शहरं
Join us  
Trending Stories
1
डोळ्यांत ओला दुष्काळ! मायबाप सरकार, माझं कसं होणार? कुटुंब काय खाणार?; आसवांचा महापूर
2
६ लाखांत झेडपी, १० लाखांत मनपा लढवायची तरी कशी?; खर्चाची मर्यादा वाढवण्याची मागणी
3
"H-1B व्हिसा धोरण अन्यायकारक, भारतीय-अमेरिकननी विरोध करावा", शशी थरूरांचे आवाहन
4
चढायला गेले एस्केलेटर बंद पडला, बोलायला गेले टेलीप्रॉम्प्टर बिघडला; UNमध्ये डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यासोबत काय काय घडलं?
5
संतापजनक अन् ह्रदयद्रावक! आधी दगड कोंबला, फेविक्विकने चिटकवले तोंड; १५ दिवसांचं बाळ फेकले जंगलात
6
आजचे राशीभविष्य- २४ सप्टेंबर २०२५, अविवाहितांचे विवाह ठरतील; नोकरी- व्यवसायात उत्पन्न वाढेल
7
ICC Suspends USA Cricket :आयसीसीनं अमेरिकेच्या क्रिकेट संघाला केलं निलंबित; जाणून घ्या कारण
8
अतिवृष्टीग्रस्त शेतकऱ्यांसाठी देणार २,२१५ काेटी; राज्य सरकारने घेतला नुकसानीचा आढावा
9
Asia Cup 2025 : टॉपर श्रीलंकेचा सुपर फोरमध्ये फ्लॉप शो! पाक जिंकले तरी OUT होण्याचा धोका; ते कसं?
10
६ कोटींच्या हुंड्यासाठी विवाहितेचा छळ अन् गर्भपात; माहीम पोलीस ठाण्यात चौघांविरोधात गुन्हा दाखल
11
सरकारमान्य दरांना ठेंगा! ओला, उबरकडून मनमानी; RTO लायसन्स रद्द करण्याचा इशारा हवेतच
12
नवी मुंबईतून डिसेंबरपासून देश-विदेशसाठी करा उड्डाण; नव्या विमानतळाची ९ कोटी प्रवासी क्षमता
13
कोकणात जाणारी रो-रो सेवा ऑक्टोबरपासून; साडे पाच तासांत सिंधुदुर्ग गाठता येणार, दर किती? पाहा
14
...अन्यथा नगरपरिषदेच्या मुख्य अधिकाऱ्यांवर कारवाई; कुळगाव बदलापूरप्रकरणी उच्च न्यायालयाचा इशारा
15
कुजबुज! जनता रस्त्यावर उतरताच मतावर डोळा ठेवून ठाण्यातील सर्वपक्षीय नेत्यांना जागा आली का?
16
हॉटेलमध्ये रंगला हत्येचा थरार! प्रियकरानं आधी प्रेयसीला संपवले, त्यानंतर स्वत:चाही घेतला जीव
17
‘लजावल इश्क’वरून पाकिस्तानात गदारोळ; यूझर्सनी हा शो ‘बायकॉट’ करण्याचं केलं आवाहन
18
दिल्लीत नवा आदेश! ‘दरवाजे उघडा, डोळे बंद ठेवा’; नोकरशाहीच्या वर्तुळाला थंडीत घाम फुटण्याची वेळ
19
व्हिसाचे संकट, संधीचा व्हिसा! भारत जगात नवे स्थान निर्माण करू शकतो, जर...
20
भारतीय विद्यार्थ्यांच्या अमेरिकन ड्रीमची नौका बुडणार की काय?

