शहरं
Join us  
Trending Stories
1
युद्धविराम झाला तरी...! इराणचे खामेनी बेपत्ता, इस्रायलचे सिक्रेट ऑपरेशन सुरूच
2
"दिवा विझल्यावर.…’’, भास्कर जाधवांची नाराजी व्यक्त करण्यासाठी ‘स्टेटस’नीती, चर्चांना उधाण
3
Maharashtra Politics : “तुझ्या अंगावरचे कपडे आम्ही दिलेत, बापाला पेरणीला पैसेही”, भाजपाच्या लोणीकरांचं वादग्रस्त विधान
4
FASTag वापरणाऱ्यांसाठी खूशखबर! आता फक्त टोल नाही, तर पार्किंग-चार्जिंगसह 'या' कामांसाठीही वापरता येणार?
5
धक्कादायक! रील बनवण्यासाठी महिलेने चक्क रेल्वे रुळांवरून चालवली कार, अखेरीस...  
6
Shaktipeeth Expressway: ‘शक्तिपीठ’साठी ९२ गावांची मोजणी पूर्ण, ऑगस्टपर्यंत मोजणी; डिसेंबर अखेरीस भूसंपादन 
7
इराणने युद्धात शौर्य दाखवले, मी आता त्यांना रोखणार नाही; नाटोच्या परिषदेत ट्रम्प यांचे मोठे वक्तव्य
8
दहशतवादावरून राजनाथ सिंह यांनी चीनसमोरच केलं पाकिस्तानचं वस्त्रहरण, म्हणाले...  
9
५० हजार पगारात कोणती कार तुमच्यासाठी ठरेल फायदेशीर?; '२०-४-१०' फॉर्म्युला वापरा
10
लढाई संपली, आता कमाईची संधी! सेन्सेक्स ४०० अंकांनी वधारला, 'या' शेअर्समध्ये सर्वाधिक वाढ
11
इराणच्या अण्वस्त्रांचे मोठे नुकसान! सीआयएच्या अहवालात मोठा खुलासा
12
"इतक्या लहान वयात काय गरज आहे?", हिंदी भाषा सक्तीवरुन मकरंद अनासपुरे थेटच बोलले
13
जगातील सर्वांत महागडे लग्न, खर्च तब्बल ७,१३९ कोटी रुपये
14
क्रिप्टोची लालसा, पैशाची हाव अन् प्रियाच्या सौंदर्याची भुरळ; 'ऑपरेशन सिंदूर'मध्ये केली देशाशी गद्दारी
15
Viral Video: विमानात प्रवाशाचं लज्जास्पद कृत्य; कर्मचाऱ्यांनी रंगेहाथ पकडलं, लोकांनी काढला व्हिडीओ!
16
मुंबईच्या सर्वात महागड्या एरियात 'पैशांचा पाऊस'! एका ऑफिससाठी १००० कोटींचं भाडं, कोण आहे मालक?
17
रस्त्यावर उत्सव साजरा करणाऱ्यांवर मेक्सिकोत गोळीबार; १२ जणांचा मृत्यू, २० जण जखमी
18
धक्कादायक! डीजे ऑपरेटरच्या प्रेमात मुलगी आंधळी झाली, प्रियकराला घरी बोलावून आईची हत्या केली
19
खात्यामध्ये किमान १० हजार शिल्लक नसेल तर होणार दंड, कापणार एवढी रक्कम, या बँकेचे आदेश
20
प्रवाशांनी भरलेली बस पूर आलेल्या नदीत कोसळली, उत्तराखंडमध्ये भीषण अपघात

चौसष्ठ कलांमध्ये पारंगत असणारे श्रीविजयींद्रतीर्थ स्वामी यांची आज पुण्यतिथी!

