शहरं
Join us  
Trending Stories
1
CA नगराध्यक्ष सगळ्यांचा हिशेब ठेवतील अन् काहींचा 'हिशोब करतील'...; फडणवीसांचे सूचक विधान
2
माणिकराव कोकाटे यांना अखेर मोठा दणका; त्यांच्याकडची मंत्रिपदाची सर्व खाती अजित पवारांकडे!
3
U19 Asia Cup 2025 : ...तर आशिया कप जेतेपदासाठी भारत-पाक यांच्यात रंगणार फायनल!
4
महागाईचा ‘रॉकेट’ वेग! चांदी २ लाखांच्या पार, तर सोने १.३७ लाखांवर... आतापर्यंत सर्व विक्रम मोडले
5
Lokmat Parliamentary Award 2025: सुधा मूर्ती ते दिग्विजय सिंह... 'लोकमत पार्लिमेंटरी अवार्ड २०२५'ने ८ प्रतिभावान खासदारांचा गौरव
6
IND vs SA T20I: पहिल्यांदाच असं घडलं! धुक्यामुळे भारत-दक्षिण आफ्रिका यांच्यातील चौथा सामना रद्द
7
मुंबई: कोस्टल रोड प्रवेशद्वारावर अचानक लागली भीषण आग; वाहनांच्या लांब रांगा, प्रवाशांचे हाल
8
धनंजय मुंडे परत मंत्री झाले तर...; अंजली दमानियांकडून भाजपा लक्ष्य; 'तो' फोटोही केला शेअर
9
"पंडित नेहरूंची पत्रे अजूनही सोनिया गांधींकडेच"; केंद्राचा खळबळजनक दावा; म्हणाले, 'हा देशाचा वारसा'
10
“मी माझ्या पक्षाचा पर्मनंट चिफ, कुणी बायपास करणार नाही, तसा प्रयत्न झाला तर…”: रामदास आठवले
11
IND vs SA 4th T20I : शुभमन गिल 'आउट'; टॉसला उशीर! जाणून घ्या त्यामागचं कारण
12
गुरुवारी मार्गशीर्ष शिवरात्रि २०२५: ‘असे’ करा व्रत, शिवाचे विशेष पूजन; काही कमी पडणार नाही!
13
"मला कधीच वाटलं नव्हतं की इतकी पर्सनल..."; MMS लीक प्रकरणावर Payal Gaming चे स्पष्टीकरण
14
“माणिकराव कोकाटेंना वाचवण्याचा सरकारकडून प्रयत्न, २४ तास झाले अद्याप अटक का नाही?”: सपकाळ
15
वांद्रे-वरळी सी लिंकवर २५२ किमी प्रतितास वेगाने पळवली लॅम्बॉर्गिनी, पोलिसांनी केली अशी कारवाई  
16
आवळा कँडी ते च्यवनप्राश... आरोग्यासाठी ठरू शकतं घातक; न्यूट्रिशनिस्टने सांगितले साइड इफेक्ट
17
"शिक्षा देण्यापेक्षा माफ करण्यातच कायद्याचा मोठेपणा"; बूट फेक प्रकरणावर माजी सरन्यायाधीश गवईंचे रोखठोक भाष्य
18
Maruti Suzuki ने लॉन्च केली नवीन WagonR; वृद्ध आणि दिव्यांगांसाठी मिळणार खास 'स्विव्हल सीट'
19
प्रियंका आणि राहुल गांधी यांच्यात वाद, कुटुंबीयांशी भांडून परदेशात गेले; केंद्रीय मंत्र्याचा मोठा दावा
20
“SIR प्रक्रिया निरर्थक, ५०० परदेशींसाठी ८ कोटी लोकांचा छळ”; माजी निवडणूक आयुक्त थेट बोलले
Daily Top 2Weekly Top 5

पंढरपूरच्या विठोबाला शेंदुर्णीचा चंदन लेप

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Updated: April 29, 2018 16:20 IST

चंदन पेस्ट मशीनद्वारे तयार होतो प्रती दिन तीन किलो चंदनाचा लेप; कोल्हापूरच्या महालक्ष्मी मंदिर संस्थानकडून आॅर्डर

ठळक मुद्देम्हैसूरच्या चंदनासाठी शेंदुर्णीचे मशीनमहालक्ष्मी संस्थानकडून विचारणानवनिर्मितीच्या ध्यासातून संशोधनाकडे

