सोमवारी भारतातील पहिली स्वदेशी चिप म्हणून Dhruv64 लाँच करण्यात आला आहे. 1.0 GHz, 64-बिट ड्युअल-कोर मायक्रोप्रोसेसर, हा पूर्णपणे स्वदेशी CPU मायक्रोप्रोसेसर डेव्हलपमेंट प्रोग्राम (MDP) अंतर्गत सेंटर फॉर डेव्हलपमेंट ऑफ अॅडव्हान्स्ड कम्प्युटिंग (C-DAC) ने विकसित केला आहे. डिजिटल इंडिया RISC-V (DIR-V) उपक्रमाचा भाग म्हणून तो सादर करण्यात आला आहे, तो ओपन-सोर्स RISC-V आर्किटेक्चर वापरून चिप डिझाइन, चाचणी आणि प्रोटोटाइपिंगला सपोर्ट करतो. Dhruv64 हे औद्योगिक प्रणाली आणि कनेक्टेड गॅझेट्ससह विविध इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांना उर्जा देण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. या विकासामुळे देशांतर्गत प्रोसेसर तयार करण्याची देशाची क्षमता बळकट होते, यामुळे आयातीवरील अवलंबित्व कमी होते.
Dhruv64 चे फिचर आणि डिटेल्स
मायक्रोप्रोसेसर हा कोणत्याही इलेक्ट्रॉनिक प्रणालीचा मेंदू असतो, मग तो स्मार्टफोन, संगणक, वैद्यकीय उपकरण, औद्योगिक नियंत्रक किंवा इंटरनेट ऑफ थिंग्ज (IoT) उपकरण असो. ते सॉफ्टवेअर चालवणाऱ्या आणि हार्डवेअरला कार्यान्वित करणाऱ्या सूचना अंमलात आणते. उदाहरणार्थ, स्नॅपड्रॅगन ८ जनरल ५ प्रोसेसरमध्ये, कस्टम-बिल्ट क्वालकॉम ओरियन सीपीयू हा मायक्रोप्रोसेसर असतो.
Dhruv64 हे RISC-V आर्किटेक्चर वापरून बनवले आहे, हे एक ओपन, रॉयल्टी-फ्री संगणक सूचनांचा संच आहे जो डिझायनर्स परवाना शुल्काशिवाय वापरू शकतात. हे महागडे परवाने आवश्यक असलेल्या अनेक पारंपारिक प्रोसेसर डिझाइनपेक्षा वेगळे आहे. RISC-V च्या मोकळेपणामुळे भारतीय संशोधक, स्टार्टअप्स आणि कंपन्यांना चिप डिझाइनसह सहयोग करणे, प्रयोग करणे आणि नवोन्मेष करणे सोपे होते. या मायक्रोप्रोसेसरची क्लॉक स्पीड 1.०GHz आणि 64-बिट ड्युअल-कोर आर्किटेक्चर आहे. डिझाइनची विविधता आणि विश्वासार्हता ते 5G पायाभूत सुविधा, ऑटोमोटिव्ह सिस्टम, ग्राहक इलेक्ट्रॉनिक्स आणि औद्योगिक ऑटोमेशनसाठी योग्य बनवते.
अनेक देश मायक्रोप्रोसेसर आयात करतात
बहुतेक देश त्यांच्या मायक्रोप्रोसेसरचा मोठा भाग आयात करतात. भारत जगातील अंदाजे २० टक्के मायक्रोप्रोसेसर वापरतो, पण ऐतिहासिकदृष्ट्या, त्यापैकी फारच कमी उत्पादन केले आहे. Dhruv64 सारखे स्वदेशी डिझाइन असणे म्हणजे हे अवलंबित्व कमी करणे आणि एक अशी परिसंस्था तयार करणे जिथे कंपन्या, शैक्षणिक आणि स्टार्टअप्स कमी किमतीत नवीन संगणकीय उत्पादने प्रोटोटाइप आणि स्केल करू शकतील. संरक्षण तंत्रज्ञानासारख्या महत्त्वाच्या पायाभूत सुविधांसाठी स्वदेशी चिप्स वापरणे हा सुरक्षेच्या दृष्टिकोनातून देखील एक सुरक्षित पर्याय आहे.
Dhruv64 हा एका मोठ्या रोडमॅपचा भाग आहे. यामध्ये पूर्वीचे भारतीय-डिझाइन केलेले प्रोसेसर जसे की Thejas32 आणि Thejas64, तसेच सध्या विकासात असलेले Dhanush आणि Dhanush+ यांचा समावेश आहे.
अनेक राष्ट्रीय कार्यक्रम सध्या स्वदेशी चिप डिझाइनला समर्थन देत आहेत. यामध्ये DIR-V, इंडिया सेमीकंडक्टर मिशन (ISM), चिप्स टू स्टार्टअप्स (C2S) प्रोग्राम, डिझाइन लिंक्ड इन्सेंटिव्ह (DLI) आणि इंडियन नॅनोइलेक्ट्रॉनिक्स यूजर्स प्रोग्राम - आयडिया टू इनोव्हेशन (INUP-i2i) उपक्रम यांचा समावेश आहे.
Web Summary : India launched Dhruv64, its first indigenous 64-bit microprocessor, developed by C-DAC. This 1.0 GHz dual-core processor, under the Digital India RISC-V program, supports open-source RISC-V architecture. Designed for various electronics including industrial systems, Dhruv64 strengthens domestic production, reducing import dependence and boosting security for critical infrastructure.
Web Summary : भारत ने अपना पहला स्वदेशी 64-बिट माइक्रोप्रोसेसर Dhruv64 लॉन्च किया, जिसे सी-डैक ने विकसित किया है। यह 1.0 GHz डुअल-कोर प्रोसेसर, डिजिटल इंडिया RISC-V कार्यक्रम के तहत, ओपन-सोर्स RISC-V आर्किटेक्चर का समर्थन करता है। औद्योगिक प्रणालियों सहित विभिन्न इलेक्ट्रॉनिक्स के लिए डिज़ाइन किया गया, Dhruv64 घरेलू उत्पादन को मजबूत करता है, आयात निर्भरता को कम करता है।