कॅप्शन - यादीतील ८०, ८१ क्रमांकावरील नावे प्राथमिक शाळेच्या शिक्षकांची आहेत.
----
विधान परिषद संहितेचा भंग, शेकडो प्राथमिक शिक्षकांची नावे मतदार यादीत
लोकमत एक्सक्लुसिव्ह
अनिल कडू
परतवाडा : मतदानाचा अधिकार नसतानाही अमरावती शिक्षक मतदारसंघाच्या निवडणुकीत जिल्हा परिषदेच्या प्राथमिक शाळांमधील शिक्षकांनी मतदान केल्याचा धक्कादायक प्रकार घडला आहे. मतदान करणाऱ्या अशा शिक्षकांची संख्या मोठी असल्यामुळे निवडणूक आयोग याप्रकरणी नेमकी काय भूमिका घेते, हे बघणे महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.
अमरावती शिक्षक मतदारसंघात अमरावती, यवतमाळ, अकोला, वाशीम आणि बुलडाणा या पाच जिल्ह्यांचा समावेश आहे. अमरावती जिल्ह्यातील अचलपूर, चांदूर बाजार, चिखलदरा या तालुक्यातील जिल्हा पारिषदेच्या प्राथमिक शिक्षकांची नावे शिक्षक मतदार यादीत आहेत. त्यांच्या नावांसमोर ‘जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा’ असे गावाच्या नावासह नमूद आहे. प्राथमिक शाळातील शिक्षकांनी मतदार म्हणून नोंदणी करवून घेताना मुख्याध्यापकांची स्वाक्षरी मतदार नोंदणी अर्जावर घेतली आहे.
-------------------
काय म्हणतो नियम?
विधान परिषद निवडणूक संहितेनुसार, ज्या शाळांचा दर्जा माध्यमिक, उच्च माध्यमिक वा महाविद्यालयीन आहे, त्यांनाच मतदानाचा हक्क आहे. माध्यमिक शाळेचा दर्जा असलेल्या शाळांमधील इयत्ता पाचवी ते आठवीला शिकविणाऱ्या शिक्षकांनाही मतदानाचा हक्क आहे. तथापि, जिल्हा परिषदेच्या प्राथमिक शाळातील शिक्षकांची मतदार यादीत नोंदणी करणे वा त्यांना मतदानाचा अधिकार बहाल करण्याला विधान परिषद निवडणूक संहितेत कुठेही अनुकूलता दर्शविण्यात आलेली नाही. त्यामुळे मतदार नोंदणी अधिकाऱ्यांनी प्राथमिक शिक्षकांची शिक्षक मतदारसंघात नोंदणी केली कशी, असा प्रश्न उपस्थित होतो.
बाॅक्स
भारताच्या संविधानातही उल्लेख
भारताचे संविधान कलम १७१ (३) (ग) नुसार, विधान परिषदेची रचना या शीर्षकाखाली, माध्यमिक शाळेच्या दर्जापेक्षा खालचा दर्जा नसलेल्या, त्या राज्यातील शिक्षण संस्थांमध्ये अध्यापनाच्या कामात निदान तीन वर्षे असलेल्या व्यक्तींनी बनविलेल्या मतदार गणांकडून निवडून दिले जातील, असा उल्ल्लेख आहे.
-------------
कोट
माध्यमिक शाळेचा दर्जा प्राप्त असलेल्या शाळातील शिक्षकांनाच मतदानाचा अधिकार आहे. जिल्हा परिषदेच्या प्राथमिक शाळेतील शिक्षकांची मतदार म्हणून नोंदणी होऊ शकत नाही. त्यांना शिक्षक मतदारसंघात मतदानाचा अधिकारही नाही.
- दिलीप कडू, अध्यक्ष, राज्य शिक्षक संघ
--------------
कोट
मतदार नोंदणीचे अर्ज आम्हाला प्राप्त झाले. आम्ही आमच्या प्राथमिक शाळेच्या मुख्याध्यापकांची स्वाक्षरी घेतली. मतदार यादीत नाव आले, म्हणून मतदान केले.
-एम.बी. हिवे, जिल्हा सरचिटणीस, महाराष्ट्र राज्य पदवीधर शिक्षक व केंद्रप्रमुख
--------------------
१९८५ साली महाराष्ट्र शासनाने घोषित केलेल्या माध्यमिक दर्जाच्या शाळांमधील तीन वर्षे पूर्ण झालेल्या शिक्षकांना शिक्षक मतदारसंघात मतदानाचा हक्क आहे. प्राथमिक शाळेच्या शिक्षकांना मतदानाचा अधिकार नाही.
- विवेक काळकर, उपजिल्हाधिकारी, निवडणूक विभाग, अमरावती.