मंगळवारी होणार भेंडवळची घट मांडणी
By Admin | Updated: April 20, 2015 01:44 IST2015-04-20T01:44:33+5:302015-04-20T01:44:33+5:30
जळगाव जामोद तालुक्यातील भेंडवळची घटमांडणीची ३00 वर्षाची परंपरा : खरिप, रब्बी हंगामाविषयी शेतक-यांमध्ये उत्सुकता.

मंगळवारी होणार भेंडवळची घट मांडणी
जळगाव जामोद (जि. बुलडाणा): ३00 वर्षाची परंपरा लाभलेल्या जळगाव जामोद तालुक्यातील भेंडवळची घटमांडणी मंगळवार अक्षयतृतीयेच्या मुहूर्तावर सायंकाळी सुर्यास्तासमयी पुंजाजी महाराज व सारंगधर महाराज वाघ यांच्या हस्ते करण्यात येणार आहे. घटातील रात्रभरात झालेल्या बदलाचे अवलोकन करून २२ एप्रिल रोजी सुर्योदयासमयी यंदाच्या हंगामाविषयी भाकीत वर्तविले जाईल.
हवामान खाते, पाऊस पाण्याविषयी माहिती देणारी कुठलीही सुविधा उपलब्ध नसताना वाघ वंशाचे पुर्वज चंद्रभान महाराज यांनी शेतकर्यांना मार्गदर्शक ठरणार्या घटमांडणीची सुरूवात केली. ती परंपरा सातपुड्याच्या कुशीत वसलेल्या भेंडवळच्या वाघ कुटुंबियांनी आधुनिक युगातही जपली आहे. या विधीसाठी आवश्यक नियमांचे काटेकोरपणे पालन करून चंद्रभान महाराजांचे वंशज व स्व. रामदास महाराज वाघ यांचे पुत्र पुंजाजी महाराज २१ एप्रिल रोजी सायंकाळी गावाच्या पुर्वेस बसस्टॅण्ड लगतच्या शेतात सुर्यास्ताचे वेळी आपल्या सहकार्यांसमवेत घटाची मांडणी करणार आहेत. शेतात गोलाकार घट तयार करून त्यामध्ये खरीप व रब्बी हंगामात येणारी जी पिके आहेत, ती १८ प्रकारची धान्ये गोलाकार पद्धतीने मांडली जातात. पृथ्वीचे प्रतिकात्मक स्वरूपातील पुरी, समुद्राचे प्रतिक घागर त्यावर असलेले पापड, भजा, वडा, पावसाळ्याच्या चार महिन्यांचे प्रतिकात्मक मातीची ढेकळे, पानसुपारी ही सर्व प्रतिकात्मक खाद्य वस्तु व धान्याची मांडणी होईल. रात्री घटामध्ये नैसर्गिकरित्या ज्या घरामध्ये जे काही बदल घडून येतात, त्यावर दुसर्या दिवशी पुढील हंगामाचे पीक पावसाचे, देशाचे, राजकीय तथा नैसर्गिक संकटांची चाहुल देणारे भाकीत वर्तविले जाते. भेंडवळच्या घटमांडणीनंतर विदर्भातीलच नव्हे तर राज्यातील शेतकरी वर्ग पेरणीची दिशा ठरवितो.