शहरं
Join us  
Trending Stories
1
नेते गेले बांधावर! वेदनांच्या महापुरावर आश्वासनांची फुंकर; कुणी हात जोडले, कुणी व्यथा मांडल्या
2
लडाखमध्ये Gen Z क्रांती, स्वतंत्र राज्यासाठी पेटून उठले; रस्त्यावर उतरली तरूणाई, मागण्या काय?
3
Swami Chaitanyananda Saraswati: वासनांध बाबा गरीब मुलींना हेरायचा, खोलीत बोलवून...; ५० मोबाईलचा तपास, ५ राज्यात धाडी  
4
लडाख हिंसाचारात चार जणांचा मृत्यू, ७० जण जखमी, कर्फ्यू लागू, इंटरनेटवर बंदी; भाजपचा काँग्रेसवर कट रचल्याचा आरोप
5
‘हिंडेनबर्ग’ने भारतीयांच्या स्वप्नांवरच घातला घाला; गौतम अदानींचं भागधारकांना पत्र, म्हणाले...
6
APMC निवडणूक घ्या, प्रशासक नियुक्ती रद्द; उच्च न्यायालयाने राज्य सरकारला फटकारले
7
आजचे राशीभविष्य- २५ सप्टेंबर २०२५, प्रगतीच्या संधी चालून येतील, आर्थिक लाभ होईल
8
नवी मुंबईत ‘गाेल्डन मेट्रो’चे पुढचे पाऊल; डीपीआरचे पुनरावलोकन, ३० मिनिटांत गाठा विमानतळे
9
सोनम वांगचुक यांनीच लोकांना भडकावले; लेहमधील हिंसाचारासाठी गृहमंत्रालयाने धरले जबाबदार
10
"अक्खी दुनिया एक तरफ, मेरा बुमराह एक तरफ"; अभिनेत्याची फरमाईश अन् संजनाची डायलॉगबाजी (VIDEO)
11
कुजबुज! आता पवार कुटुंब एकत्र दिसणार का?; ‘झालं गेलं गंगेला मिळू द्या, महाराष्ट्र हितासाठी...'
12
मंत्रिमंडळाऐवजी पायाभूत समितीला अंतिम अधिकार; फडणवीस सरकारनं हा निर्णय का घेतला?
13
मुंबईत दुहेरी हत्याकांड! २३ वर्षीय तरुणाने वडील, आजोबांची केली हत्या; काकांवरही केला चाकू हल्ला
14
विरोधात लिहिले की पत्रकारांचा छळ सुरू होतो; हायकाेर्टानं नोंदवलं महत्त्वपूर्ण निरीक्षण
15
"माझ्या बेडरुममध्ये ये, तुला परदेशात फिरायला घेऊन जातो"; स्वयंघोषित बाबानं केला १७ मुलींचा छळ
16
बोलघेवड्याचा बोलाचा भात...! रशिया-युक्रेन युद्धाला डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या विधानानं नवं वळण?
17
मायबाप सरकार, फक्त कागदावर नको, बांधांवर या! निकष बाजूला सारून मदतीचा हात पुढे केला पाहिजे
18
विमानाच्या चाकातील 'त्याच्या' प्रवासाचा जीवघेणा थरार! हृदयाचा थरकाप उडवणारी एक कहाणी
19
मैदानावर क्रिकेट खेळा, खुन्नस कसली काढता?; राजकीय ‘आकां’ना आपण जाब विचारला पाहिजे
20
राज ठाकरेंचे CM फडणवीसांना पत्र; सरकारला ५ महत्त्वाच्या सूचना, मदत-जाहिरातबाजीवरून टोचले कान

भाषेचा जांगडगुत्ता

By admin | Updated: August 26, 2016 06:54 IST

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील.

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील. व्याकरणाच्या नियमानुसार नेत्र आणि दीपक या दोन शब्दांची संधी नेत्रोद्दीपक अशी होते पण असे असले तरी गेली किमान पंचवीस वर्षे हा शब्द चुकीच्या पद्धतीने लिहिला बोलला जात आहे.एखादी चूक माणूस सतत करायला लागला की तिचे नियमात रूपांतर होते, या न्यायाने हा रोग जीवनाच्या सर्वच क्षेत्रांत बळावला असून अयोग्य जीवनपद्धती हीच योग्य जीवनपद्धती ठरू लागली आहे. योग्य आणि अयोग्य या शब्दांच्या व्याख्याही सापेक्ष झाल्या आहेत. जगणे आपल्या सोयीच्या अंगाने वळवून आपापल्या इच्छेनुसार प्रत्येकजण कालक्रमणा करीत आहे. जगण्याची दिशा शक्य तेवढी सोपी, बिनकष्टाची आणि मनोरंजनाकडे घेऊन जाणारी आहे. ज्याना याची चिंता वाटते ते म्हणतात, जगण्याचे सुमारीकरण, सपाटीकरण सुरू आहे, चंगळवाद बोकाळला आहे.या परिस्थितीला तोंड देण्याचे दोन मार्ग दिसतात. एक म्हणजे विरोध करून मोडून पडण्याची तयारी ठेवणे किंवा जनांचा प्रवाहो चालला म्हणत त्यात सामील होणे. गर्व आणि अभिमान या दोन शब्दांना दोन वेगवेगळे अर्थ आहेत. ‘गर्व से कहो हम हिंदू है’, हे हिंदीत ठीक आहे पण, ‘गर्व आहे मला मी मराठी असल्याचा’ असे म्हटले की घोटाळा सुरू होतो. तिथे अभिमान हाच शब्द हवा. मी शिवाजीराजे भोसले बोलतोय या सिनेमाचा नायक एका प्रसंगात छाती ठोकत, हो हो मला गर्व आहे मी मराठी असल्याचा असे म्हणतो तेव्हा त्याने आधी मराठी भाषा नीट बोलायला शिकले पाहिजे असा विचार मनात येतो. त्याला अभिमान असे म्हणायचे असावे अशी मनातल्या मनात दुरूस्ती करत सुजाण प्रेक्षक पुढील सिनेमा पाहू लागतो.पीएच.डी.साठी प्रबंध लिहायचा असेल तर एक मोठा कालखंड अभ्यासासाठी घ्यावा लागतो. मराठी भाषेची अधोगती हा विषय ठरला तर फक्त एका दिवसातील चार प्रमुख वृत्तपत्रे तुलनात्मक अभ्यासासाठी खूप झाली. प्रत्येक वृत्तपत्राचे शुद्धलेखन वेगळे. इतकेच काय, एकाच वृत्तपत्रातील प्रत्येक पानावरील शुद्धलेखन वेगवेगळे. आणि विविध चित्रवाहिन्यांवरील मराठी म्हणजे तर संशोधकांची चंगळच.तात्पर्य: मराठी भाषा रोज मरत आहे.ज्यांना हे मान्य नाही त्यांनी थोडासा बदल करून, मराठी भाषा रोज घडत आहे असे म्हणावे.

--प्रल्हाद जाधव