विलास बारी ।आॅनलाईन लोकमतजळगाव,दि.२९ : महाराष्ट्रातील वारकऱ्यांचे दैवत असलेल्या पंढरपूरच्या विठोबाची मूर्र्ती शीतलीकरणासाठी शेंदुर्णी (ता. जामनेर, जि.जळगाव) येथील सुभाष जगताप यांनी तयार केलेल्या चंदन पेस्ट मशिनचा वापर केला जात आहे. यासाठी त्यांनी खास चंदन पेस्ट यंत्र तयार केले आहे. याद्वारे प्रती दिन अडीच ते तीन किलो चंदनाचा लेप तयार करून मूर्ती शीतलीकरणाची प्रक्रिया केली जात आहे. पंढरपूरनंतर आता कोल्हापूर येथील महालक्ष्मी मंदिर संस्थाननेदेखील या चंदन पेस्ट मशिनची आॅर्डर बुक केली आहे.शेंदुर्णी हे महानुभाव पंथीय बांधवांचे श्रद्धास्थान आहे. या ठिकाणी दत्त स्वामी यांचे ठाणे आहे. उटी उपचार करण्यासाठी चंदनाची लाकडे हाताने घासून तयार झालेला लेप दत्त स्वामी यांच्या ठाण्याजवळ लावला जातो. चंदनाचा लेप तयार करण्यासाठी मोठीच कसरत करावी लागत असल्याने येथील विश्वस्तांनी सचिन जगताप यांच्याशी संपर्क साधत एखादी यंत्र तयार करता येईल का? अशी विचारणा केली. जगताप यांनी अवघ्या काही दिवसात हे यंत्र तयार करून दिले.दहा कर्मचाºयांचे काम अडीच तासातवैशाख वणव्याची दाहकता कमी करण्यासाठी विठुरायाला परंपरागत चंदन उटी पूजेलाही सुरुवात होते. त्यासाठी रोज दहा कर्मचाºयांना तासन्तास चंदन उगाळावं लागत होतं. देवाच्या रोजच्या चंदन उटी पूजेसाठी ७५० ग्रॅम उगाळलेल्या चंदनाची आवश्यकता असते. यात केशर मिसळण्यात येतं. यापूर्वी हे चंदन उजळण्यासाठी दहा कर्मचारी सलग चार महिने हे काम करत असत.म्हैसूरच्या चंदनासाठी शेंदुर्णीचे मशीनशीतल चंदनाचा लेप विठुरायाच्या संपूर्ण अंगाला लावण्यात येतो. लेपनासाठी खास म्हैसूरहून उच्च दर्जाचे चंदन मागवण्यात येते. चैत्र शुद्ध द्वितीयेपासून मृग नक्षत्रापर्यंत ही चंदन उटीची पूजा होते. विठुरायाला रोज दुपारच्या पोशाखावेळी लावलेली ही चंदन उटी दुसºया दिवशी काढण्यात येते.महालक्ष्मी संस्थानकडून विचारणाजगताप यांनी चंदन पेस्टचे यंत्र तयार केल्यानंतर ते कशा पद्धतीने काम करते याचा व्हिडिओ तयार करून यू ट्यूबवर अपलोड केला. या यंत्राबाबत माहिती मिळाल्यानंतर कोल्हापूर येथील महालक्ष्मी संस्थानकडून या यंत्राबाबत विचारणा झाली. यासोबतच अहमदाबाद येथील नॅशनल इनोव्हेशन फाउंडेशन तसेच नागपूर व फलटण येथून आॅर्डर नोंदविण्यात आली आहे.

नवनिर्मितीच्या ध्यासातून संशोधनाकडेशेंदुर्णी येथील सुभाष वसंतराव जगताप हे अवघे सातवी उत्तीर्ण आहेत. त्यांनी सायकलवरील कोळपणी यंत्र आणि फवारणी पंप तयार केले. याबद्दल त्यांचा तत्कालीन राष्ट्रपती अब्दुल कलाम यांच्या हस्ते दिल्ली येथे सन्मान झाला होता. या पुरस्कारातून प्रेरणा घेत त्यांचे पुत्र सचिन जगताप यांनी भिलावा फोडण्याचे मशीन तयार केले. या संशोधनाला तत्कालीन राष्ट्रपती प्रणव मुखर्जी यांच्या हस्ते पुरस्कार देण्यात आला होता.काही दिवसांपूर्वी सिनेअभिनेता अक्षय कुमार याने जगताप यांच्या लघुउद्योगाच्या विस्तारासाठी पाच लाखांची मदत देऊन सन्मानित केले होते. सचिन यांचे लहान बंधू स्वप्नील यांनी आॅटोमोबाइल इंजिनिअरिंग करीत वडील व भाऊ यांच्या नवनिर्मितीच्या प्रयत्नांना हातभार लावला आहे.

आपण केवळ १२ वी पास आहोत. मात्र नवनिर्मितीचा ध्यास असल्याने चंदन पेस्टसारखी कमी श्रमाच्या आणि कमी किमतीच्या वेगवेगळ्या मशीन तयार करीत आहोत. आगामी काळात काजू कटिंग मशीन तयार करण्याचा मानस आहे.-सचिन सुभाष जगताप, शेंदुर्णी

टॅग्स :Pandharpur Vitthal Rukmini Templeपंढरपूर विठ्ठल रूक्मिणी मंदीरJalgaonजळगावJamnerजामनेर