धूळपाटी ते ऑनलाइन असा शिक्षणाचा प्रदीर्घ प्रवास आहे. शिक्षक सांगतील ते ऑनलाइन ऐकायचेे, लहानश्या इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइसमध्ये डोळे फाडून बघायचे आणि ते शिकायचा प्रयत्न करायचा, अशी कसरत सध्या साडेतीन ते चार वर्षांच्या नर्सरीतील मुलांची सुरू आहे. कोरोनाच्या आधीच्या काळात मुले शाळेत जात होती. शिक्षकांचे अनुकरण करून त्यांच्याकडून शिक्षण घेत होती. मुळात हे वय मुलांसाठी अनुकरण करणे, अंक, अक्षरे यांची ओळख करून घेणे. त्यासोबतच गाणी म्हणणे, गोष्टी ऐकणे आणि हुंदडणे, याचे वय असते. पण कोरोनाने या वयातच मुलांकडून त्यांचा शिक्षणाचा हक्क हिरावून घेतला. ऑनलाइन येणाऱ्या अडचणींमध्ये मुले सध्या शिक्षण घेत आहेत.
१५ जुलैपासून शिक्षणाचा ऑनलाइन श्री गणेशा झाला. पण मुहूर्तालाच चुकचुकलेल्या अवस्थेत शाळेत जाण्याची वेळ मुलांवर आली नाही. घरीच नियमित वातावरणात आई-वडिलांच्या मोबाइल, लॅपटॉप किंवा टॅबसमोर मुले आली. त्यांना आता हेच कळेनासे झाले आहे, की शिकायचे तर कसे. कारण एवढ्याशा स्क्रीनमध्येच त्यांचे आभाळ सामावले आहे. सध्या दुर्दैवाने ऑनलाइन शिक्षणाची अवस्था ही तिकडून शिक्षक काय शिकवतात हे मुलांना कळत नाही आणि इकडून मुले काय करतात हे शिक्षकांना समजत नाही. बहुतेकवेळा मुले या ऑनलाइन शाळेतून पळ काढण्याचा प्रयत्न करतात.
यात शिक्षकांचीही मोठी कुचंबणा होत आहे. मुळात ऑनलाइन शाळेत कुणाला काय सांगावे, त्याच्याकडे वैयक्तिक लक्ष कसे द्यावे, हे त्या शिक्षकांनाच कळत नाही. या ऑनलाइन वर्गात विंडो लहान झाल्यावर मुलं काय सांगायचा प्रयत्न करतेय. हे त्यांना कळणे शक्य होत नाही. काही वेळातच मुले या वर्गाला कंटाळत आहेत. आणि पळण्याची जागा शोधत आहे. बहुतेक मुलांना आपले शिक्षक समोर आल्यावर त्यांना ओळखणेदेखील कठीण जात आहे.
चिमुरड्यांच्या शिक्षणाच्या श्री गणेशाला अशी ऑनलाइनची पाल चुकचुकल्याने सध्या तरी त्यांचे भविष्य अंधारातच आहे.