दोन वर्षांत २९००० डॉक्टर, अभियंते, अकाउंटंट्सनी पाकिस्तान सोडले, जगभरात आसिम मुनीर यांची नामुष्की

1 / 9

पाकिस्तान त्याच्या इतिहासातील सर्वात मोठ्या ब्रेन ड्रेनचा सामना करत असल्याचे दिसून येत आहे. वाढत चाललेले आर्थिक संकट, राजकीय अस्थिरता आणि संस्थात्मक अपयश यांच्या दरम्यान, गेल्या दोन वर्षांत हजारो डॉक्टर, अभियंते आणि अकाउंटंट देश सोडून गेले आहेत. अलिकडच्या एका सरकारी अहवालात या संकटाचे भयानक चित्र समोर आले आहे.

2 / 9

पाकिस्तानच्या ब्युरो ऑफ इमिग्रेशन अँड ओव्हरसीज एम्प्लॉयमेंटच्या आकडेवारीनुसार, गेल्या २४ महिन्यांत देशाने ५,००० डॉक्टर, ११,००० अभियंते आणि १३,००० अकाउंटंट गमावले आहेत. या अहवालात सरकारच्या धोरणांवर प्रश्न उपस्थित केले आहेत आणि लष्करप्रमुख जनरल असीम मुनीर यांच्या विधानावर तीव्र टीका केली आहे की त्यांनी मोठ्या प्रमाणात स्थलांतराला 'ब्रेन गेन' म्हटले आहे, 'ब्रेन ड्रेन' नाही.

3 / 9

माजी पाकिस्तानी सिनेटर मुस्तफा नवाज खोखर यांनी सोशल मीडियावर हे आकडे शेअर करत सरकारवर टीका केली. त्यांनी लिहिले की, 'तुमचे राजकारण सुधारा, तरच अर्थव्यवस्था सुधारेल. पाकिस्तान हा जगातील चौथ्या क्रमांकाचा फ्रीलांसिंग हब आहे, पण इंटरनेट बंद पडल्याने आधीच १.६२ अब्ज डॉलर्सचे नुकसान झाले आहे आणि २.३७ दशलक्ष नोकऱ्या धोक्यात आल्या आहेत.'

4 / 9

सरकारी आकडेवारीनुसार, २०२४ मध्ये ७२७,३८१ पाकिस्तानी लोकांनी परदेशात कामासाठी नोंदणी केली होती. २०२५ मध्ये, नोव्हेंबरपर्यंत ६८७,२४६ लोकांनी परदेशात नोकरीसाठी नोंदणी केली होती.

5 / 9

चिंताजनक बाब म्हणजे, हे स्थलांतर आता फक्त आखाती देशांमधील कामगारांपुरते मर्यादित राहिलेले नाही; सुशिक्षित आणि कुशल व्यावसायिक देखील मोठ्या संख्येने देश सोडून जात आहेत.

6 / 9

या संकटाचा सर्वाधिक फटका पाकिस्तानच्या आरोग्य क्षेत्राला बसला आहे. २०११ ते २०२४ दरम्यान परिचारिकांच्या कमतरतेत २,१४४ टक्क्यांनी वाढ होण्याचा अंदाज आहे. पाकिस्तानी वृत्तपत्र एक्सप्रेस ट्रिब्यूनच्या वृत्तानुसार, २०२५ मध्येही हा ट्रेंड सुरूच राहण्याचा अंदाज आहे.

7 / 9

ब्रेन ड्रेन आणि बेकायदेशीर कारवायांच्या वाढत्या भीतीच्या पार्श्वभूमीवर, शाहबाज शरीफ सरकारने विमानतळांवर कडक देखरेख सुरू केली आहे. २०२५ मध्ये, पाकिस्तानी विमानतळांवर ६६,१५४ प्रवाशांना ताब्यात घेण्यात आले, जे मागील वर्षाच्या तुलनेत जवळजवळ दुप्पट आहे. शिवाय, हजारो पाकिस्तानींना भिक्षा मागणे आणि बेकायदेशीर स्थलांतराच्या आरोपाखाली आखाती देशांसह विविध देशांमधून हद्दपार करण्यात आले आहे.

8 / 9

ऑगस्टमध्ये लष्करप्रमुख असीम मुनीर यांनी दिलेले विधान सोशल मीडियावर टीकेचा विषय बनले आहे. त्यांनी या पलायनाचा उल्लेख 'ब्रेन गेन' असा केला होता. एका वापरकर्त्याने व्यंग्यात्मकपणे लिहिले की, 'मानसिकदृष्ट्या आजारी व्यक्तीच्या मते, हे ब्रेन गेन आहे.' दुसऱ्या नेटकऱ्याने म्हटले की, 'या लोकांचे अज्ञान देशाला मोठ्या आपत्तीकडे नेऊ शकते, तरीही त्यांच्या चेहऱ्यावर अभिमान आहे.'

9 / 9

इम्रान खानच्या पीटीआय पक्षाशी संबंधित साजिद सिकंदर अली यांनी यावरुन पोस्ट लिहिली आहे. 'उद्योग नाही, संशोधन निधी नाही, नोकऱ्या नाहीत. पीएचडीधारक रिकाम्या प्रयोगशाळांमध्ये परततात. प्रतिभेला संधींनी रोखता येते, अपमानाने नाही, असंही त्यांनी लिहिले आहे.