खंडोबा मंदिराचा ‘कायापालट’; परिसरात विखुरलेल्या दगडांचा वापर, हुबेहूब हेमाडपंथी नक्षीकाम

By साहेबराव हिवराळे | Updated: July 25, 2023 13:11 IST

छत्रपती संभाजीनगरात ऐतिहासिक खंडोबा मंदिर; त्याकाळी शिल्लक राहिलेल्या मंदिर निर्मितीतील दगडांचा वापर, नक्षीकामास सुरुवात

छत्रपती संभाजीनगर : लाखो भाविकांचे श्रद्धास्थान असलेल्या सातारा परिसरातील मंदिराचा जीर्णोद्धार होण्यास सुरुवात झाली आहे. आधुनिक यंत्राचा वापर करत खंडोबा मंदिराचे अवशेष जोडण्यासाठी आता सुनियोजित घडणावळ सुरू झाली आहे. यंत्राचा वापर करत आता दगड चक्क हेमाडपंथी आकार घेऊ लागले आहेत.

काय झाले होते?वातावरणासह विविध कारणांनी झालेली दगडांची झीज, कलाकुसरी असूनही त्याचे बिघडलेले नक्षीकाम, ओबडधोबड झालेली घडणावळ आणि जीर्णोद्धारास आलेले मंदिर अशी काहीशी अवस्था सातारा परिसरातील खंडोबा मंदिराची झाली होती. स्थापत्य विभागाच्या देखरेखीखाली व शासकीय निधीअभावी या मंदिराचे काम रखडले होते.

काय होत आहे?मंदिर जीर्णोद्धारास आता शासकीय निधी मिळाला आहे. मंदिराच्या संवर्धनाचे काम अखेर सुरू झाले आहे. दगडावर नक्षीकाम केले जात आहे, हेमाडपंथी मंदिराच्या कलाकुसरीस धक्का न लागू देता काम सुरू झाले आहे. कारागीरांनी विशिष्ट स्थापत्य विभागाच्या देखरेखीखाली दगडाला आकार देणे सुरू केले आहे. तुटलेल्या दीपमाळेला काढून त्या जागी नवीन घडविलेल्या खणाला बसविण्यात येणार आहे.

किती जणांची टीम कार्यरत?मंदिराच्या कामासाठी ३५ तज्ज्ञ कारागिराची टीम येथे कार्यरत आहे. त्यांच्या कारागिरीतून आकार दिला जात आहे. मंदिराच्या दीपमाळेच्या तयारीसाठी तसेच सभामंडप आणि इतर घडीव दगडावर नंबर देखील टाकण्यात येत आहेत. ऑर्किटेक्ट या कारागिरांना दगडावर योग्य डिझाईन काढून देत आहेत. कोणता दगड किती फूट तसेच किती रुंद आकाराचा आहे, तो कसा मंदिराच्या नक्षीदार दगडाशी जुळेल याचादेखील अभ्यास इंजिनिअरिंगच्या टीमकडून होत आहे.

विखुरलेल्या दगडावर कोरीव काम..मंदिराच्या उभारणीत त्याकाळी शिल्लक राहिलेल्या मंदिर निर्मितीतील दगड विखुरले गेले होते, त्यातील बहुतांश दगड या टीमने त्यांच्याकडे घेऊन त्यावर नक्षीकाम सुरुवात झाले आहे.

पारंपरिक पद्धतीने काम सुरू..मंदिराच्या कळसापासून वीटकाम तसेच चुना व पारंपरिक तंत्रज्ञानाचा वापर करीत मोठ्या आकाराच्या विटा घडविण्याचे काम सुरू आहे.

दोन वर्षे काम चालणार..मंदिराच्या निर्माण कामाचा कालावधी दोन वर्षाचा असून, मंदिराच्या कळसाचे काम लवकर होईल, परंतु नक्षीकाम तसेच दीपमाळ सभामंडपाचे काम दोन वर्षांत टीम पूर्ण करणार आहे.

टॅग्स :Archaeological Survey of Indiaभारतीय पुरातत्व सर्वेक्षणAurangabadऔरंगाबादspiritualअध्यात्मिक