Pune: गावठी कट्ट्यांना ‘चाप’ लावणार कसा? गाेळीबाराचे सत्र सुरूच, खबऱ्यांचे नेटवर्क बळकट करण्याची गरज

एकीकडे लाेकसभा निवडणुकीची धामधूम, दुसरीकडे गोळीबाराची मालिका असे चित्र असल्याने चिंता व्यक्त केली जात आहे....

- नितीश गोवंडे

पुणे : शहर आणि परिसरात गेल्या काही दिवसांपासून गोळीबाराचे सत्र सुरूच आहे. बुधवारी (दि. २४) पहाटेही तळेगाव परिसरात गोळीबाराची घटना घडली. आदल्याच दिवशी अर्थात मंगळवारी एका गुन्हेगाराने पाेलिसांवर गोळीबार केला. त्यापूर्वीही सलग तीन दिवस (१७ ते १९) शहरात गोळीबाराच्या घटना घडल्या आहेत. शहराबाहेरून येणाऱ्या गावठी कट्ट्यांना पाेलिस ‘चाप’ लावणार कसा, असा प्रश्न उपस्थित हाेत आहे. एकीकडे लाेकसभा निवडणुकीची धामधूम, दुसरीकडे गोळीबाराची मालिका असे चित्र असल्याने चिंता व्यक्त केली जात आहे.

गावठी कट्टा म्हणजे काय?

गावठी कट्टा म्हणजे पिस्तूल, बंदूक, तमंचा या शस्त्रांसारखेच एक शस्त्र आहे. ‘गावठी कट्टा’ हे पिस्तूल म्हणून गुन्हेगारी जगात सर्वाधिक वापरले जाते. याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे ते खूप स्वस्त असते आणि गुन्हेगारांना अवैध पद्धतीने अगदी सहज उपलब्ध होते. हा कट्टा बनवण्यासाठी ४ हजारांचा खर्च येतो. बनावटीनुसार, तो १० हजार ते २५ हजार यादरम्यान विकला जातो.

शहरात कुठून येतो गावठी कट्टा?

पुण्यात किरकोळ कारणावरून गावठी कट्ट्याने फायरिंग केले जात असल्याच्या घटना वारंवार घडत आहेत. या गोळीबारात एकाचा मृत्यूदेखील झाला आहे. शहरात प्रामुख्याने मध्य प्रदेश येथून कुरिअर, ट्रॅव्हल्स आणि रेल्वेने गावठी कट्टे आणले जातात. त्यातही मध्य प्रदेशातील उमरठी भागातून हे कट्टे माेठ्या प्रमाणात येत असल्याचे यापूर्वी निष्पन्न झाले होते. उमरठी गावात कट्टे बनवून एका साखळीमार्फत ते राज्यभर विक्रीसाठी येतात. हे गावठी कट्टे विकण्याच्या साखळीत बेरोजगार तरुणांचा समावेश अधिक असल्याची माहिती सूत्रांनी दिली.

पुरवठ्याचे केंद्र मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश अन् बिहार

मध्य प्रदेशातून देशभर कट्टे पोहोचवले जातात. उत्तर प्रदेश येथील बऱ्हानपूर आणि बिहार येथील लोहारकाम करणारे काही लोक गावठी कट्टे बनवतात. पकडले जाऊ नये म्हणून बॅरल आणि मॅक्झिन वेगवेगळ्या ठिकाणी बनवतात. या राज्याची सीमा ओलांडून तसेच जंगल व डोंगराळ प्रदेश पार करून ‘शस्त्रतस्कर’ गावठी कट्टे खरेदी करून विक्रीसाठी खासगी माेटारीने राज्यात आणत असल्याचे यापूर्वी पोलिस तपासात स्पष्ट झाले आहे. देशातील बहुतांश गुन्हेगारी घटना या गावठी कट्ट्यांच्या साहाय्याने पार पाडल्या जातात. त्यामुळे आजघडीला ‘गावठी कट्टे’ हा शहरासह राज्यासाठीदेखील चिंतेचा विषय बनलेला आहे.

चार वर्षात ३८० आरोपींना अटक..

पुणे पोलिसांनी २०२० ते २०२३ या चार वर्षांच्या कालावधीत आर्म ॲक्ट अंतर्गत २८४ केसेसमध्ये ३८० आरोपींना अटक केली होती. या आरोपींकडून ३४० शस्त्रे जप्त करण्यात आली होती, तर २ हजार १५६ काडतुसे जप्त करण्यात आली होती.

वर्षानुसार आकडेवारी -

वर्ष - दाखल केसेस - जप्त हत्यार - जप्त काडतूस - अटक आरोपी

२०२० - ८४ - ११६ - २२० - १०२

२०२१ - ६७ - ७५ - ५०६ - ८८

२०२२ - ७० - ८२ - १२९८ - ९३

२०२३ - ६३ - ६७ - १३२ - ९७