शहरं
Join us  
Trending Stories
1
उद्धवसेनेशी युतीच्या शक्यतेवर CM फडणवीस स्पष्टच बोलले; म्हणाले, "सध्याची महायुती..."
2
IND vs ENG 5th Test Day 3 Stumps: मियाँ मॅजिक! परफेक्ट यॉर्करसह थांबला खेळ; सलामी जोडी फुटली
3
हार्दिक पटेल यांनी आळवले बंडाचे सूर, मुख्यमंत्र्यांना पत्र लिहून दिला असा इशारा, गुजरातमध्ये भाजपाला धक्का बसणार?
4
Asia Cup 2025 Venues : भारत-पाक 'हायहोल्टेज' सामना दुबईत; या ठिकाणी रंगणार आशिया कप स्पर्धेतील सामने
5
Mumbai LocaL: तिकीट तपासणीवरून लोकलमध्ये वाद, प्रवाशाचा कर्मचाऱ्यांवर हल्ला, कार्यालयाचीही तोडफोड!
6
"मोदी, योगी आणि मोहन भागवतांवर आरोप कर, नाहीतर…’’, प्रज्ञा सिंह यांचा ATS वर गंभीर आरोप
7
रिलेशनमध्ये असतानाही ५० टक्के महिला ठेवतात बॅकअप पार्टनर, सर्वेतून धक्कादायक माहिती समोर
8
बेकरीत काम करणाऱ्या २५ वर्षीय तरुणाची आत्महत्या, ६ जणांविरुद्ध गुन्हा दाखल
9
आम्ही पुन्हा प्रयत्न करतोय...; सायना नेहवालचे Ex-पती पारूपल्ली कश्यपची 'पॅच-अप'; २० दिवसांत 'यू-टर्न'
10
VIDEO : एकदम कडक! ओव्हलच्या स्टेडियमवर दिसली हिटमॅन रोहितची झलक; अन्...
11
Amravati: अमरावतीत जागेच्या वादावरून महिला सरपंच अन् सदस्यांमध्ये फ्रीस्टाईल हाणामारी!
12
धनश्री वर्माशी शेवटचं बोलणं केव्हा झालं? क्रिकेटर युजवेंद्र चहलने सांगितला 'त्या' वेळचा किस्सा
13
माजी पंतप्रधानांचा नातू प्रज्वल रेवण्णाला जन्मठेपेची शिक्षा; मोलकरणीवर अत्याचार केल्याप्रकरणी दोषी
14
२० हजारांपेक्षा कमी किंमतीत वनप्लस, सॅमसंग आणि आक्यूओओचे 5G फोन!
15
Yashasvi Jaiswal Century : यशस्वी 'सेंच्युरी रोमान्स' अगेन्स इंग्लंड! जशी सुरुवात तसाच शेवट
16
"आम्ही स्वतः कारवाई केली नाही, माधुरीच्या भविष्यासाठी..."; वाढत्या विरोधानंतर वनताराकडून स्पष्टीकरण
17
"ती माझी चूकच..."; युजवेंद्र चहलने दिली प्रामाणिक कबुली, सांगितलं धनश्रीशी नातं तुटण्याचं कारण
18
 Crime: दोस्त दोस्त ना रहा! दारुसाठी मित्राच्या डोक्यात चाकू खुपसला, जालन्यातील घटना
19
Mumbai: आयआयटी मुंबई कॅम्पसमध्ये विद्यार्थ्याचा मृतदेह आढळल्याने खळबळ, पोलीस तपास सुरू!
20
Mumbai: मुंबईतील चारकोपच्या राजाचे १७७ दिवसांनी विसर्जन; ढोल-ताशांच्या गजरात बाप्पाला निरोप!

भाषेचा जांगडगुत्ता

By admin | Updated: August 26, 2016 06:54 IST

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील.

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील. व्याकरणाच्या नियमानुसार नेत्र आणि दीपक या दोन शब्दांची संधी नेत्रोद्दीपक अशी होते पण असे असले तरी गेली किमान पंचवीस वर्षे हा शब्द चुकीच्या पद्धतीने लिहिला बोलला जात आहे.एखादी चूक माणूस सतत करायला लागला की तिचे नियमात रूपांतर होते, या न्यायाने हा रोग जीवनाच्या सर्वच क्षेत्रांत बळावला असून अयोग्य जीवनपद्धती हीच योग्य जीवनपद्धती ठरू लागली आहे. योग्य आणि अयोग्य या शब्दांच्या व्याख्याही सापेक्ष झाल्या आहेत. जगणे आपल्या सोयीच्या अंगाने वळवून आपापल्या इच्छेनुसार प्रत्येकजण कालक्रमणा करीत आहे. जगण्याची दिशा शक्य तेवढी सोपी, बिनकष्टाची आणि मनोरंजनाकडे घेऊन जाणारी आहे. ज्याना याची चिंता वाटते ते म्हणतात, जगण्याचे सुमारीकरण, सपाटीकरण सुरू आहे, चंगळवाद बोकाळला आहे.या परिस्थितीला तोंड देण्याचे दोन मार्ग दिसतात. एक म्हणजे विरोध करून मोडून पडण्याची तयारी ठेवणे किंवा जनांचा प्रवाहो चालला म्हणत त्यात सामील होणे. गर्व आणि अभिमान या दोन शब्दांना दोन वेगवेगळे अर्थ आहेत. ‘गर्व से कहो हम हिंदू है’, हे हिंदीत ठीक आहे पण, ‘गर्व आहे मला मी मराठी असल्याचा’ असे म्हटले की घोटाळा सुरू होतो. तिथे अभिमान हाच शब्द हवा. मी शिवाजीराजे भोसले बोलतोय या सिनेमाचा नायक एका प्रसंगात छाती ठोकत, हो हो मला गर्व आहे मी मराठी असल्याचा असे म्हणतो तेव्हा त्याने आधी मराठी भाषा नीट बोलायला शिकले पाहिजे असा विचार मनात येतो. त्याला अभिमान असे म्हणायचे असावे अशी मनातल्या मनात दुरूस्ती करत सुजाण प्रेक्षक पुढील सिनेमा पाहू लागतो.पीएच.डी.साठी प्रबंध लिहायचा असेल तर एक मोठा कालखंड अभ्यासासाठी घ्यावा लागतो. मराठी भाषेची अधोगती हा विषय ठरला तर फक्त एका दिवसातील चार प्रमुख वृत्तपत्रे तुलनात्मक अभ्यासासाठी खूप झाली. प्रत्येक वृत्तपत्राचे शुद्धलेखन वेगळे. इतकेच काय, एकाच वृत्तपत्रातील प्रत्येक पानावरील शुद्धलेखन वेगवेगळे. आणि विविध चित्रवाहिन्यांवरील मराठी म्हणजे तर संशोधकांची चंगळच.तात्पर्य: मराठी भाषा रोज मरत आहे.ज्यांना हे मान्य नाही त्यांनी थोडासा बदल करून, मराठी भाषा रोज घडत आहे असे म्हणावे.

--प्रल्हाद जाधव