राजाराम लोंढे, लोकमत न्यूज नेटवर्क
कोल्हापूर : कोल्हापूर विभागातील तिन्ही जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकांची सभासद संख्या आणि प्रत्यक्ष दाखल झालेले ठराव यांमध्ये तब्बल ५३३९ संस्थांची तफावत आहे. सभासद संख्येच्या तुलनेत ३० टक्के संस्थांचे ठराव संस्थांमध्येच राहिले आहेत. सांगलीत एकूण सभासदांच्या ५६ टक्के ठराव दाखल झालेले नाहीत. अवसायकसह नोंदणी रद्द ही जरी कारणे असली तरी काही संस्थांमधील अंतर्गत वादातूनही ठराव दाखल होऊ शकलेले नाहीत.
महाराष्ट्रातील अग्रेसर जिल्हा बँकेत सातारा व कोल्हापूर जिल्हा बँकांचा समावेश आहे. उलाढालीच्या पातळीवर पुणे जिल्हा बँक पुढे असली तरी कामकाजाच्या पातळीवर सातारा जिल्हा बँक ही मॉडेल आहे. सातारा, कोल्हापूर व सांगली जिल्हा बँकांच्या संचालक मंडळाची मुदत संपल्याने त्यांची निवडणूक प्रक्रिया सुरू आहे. तिन्ही बँकांनी आपल्या सभासद संस्थांची यादी सहकार विभागाकडे पाठविली होती. त्यानुसार सहकार विभागाने संबधित संस्थांना आपल्या प्रतिनिधींच्या नावाचे ठराव दाखल करण्याचे आवाहन केले होते. त्यानुसार दोन टप्प्यांत ठराव मागवले, दुसऱ्या टप्याची मुदत सोमवारी (दि. २२) संपली. बँकेचे सभासद व दाखल ठरावांची संख्येत मोठी तफावत आहे. कोल्हापूर जिल्हा बँकेचे चार गटांत ११ हजार ४४८ सभासद आहेत. मात्र प्रत्यक्षात ठराव ८५०० दाखल झाले आहेत. सांगली जिल्हा बँकेचे ४०८६ सभासद असताना २३१२ संस्थांनी, तर सातारा जिल्हा बँकेचे २६३० सभासद व ठराव २०१३ दाखल झाले आहेत. तिन्ही जिल्हा बँकांचे १८ हजार १६४ सभासदांपैकी १२ हजार ८२५ ठराव दाखल झाले आहेत. एकूण सभासद संख्येच्या ३० टक्के संस्थांचे ठरावच आलेले नाहीत.
महायुतीचे सरकार सत्तेवर आल्यानंतर तत्कालीन सहकारमंत्री चंद्रकांत पाटील यांनी ‘सहकार शुद्धीकरण’ मोहीम हातात घेतली होती. कागदावरील संस्था शोधून त्या अवसायनात काढण्याचा धडाका लावला होता. काहींची नोंदणीही रद्द केली आहे. त्यामुळे ठराव कमी दाखल झाले, हे जरी खरे असले तरी काही संस्थांमधील अंतर्गत वादातूनही ठराव वेळेत येऊ शकलेले नाहीत.
विकास संस्थांचे १०० टक्के ठराव
जिल्हा बँकेच्या सत्ताकरणात विकास संस्था गट महत्त्वाचा असतो. विकास संस्थांवर ज्यांची पकड त्यांच्याच हातात बँकेच्या चाव्या येतात. उर्वरित सर्व प्रकारच्या संस्थांमधून चार संचालक बँकेवर येतात. त्यामुळे सर्वच संचालकांचे लक्ष विकास संस्था गटावर असल्याने येथून १०० टक्के ठराव आले आहेत.
बँकनिहाय सभासद व दाखल ठराव असे -
जिल्हा बँक सभासद दाखल ठराव
कोल्हापूर ११४४८ ८५००
सांगली ४०८६ २३१२
सातारा २६३० २०१३
एकूण १८१६४ १२८२५