रेअर अर्थ मॅग्नेट्सवर चीनची 'धक्कादायक' खेळी! जगभरातील कारखान्यांचा जीव भांड्यात, नेमकं काय केलं?
By ऑनलाइन लोकमत | Updated: July 21, 2025 11:36 IST
1 / 8गेल्या काही काळापासून जागतिक बाजारपेठेत 'रेअर अर्थ मेटल्स'च्या पुरवठ्यामुळे एक मोठी समस्या निर्माण झाली होती. या दुर्मिळ धातूंच्या कमतरतेमुळे कारखाने बंद पडण्याचा धोका निर्माण झाला होता. 2 / 8अनेक देशांमध्ये व्यापार तणाव वाढला होता. पण, आता एक दिलासादायक बातमी आहे! चीनने जून महिन्यात रेअर अर्थ मॅग्नेट्सची शिपमेंट मोठ्या प्रमाणात वाढवली आहे, ज्यामध्ये अमेरिकेचाही समावेश आहे.3 / 8स्मार्टफोन, संगणक, इलेक्ट्रिक वाहने, सौर पॅनेल आणि लष्करी उपकरणे यांसारख्या उच्च-तंत्रज्ञानाच्या उत्पादनांसाठी या धातूंची प्रचंड आवश्यकता असते. चीनने ही निर्यात वाढवल्याने जागतिक उद्योगाला मोठा फायदा होण्याची शक्यता आहे.4 / 8चीनच्या आकडेवारीनुसार, गेल्या महिन्यात मॅग्नेटची एकूण निर्यात ३,१८८ टनांवर पोहोचली. मे महिन्यात चीनने निर्बंध लागू केल्यामुळे ही निर्यात फक्त १,२३८ टन होती, म्हणजेच आता ती दुप्पट झाली आहे. विशेष म्हणजे, केवळ अमेरिकेला होणारी निर्यात ४६ टनांनी वाढून ३५३ टन झाली आहे.5 / 8जरी ही वाढ लक्षणीय असली, तरी एप्रिलच्या सुरुवातीला बीजिंगने निर्यात नियंत्रणे लागू करण्यापूर्वीच्या तुलनेत एकूण निर्यात अजूनही कमीच आहे.6 / 8चीनने १७ पैकी सात 'रेअर अर्थ एलिमेंट्स'वर बंदी घातली होती. यामध्ये इलेक्ट्रिक वाहनांपासून स्मार्टफोन आणि लढाऊ विमानांपर्यंत उच्च-तंत्रज्ञानाच्या उत्पादनात वापरल्या जाणाऱ्या शक्तिशाली चुंबकांवरही बंदी होती. यामुळे अमेरिकन उद्योगाला मोठा धोका निर्माण झाला होता आणि अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांना चीनसोबत व्यापार युद्धबंदीसाठी सहमती दर्शवण्यास भाग पाडले होते.7 / 8जूनमध्ये जिनेव्हा येथे व्यापार वाटाघाटी करणाऱ्यांनी तणाव कमी करण्यासाठी करार केल्यानंतर, ट्रम्प यांनी सांगितले होते की चीनने दुर्मिळ पृथ्वी चुंबकांचा पूर्णपणे पुरवठा करण्यास सहमती दर्शविली आहे. १ जुलै रोजी, अमेरिकेचे ट्रेझरी सेक्रेटरी स्कॉट बेसंट यांनी म्हटले होते की, चीनमधून मॅग्नेटचा प्रवाह वाढला आहे. परंतु, तरीही तो पुरेसा वेगाने वाढत नाही.8 / 8आता चीनने निर्यात वाढवल्याने जागतिक स्तरावर तंत्रज्ञान आणि उत्पादनांना गती मिळण्याची अपेक्षा आहे, तसेच व्यापार तणावही काही प्रमाणात कमी होऊ शकतो.