कोरोनावर्षात मुलींच्या जन्म टक्केवारीत घट

योगेश पांडे

नागपूर : राज्याची उपराजधानी असलेल्या नागपुरात मुलींचा जन्मदर परत एकदा घटला आहे. २०१९ साली मुलांच्या तुलनेत मुलींच्या जन्माची टक्केवारी नऊ वर्षांत प्रथमच ९५ टक्क्यांच्या वर गेली होती. मात्र कोरोनाच्या वर्षात यात परत घट झाली आहे. २०२० मध्ये मुलींच्या जन्माची टक्केवारी ९४ टक्क्यांच्या खाली आली. २०११ पासूनच्या आकडेवारीवर नजर टाकली असता एकूण जन्माचे प्रमाणदेखील कमी झाल्याचे दिसून येत आहे.

उपराजधानीतील माहिती अधिकार कार्यकर्ते अभय कोलारकर यांनी माहितीच्या अधिकारात नागपूर महानगरपालिकेकडे जन्म, मृत्यूसंदर्भात विचारणा केली होती. १ जानेवारी २०२० ते ३० एप्रिल २०२१ या कालावधीत नागपुरात किती मुला-मुलींचा जन्म झाला इत्यादी प्रश्न त्यांनी विचारले होते. प्राप्त झालेल्या अधिकृत माहिती व २०११ सालापासूनच्या आकडेवारीवर नजर टाकली असता ही बाब लक्षात आली आहे. २०२० सालात २३ हजार २२८ मुलांचा जन्म झाला व मुलींच्या जन्माचा आकडा २१ हजार ७५० इतका होता. मुलींच्या जन्माची टक्केवारी ही ९३.६४ टक्के इतकी होती. २०१९ साली हीच टक्केवारी ९५.२९ टक्के इतकी होती. २०११ साली शहरात मुलांच्या तुलनेत मुलींच्या जन्माची टक्केवारी ९३.२६ टक्के इतकी होती. २०१५ साली ही टक्केवारी ९४.२२ तर २०१८ साली ९४.२४ टक्के इतक्यावर पोहोचली. २०१६ सालानंतर प्रथमच मुलींच्या जन्माची टक्केवारी ९३.६५ टक्क्यांच्या खाली गेली.

दरम्यान, २०२१ वर्षातील सुरुवातीच्या चार महिन्यांत शहरात ८ हजार ८७९ बालकांचा जन्म झाला. त्यात ४ हजार ५५९ मुले व ४ हजार ३२० मुलींचा समावेश होता. मुलांच्या तुलनेत मुलींच्या जन्माची टक्केवारी ९४.७६ टक्क्यांवर आली होती.

१६ महिन्यात अविकसित मुलांचा जन्म

१ जानेवारी २०२० ते ३० एप्रिल २०२१ या कालावधीत ४०९ अविकसित बालकांचा जन्म झाला. यात २३६ मुले व १७३ मुलींचा समावेश होता.

१० वर्षांतील सर्वात कमी जन्म

२०२० मध्ये ४४ हजार ९७८ जन्मांची नोंद झाली. २०११ सालापासूनचे आकडे लक्षात घेतले तर २०२० मध्ये नागपुरात सर्वात कमी जन्म नोंदविल्या गेले. २०१४ साली सर्वाधिक ५८ हजार १८० जन्म झाले होते. २०१९ च्या तुलनेत २०२० मध्ये जन्माचा टक्का १६.५७ टक्क्यांनी घटला आहे.

मुला-मुलींच्या जन्माची आकडेवारी

वर्ष-जन्म (मुले)-जन्म (मुली)-मुलींची टक्केवारी- एकूण जन्म

२०११ - २८०८२ - २६१९२ - ९३.२६- ५४२७४

२०१२ - २८६५९ - २६७५६ - ९३.३५- ५५४१५

२०१३ - २९४९६ - २७६८७ - ९३.८६ - ५७१८३

२०१४ - ३००६२ - २८११८ - ९३.५३ - ५८१८०

२०१५ - २८३९९ - २६७५८ - ९४.२२ - ५५१५७

२०१६ - २८०२० - २६२४२ - ९३.६५ - ५४२६२

२०१७ - २८९२४ - २७१५५ - ९३.८८ - ५६०७९

२०१८ - २८६७४ - २७०२३ - ९४.२४ - ५५६९७

२०१९ - २७६०६ - २६३०६ - ९५.२९ - ५३९१२

२०२० - २३२२८ - २१७५० - ९३.६४ - ४४९७८

२०२१ (एप्रिलपर्यंत)- ४५५९ - ४३२० - ९४.७६ - ८८७९