नागपूर : हवेतील प्रदूषण, धूम्रपानाची सवय यामुळे फुप्फुसाच्या आजारात वाढ झाली आहे. भारतात पूर्वी फुप्फुसाचा कॅन्सर हा आठव्या स्थानी होता, आता तो चौथ्या स्थानावर आला आहे. धक्कादायक म्हणजे, ८५ टक्के या कॅन्सरचे रुग्ण तिसऱ्या व चौथ्या टप्प्यात उपचारासाठी येत असल्याने मृत्यूचे कारण ठरत आहे. यातच कोरोनामुळे ‘लंग फायब्रोसिस’चे रुग्ण वाढले आहेत. यामुळे फुप्फुसाच्या आजाराचे वेळीच निदान करून उपचार घ्या, असे आवाहन मेडिकलचे अधिष्ठाता डॉ. सुधीर गुप्ता यांनी येथे केले.
सुपरस्पेशालिटी हॉस्पिटलच्या रेस्पिरेटरी मेडिसीन विभागाच्या वतीने शनिवारी जागतिक फुप्फुस दिनानिमित्त जनजागृती कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले होते. यावेळी ते प्रमुख पाहुणे म्हणून बोलत होते. कार्यक्रमाच्या अध्यक्षस्थानी खासदार डॉ. विकास महात्मे होते. मंचावर रेस्पिरेटरी मेडिसीन विभागाचे प्रमुख डॉ. सुशांत मेश्राम, फिजिओथेरपी विभागाच्या प्रमुख डॉ. उमांजली दमके व सुपरस्पेशालिटी हॉस्पिटलचे विशेष कार्य अधिकारी डॉ. संजय पराते उपस्थित होते.
खा. डॉ. महात्मे यांनी फुप्फुसाच्या कर्करोगाविषयी अधिक जनजागृती होण्याची गरज लक्षात आणून दिली. ते म्हणाले, जे लोक धूम्रपान करत नाहीत; पण धूम्रपान करणाऱ्यांच्या आसपास राहून स्वत:चा जीव धोक्यात घालतात त्यांनाही कर्करोगाची लागण होऊ शकते. हा धूर आपल्या फुप्फुसासाठी विषाप्रमाणेच असतो. एका रिसर्चनुसार, ‘सेकंड हँड स्मोकिंग’मुळे जास्त प्रमाणात नुकसान पोहोचते, असेही ते म्हणाले. यावेळी डॉ. दमके यांनी श्वसनरोगावर फिजिओथेरपीचे महत्त्व विशद केले. डॉ. शिल्पा गुप्ता यांनी श्वसनरोग व प्राणायाम याची माहिती दिली. प्रास्ताविक डॉ. मेश्राम यांनी केले, तर आभार डॉ. सुशांत मुळे यांनी मानले.
-धूम्रपानाला नाही म्हणा : डॉ. मेश्राम
डॉ. सुशांत मेश्राम म्हणाले, धूम्रपानामध्ये चार हजारांपेक्षा जास्त घातक पदार्थ असतात, जे कर्करोगाला कारणीभूत ठरतात. म्हणूनच धूम्रपानाला नाही म्हणा. धूम्रपान सोडल्यास फक्त २० मिनिटांमध्ये हृदयाची गती सामान्य होते. २ ते १२ आठवड्यांमध्ये फुप्फुसाचे रक्ताभिसरणाची क्षमता वाढते. १ ते ९ महिन्यांमध्ये दम लागणे थांबते. ५ ते १५ वर्षांमध्ये लकवा होण्याची शक्यता कमी होते. दहा वर्षांत फुप्फुसाचा कर्करोग होण्याची शक्यता निम्म्याने कमी होते.