एक गरुड असतो, एक ससा.
गरुड मस्त खाऊन पिऊन येतो
आणि झाडाच्या उंच फांद्यावर बसून राहतो आरामात.
ससा बिचारा लुसलुशीत गवत खातो,
पण त्यासाठी वणवणतो.
मग मिट्ट अंधा:या बिळात जाऊन राहतो.
त्याला गरुडाचा भारी हेवा वाटतो.
कसलं भय नाही, कसलं टेन्शन नाही.
मस्त राहतो फांद्यावर उंचच उंच बसून.
आणि आपण आपले घाबरेघुबरे होत बिळात घुसतो!
एकदा तो गरुडाला विचारतो की,
तुला हे कसं काय जमतं, असं मस्त खाऊन आरामात बसणं,
दिवसभर वाटेल तेव्हा हवेत तरंगण.
तू कधी वणवण करताना का दिसत नाहीस.
आणि मी कायमच कसा खाण्यापिण्याच्या शोधात
आणि उरलेला वेळ बिळात.
जरा बागडलं तरी असं वाटतं की,
नको आपल्या जिवाला धोका आहे.
मी कधीच का तुङयासारखा निवांत बसू शकत नाही?
गरुड हसतो.
म्हणतो, अरे तुला कुणी अडवलंय का निवांत बसायला?
तूच घाबराघुबरा होतो.
तुला वाटतं आपल्या जिवाला भीती आहे.
तुला वाटतं, आज मऊ मस्त गवत मिळालं उद्या मिळेल का?
तुला वाटतं, कुणी आपल्याला खाऊन टाकेल.
तुला वाटतं की, आपण फार देखणो आहोत.
पण मनात आणलं तर इतरांना खूप उपद्रव करू शकू.
हे सारं मित्र तुला वाटतं.
त्यातलं काही असेलही खरं!
पण तू पण मस्त बागड की, खाऊन झाल्यावर कुणी अडवलंय?
बिळात घूस म्हणून कोणी मागं लागलंय?
पण नाही ती सारी बंधनं तू स्वत:वर लादली आहेस.
आणि हे सारं कमी म्हणून की काय, आपल्यापेक्षा उंचावर कोण आहे
हे सतत मान वर करून पाहिल्यानं बरोबरीच्यांशी,
तुङयापेक्षा लहान असलेल्यांशी
आणि अवतीभोवतीच्या वातावरणाशी तुझी दोस्तीच होत नाही.
मला माङो प्रश्न आहेतच.
मी खातोपितो, शेंडय़ावर बसतो.
कधी उडतो, पण असुरक्षितता आणि अशाश्वतता आहेच.
पण जे होईल ते होईल म्हणत मी आपण गरुड आहोत, उडत जाऊ असं म्हणून करतो स्वत:वर जोक.
मित्र, आपल्यावर आपण लादलेली बंधनं सोड.
मग तुला निवांतपणा मिळेल.
***
आपण कधी गरुड होऊन ‘टॉप’वर पोहचू असं वाटणा:या सगळ्याच भित्र्या सशांनी एकदा विचारावं स्वत:ला की, ससा असणं हे आनंददायी नसतं का?
(एका लोककथेच्या संदर्भानं साभार.)