शहरं
Join us  
Trending Stories
1
ती तरुणी ओळखीच्या दुकानदारासोबत एक रात्र होती; लोणावळ्यात तिघांनी अत्याचार करून कारमधून फेकल्याच्या घटनेवर मोठा खुलासा
2
‘धनुष्यबाण-घड्याळ’ वाटपात कौशल्य; महायुतीच्या कामी आल्याचे राहुल नार्वेकरांना बक्षीस मिळणार!
3
Video - अमेरिकेत मोठी दुर्घटना टळली! टेकऑफ दरम्यान लँडिंग गियरला आग, विमानात होते १७९ जण
4
भयंकर! अचानक लिफ्ट बंद पडली, आवाज देण्यासाठी डोकं बाहेर काढताच...; व्यावसायिकाचा मृत्यू
5
पंतप्रधान नरेंद्र मोदीच पुन्हा जगात नंबर वन! सर्वाधिक लोकप्रिय लोकशाही नेत्यांमध्ये अव्वल
6
साप्ताहिक राशीभविष्य: ११ राशींना शुभ, चौफेर दुप्पट लाभ; सुबत्ता-भरभराट, ऑगस्टची सुरुवात ऑसम!
7
आजचे राशीभविष्य २७ जुलै २०२५ : नवीन कार्यारंभ करण्यास अनुकूल, कसा जाईल आजचा रविवार...
8
राजकीय हस्तक्षेपामुळे राज्याचे उद्योगविश्व त्रस्त; विकासकामांना करतात विरोध, दादागिरीही वाढली
9
मंत्रिमंडळात फेरबदल होण्याची शक्यता नाही! निर्णय फक्त कृषिमंत्री माणिकराव कोकाटेंबाबतच
10
ऑपरेशन सिंदूरवर संसदेच्या दोन्ही सभागृहांत विशेष चर्चा; शिष्टमंडळातील खासदारही सहभागी होणार
11
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी चर्चा करण्यासाठी मालदीवच्या नेत्यांची लगबग, भेटी अन् चर्चा
12
सूतगिरण्यांच्या अर्थसाहाय्याबाबत आता समान निकष; मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीसांचे निर्देश
13
अनिल अंबानी यांच्यावर सलग तिसऱ्या दिवशी ईडीचे छापे; विविध कार्यालयांतून कागदपत्रे जप्त
14
विजयदिनी शहीद जवानांच्या शौर्याला सलामी; कारगिलमध्ये २६ जुलै १९९९ रोजी फडकावला तिरंगा
15
दहशतवादी प्रकरणांतील फरारी गुन्हेगारांना परत आणण्यासाठी उपाययोजना करा: अमित शाह
16
‘निसार’ मोहीम पृथ्वी निरीक्षण क्षेत्रात आणणार क्रांती: इस्रो; उपग्रहाची वैशिष्ट्ये काय?
17
शाळेतील सुरक्षा उपायांचे ऑडिट आता अनिवार्य; केंद्र सरकारने सर्व राज्य सरकारांना दिले आदेश
18
वादग्रस्त न्यायाधीश यशवंत वर्मांप्रकरणी सर्वोच्च न्यायालयात उद्या सुनावणी
19
‘जन्माधारित नागरिकत्व’चा ट्रम्प यांचा निर्णय कोर्टाकडून स्थगित; अमेरिकेतील भारतीयांना दिलासा
20
थायलंड-कंबोडिया संघर्षात ३३ ठार, हजारो विस्थापित; पुरातन मंदिरावरून पेटला संघर्ष

सांख्यांसी प्रकृती आदिमायाशक्ती

By admin | Updated: September 28, 2014 03:21 IST

विश्‍वाची निर्मिती ज्या आदिशक्तीने केली, ती देवता म्हणजे अंबाबाई. शारदीय नवरात्रौत्सवाच्या तिसर्‍या माळेला करवीर निवासिनी अंबाबाईची आदिमायेच्या रूपात पूजा बांधण्यात आली.

 कोल्हापूर : विश्‍वाची निर्मिती ज्या आदिशक्तीने केली, ती देवता म्हणजे अंबाबाई. शारदीय नवरात्रौत्सवाच्या तिसर्‍या माळेला करवीर निवासिनी अंबाबाईची आदिमायेच्या रूपात पूजा बांधण्यात आली. एकनाथांचे नातू मुक्तेश्‍वर यांच्या शब्दांत ‘सांख्यांसी प्रकृती’ अशी ही जगदंबा आदिमायाशक्ती असे देवीचे वर्णन आहे. 

  • शारदीय नवरात्रौत्सवाच्या तिसर्‍या दिवशी दुपारच्या आरतीनंतर अंबाबाईची आदिमाया रूपात पूजा बांधण्यात आली. विष्णूच्या चोवीस अवतारांपैकी एक वैशिष्ट्यपूर्ण अवतार म्हणजे श्री कपिलमुनी. स्वयंभू व मनूची कन्या देवहुती हिचा विवाह कर्दम ऋषींशी झाला. अनसूया आदी कन्यांच्या जन्मानंतर त्यांना कपिल नामक पुत्र झाला. समस्त विश्‍वप्रकृती पुरुष यांच्या आश्रयाने प्रकट झाले असून त्यावर कालाची सत्ता चालते. हे सांख्य तत्त्वज्ञान शिकविणारे कपिल मुनी यांचे स्थान म्हणजे कपिलेश्‍वर. त्यांची माता देवहुती हिची ज्ञानलालसा जाणून स्वत:च्या मातेचे गुरुपद त्यांनी घेतले. हे जगावेगळे नाते केवळ याच करवीरात आकाराला आले. अशा या देवहुती मातेला सांगितलेल्या तत्त्वज्ञानाचे मूर्त स्वरूप म्हणून आजही श्री अंबाबाईच्या मस्तकी नाग (काल), लिंग (पुरुष), योनी (प्रकृती) आपल्याला पाहायला मिळते. 
    ही पूजा श्रीपूजक सागर मुनीश्‍वर, रवी माईनकर यांनी बांधली. पूजेची संकल्पना उमाकांत राणिंगा यांची असून, मूर्ती सज्रेराव निगवेकर व प्रशांत इंचनाळकर यांनी साकारल्या आहेत. आज दिवसभरात विठूमाउली भजनी मंडळ, साईप्रसाद भजनी मंडळ (पुणे), दत्तकृपा भजनी मंडळ (पुणे), स्त्रीशक्ती जागर, इंद्राणी ग्रुप (पुणे), भक्तिगीतांवर नृत्य - श्रावण सखी ग्रुप (डोंबिवली), श्री अंबाबाईचा जागर या संस्थांनी सांस्कृतिक कार्यक्रम सादर केले. 
    शारदीय नवरात्रौत्सवाच्या तिसर्‍या माळेला करवीर निवासिनी अंबाबाईची आदिमाया रूपात पूजा बांधण्यात आली. ही पूजा सागर मुनीश्‍वर व रवी माईनकर यांनी बांधली (छाया : आदित्य वेल्हाळ)