1 / 7पाच वर्षांनंतर कैलास मानसरोवरची यात्रा पुन्हा सुरू होत आहे, पण यावेळी प्रवासाला जास्त पैसे लागतील. चीनने यात्रेचं शुल्क वाढवलं आहे. आता १७ हजार ऐवजी २० हजार रुपये शुल्क आकारणार आहेत.2 / 7यात्रेसाठी दोन मार्ग आहेत. एक उत्तराखंडमधून लिपुलेखमार्गे जातो, तर दुसरा मार्ग नाथुलामार्गे आहे. लिपुलेख मार्गे जायला आता १.८४ लाख रुपये लागतील. यात चीनचं शुल्क ९५ हजार रुपये असेल. २०१९ मध्ये हा खर्च १.३० लाख रुपये होता आणि चीनची फी ७७ हजार रुपये होती.3 / 7दुसरीकडे, नाथुलामार्गे जायची तयारी जोरदार सुरू आहे. या मार्गावरून चीन प्रत्येक व्यक्तीकडून २.०५ लाख रुपये घेणार आहे. यामुळे या मार्गाचा एकूण खर्च २.८४ लाख रुपये होईल. दोन्ही मार्गांवरचा इतर खर्चही १७ हजारांवरून २५ हजार रुपये झाला आहे.4 / 7सिक्कीम सरकार प्रवाशांसाठी सोयीसुविधा वाढवत आहे. आमदार थिनले शेरिंग भुतिया यांनी सांगितलं की, गंगटोक आणि नाथुलाच्या मध्ये दोन हवामान केंद्रे (ज्या ठिकाणी हवामानाशी जुळवून घेता येतं) तयार करत आहेत.5 / 7पूर्वी लिपुलेख ते कैलास मानसरोवरला जायला २०-२१ दिवस लागत होते, पण आता २३ दिवस लागतील. कारण प्रवाशांना दिल्लीत १२ दिवस थांबावं लागणार आहे आणि तिबेटमध्ये फक्त नऊ दिवस राहता येणार आहे. नाथुला मार्गावरून प्रवास २५ दिवसांचा असेल. आधी २३ दिवस लागत होते. आता यात्रेकरू तिबेटमध्ये १० दिवस आणि भारतात १५ दिवस घालवतील.6 / 7यावर्षी जूनपासून कैलास मानसरोवरची यात्रा सुरू होत आहे आणि ती ऑगस्टपर्यंत चालेल. यात सुमारे २५० लोकांना दर्शन घेता येणार आहे. यात्रेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि त्यातून प्रवाशांची निवड होते.7 / 7ऑनलाइन नोंदणी परराष्ट्र मंत्रालयाच्या वेबसाइट [https://kmy.gov.in](https://kmy.gov.in) वर करता येते. दरवर्षी मार्च-एप्रिलमध्ये नोंदणी सुरू असते. यावर्षी नोंदणीची शेवटची तारीख १३ मे होती. नोंदणीसाठी पासपोर्ट आणि फिटनेस सर्टिफिकेट आवश्यक आहे.