फुलब्री : औरंगाबाद जिल्ह्यात गेल्या दोन वर्षात बारा हजार महिलांवर कुटुंब नियोजनावर शास्त्रक्रिया झाल्या. त्या तुलनेत पुरुषाच्या नसबंदीचे प्रमाण नगण्य असून केवळ ३० पुरुषांनीच नसबंदी केल्याची आकडेवारी पुढे आली आहे. पुरुष प्रधान संस्कृतीमुळे ही शस्त्रक्रिया महिलांवरच अधिक होत असल्याचे चित्र आहे. याबाबत समाजात गैरसमज असल्याने पुरुष मंडळी यापासून दूरच राहत महिलांना पुढे करत असल्याचे दिसून येते.
कुटुंब नियोजनाचा विचार करता घरात महिलांना शस्त्रक्रियेसाठी पाठवले जाते. गेल्या दोन वर्षातील कुटुंब नियोजनाचा आकडेवारी पाहता १२ हजार ५० शस्त्रक्रिया झाल्या. यात १२ हजार २० महिला तर अवघ्या ३० पुरुषांवर शस्त्रिक्रया झाली असल्याचे माहिती आरोग्य विभागाकडून प्राप्त झाली आहे. २०१९ मध्ये जिल्ह्यात एकूण १० हजार ५०३ शस्त्रक्रिया झाल्या असून यात १० हजार ४७८ महिला तर २५ पुरुषाचा समावेश होता. यासह २०२० मध्ये एकूण १ हजार ५८४ शस्त्रिक्रेयत १ हजार ५८० महिला तर अवघ्या पाच पुरुष आहे.
------ गैरसमज असल्याचे अडचणी ----------
आजही पुरुष प्रधान संस्कृतीचा गाजावाजा असल्याने महिलांच्या सर्वाधिक शस्रक्रिया केल्या जातात. शस्रक्रियेनंतर कमजोरी येते असा गैरसमज पुरुषात असल्याने अनेक अडचणींचा बाहू केले जातो. पुरुष कमवता व कर्ता असल्याने महिलेनेच शस्त्रक्रिया करावी असे समजात रुढ आहे. त्यामुळेच महिलांच्या तुलनेत पुरुषावर शस्रक्रिया कमी होतात. परंतु आता आशा, आरोग्य कर्मचाऱ्यामार्फत जनजागृती व आरोग्य शिक्षणावर भर दिला जात आहे. डॉ. सतीश साबळे, वैद्यकीय अधिकारी
--------------- मी नसबंदी करून दोन वर्ष झाले आहे. मला कोणताही त्रास आजपर्यंत झालेला नाही. माझी शक्ती सुद्धा कमी झालेली नाही हे विशेष. यासह पुरुषाप्रमाण मी सर्व काही कामे करू शकत असून शारीरिकदृष्ट्या पण पूर्णपणे सुद्रुढ असल्याचे मत वारेगावातील नसबंदी केलेल्या एका पुरुषाने सांगितले.
------------
नसबंदी केल्याने माणसामधील पुरुषत्व नष्ट होते असा गैरसमज असून तो माझ्यातही होता. पण मी धाडस करून नसबंदी केली. या नसबंदीनंतर नियमित पणे पुरुषाला हवे ते कामकाज करता येत असल्याचे पुढे आहे. यादरम्यान शारीरिक शक्तीवर कोणताही परिणाम झाला नाही. त्यामुळे पुरुष नसबंदीबाबत गैरसमज दूर झाल्याचे मत रेलगाव येथील नसबंदी केलेल्या इसमाने स्पष्ट केले.
---------- औरंगाबाद जिल्ह्यात दोन वर्षातील कुटुंब नियोजन विषयी आकडेवारी
२०१९ मध्ये -- एकूण शास्राक्रिया १०५०३ -- महिला १०४७८ -- पुरुष -- २५ --
२०२० मध्ये -- एकूण -- १५८४ -- महिला -- १५८० -- पुरुष -- ५ --