शहरं
Join us  
Trending Stories
1
पार्थ पवार ते ७० हजार कोटी; दोन मोठ्या आरोपांवर अजितदादांचे उत्तर; म्हणाले, "सकाळी कामाला लागतो ते..."
2
"कुराणची शपथ घेऊन सांगतो, भाजप...!" मुख्यमंत्री उमर अब्दुल्ला यांचा मोठा दावा, राजकारण तापलं
3
“टॅरिफला विरोध करणारे मूर्ख, आम्ही अमेरिकेला श्रीमंत केले, इथे महागाई नाही”: डोनाल्ड ट्रम्प
4
पार्थच्या व्यवहाराचे ४२ कोटी कोण भरणार? मुंढव्यातील वादग्रस्त व्यवहार आज रद्द होणार?
5
जडेजा-सॅमसनच्या 'डील'मध्ये डेवाल्ड ब्रेव्हिसचा अडथळा, आयपीएलमध्ये चेन्नई, राजस्थान यांच्यात खेळाडूंची अदलाबदली होण्याची शक्यता
6
Kalbhairav Jayanti 2025: बुधवार १२ नोव्हेंबर कालभैरव जयंती; शिवाचे हे उग्ररूप कशासाठी?
7
बिहारमध्ये योगी आदित्यनाथ यांचा झंझावात, १० दिवसांत ३१ रॅली; काँग्रेस आणि RJD वर घणाघात
8
'नीट'च्या दोन मार्कलिस्ट अन् विद्यार्थिनीला धक्का, पालकही चिंताग्रस्त; कुटुंब निराशेच्या गर्तेत
9
विद्यापीठात पॉलिमर केमिस्ट्री प्रयोगशाळा; संशोधकांना मिळेल प्रेरणा, विकासात योगदान
10
आजचा अग्रलेख: भारतीयांची क्षमता जोखा, साखर नको!
11
परराज्यातील मुलांना एमबीबीएसला प्रवेश घेण्याची मुभा द्या, पालघरच्या कॉलेजने घेतली उच्च न्यायालयात धाव
12
कपड्यांवरुन होणाऱ्या ट्रोलिंगवर पहिल्यांदाच बोलल्या अमृता फडणवीस, म्हणाल्या- "मला वाईट वाटतं, पण..."
13
आजचे राशीभविष्य,१० नोव्हेंबर २०२५: दुपार नंतर समस्या कमी होऊ लागतील; सामाजिक प्रतिष्ठेत वाढ होईल
14
तीन शहरांत रेकी, विषही तयार; अतिरेक्यांचा मोठा कट उधळला, गुजरात एटीएसने पकडले ३ अतिरेकी
15
एक दिवस CM बनवलं तर काय कराल? अमृता फडणवीस म्हणाल्या- "मी देवेंद्रजींना..."
16
१२ वर्षांनी शतांक गजकेसरी योग: ८ राशींना लॉटरी, इच्छापूर्ती; नवीन नोकरी, अकल्पनीय पैसा-लाभ!
17
विशेष लेख: 'हमारी छोरिया छोरो से कम हैं के?'
18
महाराष्ट्र्रात १३ हजार बोगस कंपन्यांना टाळे; जीएसटीविरोधीत मोहीम
19
मराठी अभिनेता दुसऱ्यांदा होणार बाबा, पार पडलं पत्नीचं बेबी शॉवर; अरुण गवळीच्या मुलीसोबत थाटलाय संसार
20
मुस्लिम आणि ख्रिश्चन RSS चे सदस्य होऊ शकतात का? मोहन भागवत म्हणाले, "शाखेत येऊ शकतात, पण..."

शेतीतील बैलांची जागा ट्रॅक्टर घेत असल्याचे चित्र

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Updated: July 14, 2021 04:35 IST

आधुनिक तंत्रज्ञानाचे दृश्‍य फायदे आणि शेतमजुरांची कमतरता यामुळे शेती मशागत व पेरणी यातून सर्जा-राजाचे महत्त्व हळूहळू कमी होत चालल्‍याची ...

आधुनिक तंत्रज्ञानाचे दृश्‍य फायदे आणि शेतमजुरांची कमतरता यामुळे शेती मशागत व पेरणी यातून सर्जा-राजाचे महत्त्व हळूहळू कमी होत चालल्‍याची खूण म्‍हणजे गेल्‍या काही वर्षात सुरू झालेली ट्रॅक्‍टरद्वारे होणारी शेती मशागत व पेरणी आहे. पोळा सणात मिरवणाऱ्या बैलांची संख्‍या कमी होत चालली आहे. ट्रॅक्‍टरच्‍या आगमनाने नांगरणी, कोळपणी, पेरणी व शेती साहित्‍य वाहून नेण्‍यासाठीची बैलगाडीची कामे कमी होत गेली. पूर्वी पेरणीला मात्र बैलजोडीची आवश्‍यकता होती. पेरणीच्‍या पांभरीला असलेल्‍या छिद्रातून मुठीने नियंत्रित पद्धतीने सोडलेले दाणे बांबूच्‍या पाइपातून विशिष्‍ट अंतरावर मातीत पडले की त्‍या मागून येणारे लाकडी/लोखंडी दाते बियावर माती पसरत पुढे जात. मुठीतून सुटलेले बियाणे कमी जास्‍त झाल्‍याने अनेकदा दाट व विरळ पिकाचे चित्र निर्माण होई. समान पेरणीसाठी पेरणीचे कौशल्‍य असलेल्‍या लोकांना मागणी असे. पांभरीची पूजा करून पेरणी सुरू केली जायची. दरम्‍यान, बैलजोडीचा मेंटेनन्‍स व शेती कामासाठी लागणारा वेळ यापेक्षा भाड्याचे ट्रॅक्‍टर परवडू लागले. त्‍याने पैसे जातात; परंतु अल्‍पावधीत काम निपटले जाते. म्‍हणून गेल्‍या काही वर्षात ट्रॅक्‍टरची विक्री वाढली आहे.

ट्रॅक्‍टरचे युग सुरू झाले आणि बैलांच्‍या वाटेची कामे कमी होत गेली. पेरणीच्‍या कामात कौशल्‍य असल्‍याने पेरणीतली मानवी अचूकता मिळविण्‍यासाठी आधुनिक तंत्र उपलब्‍ध व्‍हायला वेळ जावा लागला. पहिल्‍या टप्‍प्‍यात ट्रॅक्‍टरमागे बसून दोन जण बियाणे विशिष्‍ट रचना केलेल्‍या भागातून सोडत असत. त्‍यात सतत बसणाऱ्या हेलकाव्‍यामुळे तोल सांभाळून बियाणे खाली सोडावे लागत असे. आता सुधारित आवृत्ती बाजारात आल्‍याने बियाणे पेटीत भरले की कोणाचीच गरज भासत नाही. दोन्‍ही पद्धतीत बियाणे व खतेसुद्धा टाकता येतात.