By ऑनलाइन लोकमत | Updated: July 7, 2021 13:55 IST

साम्राज्य आणि विद्याराज्य लक्ष्मीची सेवा करत लक्ष्मीपती नारायणाचा महिमा श्रीविजयींद्रतीर्थ स्वामींनी सदैव गायला. त्यांचे अनेक अनुयायी महाराष्ट्रातही आहेत.

आजच्या काळातही वैदिक हिंदू धर्म टिकवून ठेवण्यात दक्षिणेकडील लोक अग्रेसर आणि आग्रही आहेत. महाराष्ट्रातील संत परंपरेप्रमाणे दक्षिणेतही मोठी संत परंपरा लाभल्याचे दिसून येते. भारतावर परकीय आक्रमण झाले असताना धर्म टिकवण्याचे आणि पुनश्च रुजवण्याचे काम संतांनी केले.तेथील संतांनी धार्मिक ग्रंथ, स्तोत्र, पुराण यांचे जतन करून वैदिक हिंदू धर्म जागृत ठेवला. अशाच संतांपैकी श्रीविजयींद्रतीर्थ स्वामी यांची आज पुण्यतिथी. 

१५-१६व्या शतकात दक्षिणेत सनातन धर्माचा ध्वज फडकवत ठेवण्यात व्यासराज स्वामींचा सिंहाचा वाटा होता. साम्राज्यलक्ष्मी बरोबरीनेच विद्याराज्य लक्ष्मीही सुरक्षित ठेवण्याची परंपरा व्यासराज स्वामींनी सुरू केली. ही परंपरा त्यांच्या शिष्यांनीही अखंडित ठेवली. त्यातलेच एक शिष्य म्हणजे श्रीविजयींद्रतीर्थ स्वामी.  त्यांचे अनेक अनुयायी महाराष्ट्रातही आहेत. 

६४ कलांमध्ये पारंगत असणाऱ्या स्वामींनी १०० हून अधिक ग्रंथ रचले. 'जयीन्द्रयोगिरूपावतीर्ण एष पूर्णधीः' असं म्हणत तत्कालीन शैवाद्वैत मताच्या विद्वान अप्पय्या दिक्षितांनीही त्यांना गौरवलं. नारायण या शब्दाचा अर्थ १०० हून अधिक प्रकारे निरूपणात्मक रूपातून सांगितला.

रामराय या विजयनगर साम्राज्याच्या अधिपतीस त्याची राणदुल्ला खानाबरोबरीची मैत्री सोडून देण्यास सांगितले असताही त्याने ते न ऐकल्याने विजयनगर साम्राज्याचा ऱ्हास झाला. तरीही भगवंताच्या कृपेने परकीय आक्रमणापासून गावकऱ्यांच्या मदतीने तपःसामर्थ्याच्या जोरावर मंदिरांचे रक्षण केले. अशाप्रकारे साम्राज्य आणि विद्याराज्य लक्ष्मीची सेवा करत लक्ष्मीपती नारायणाचा महिमा सदैव गायला.अशा स्वामींचा आज आराधना अर्थात समाधी दिवस.

त्यांनी रचलेल्या पापविमोचन स्तोत्रातील एका श्लोकाचा आणि स्तोत्राचा थोडक्यात भावार्थ बघून त्याचे चिंतन या पर्वकाळी करूया.

परिशेषित ईश मध्यकालः सुकृते भारतभूतले वरिष्ठःतदहापि सदैव पापचित्ते मयि पश्वन्त्यजयोश्च कोपराधः

हे देवा, भारतभूमी सारख्या श्रेष्ठ भूमीत माझा जन्म झाला आहे.  इतरांना पापी, मूर्ख म्हणण्यातच आयुष्यातली वर्षे, वेळ, कष्ट वाया घालवले आहेत. मीही पाप करत आलो असताना इतरांना असे बोलून मी काय मिळवले? कोणते पुण्याचे काम मी केले आहे? पण तरीही देवा दया करून तुझा अनुग्रह होऊ दे व तुझ्या चरणांची भक्ती करता येऊ दे एवढीच कृपा कर!