आदर्की : फलटण तालुक्याच्या दुष्काळी भागात धोम-बलकवडीच्या कालव्यातून पाणी आल्याने बागायती क्षेत्रात वाढ झाली. यामुळे गव्हाच्या क्षेत्रात वाढ झाल्याने व काढणी, कापणी, मळणी करण्यापेक्षा हार्वेस्टरच्या साह्याने आदर्की परिसरात गहू काढणी सुरू आहे.
फलटण तालुक्याच्या दुष्काळी भागात ज्वारी, हरभरा, बाजरी, कडधान्य पिके घेतली जात होती. त्यावेळी गव्हाचे क्षेत्र नगण्य होते. त्यावेळी गहू काढणे, बांधणे, मळणी वेळी परत कापणे त्यानंतर मळणे आदी कामे करण्यासाठी वेळ, त्याचबरोबर पैसाही जात असे. डिझेलचे भाव वाढल्याने गव्हाचे पोते मळण्यासाठी २५० रुपये घेतले जातात. त्याबरोबर हार्वेस्टरने गहू मळणीसाठी मजूर कमी लागतात. एकरी गहू मळणीसाठी दोन ते तीन हजार रुपये घेतले जातात. गहू चांगला पक्व व उभा असल्यास गव्हाची नासाडी होत नाही व कुड्या येत नाहीत. तोच ओला व पडलेला असल्यास उत्पादनात घट होऊन गव्हात कुड्या येतात. यावर्षी थंडीचे प्रमाण कमी राहिले तर बदलते हवामान व अवकाळी पावसामुळे गव्हाच्या उत्पादनात घट होत असल्याचे दिसत आहे. डिझेलचे भाव वाढल्याचा फटका शेतकऱ्यांना बसत आहे. राज्यात पंजाब, हरियाणा येथून हार्वेस्टर मशीन गत दहा वर्षांपूर्वी येत; पण आता स्थानिक शेतकऱ्यांनी हार्वेस्टर मशीन घेतल्या आहेत. त्यामुळे गव्हाची पेरणी मागे-पुढे झाली तरी हार्वेस्टर उपलब्ध होत आहे.
(कोट)
यावर्षी विचित्र हवामान, अवकाळी पावसामुळे गव्हाच्या उत्पादनात घट झाली आहे. परंतु, बियाणे, खते, औषधे यांच्या दरात वाढ झाल्यामुळे यावर्षी गव्हाचे पीक फायदेशीर ठरलेले नाही. प्रत्येकवर्षी एकरी सोळा ते सतरा क्विंटल उत्पन्न निघते. मात्र, यावेळी सरासरी दहा ते बारा क्विंटल उत्पन्न निघाले आहे.
- शरदराव भोईटे-इनामदार, हिंगणगाव, ता. फलटण
फोटो आहे.
०७आदर्की
फलटण तालुक्याच्या दुष्काळी भागात हार्वेस्टरच्या साह्याने आदर्की परिसरात गहू काढणी सुरू आहे.