सातारची ‘डीबी’ बनतेय हप्ता वसुलीचे केंद्र !

कर्मचार्‍यापाठोपाठ म्होरक्याही सापडला : हिमनगाचे टोक मात्र अद्याप कोसो दूर

 सातारा : शहर पोलीस ठाण्याचा कणा म्हणून समजल्या जाणार्‍या गुन्हे प्रकटीकरण शाखेच्या (डीबी) एक-एक भानगडी आता उघड होऊ लागल्या आहेत. केवळ हप्ता वसुलीमध्येच समाधान मानणार्‍या या ‘डीबी’चा खरा चेहरा समाजासमोर उघड झालायं. घरफोडी जबरी चोरी या प्रकरणातील आरोपींशी आर्थिक हितसंबंध ठेवणार्‍या ‘डीबी’चाच कर्मचारी नितीन निकमला कालच एसपींनी निलंबीत केल्याची घटना ताजी असतानाच दुसर्‍या दिवशी ‘डीबी’चा मोºहक्या गोरख दरेकरची हप्ता वसुली समोर आली. विशेष म्हणजे ‘डीबी’मध्ये काम करणार्‍या कर्मचार्‍यांना केवळ गुन्हे उघडकीस आणण्याचेच काम असते. परंतु बोटावर मोजण्याइतपही या विभागाने आत्तापर्यंत गुन्हे उघडकीस आणले नाहीत. ‘डीबी’मध्ये काम करणार्‍या कर्मचार्‍यांचे नेटवर्क चांगले लागते. त्यामुळे असे नेटवर्क आणि कौशल्य असणारेच अधिकारी आणि कर्मचार्‍यांचा ‘डीबी’मध्ये समावेश केला जातो. यापूर्वी ‘डीबी’ची समाधानकारक कामगिरी कधीच झाली नाही. या उलट सतत उपद्रवमुल्य काम असल्यामुळे अनेकदा टीमचा मोºहक्या फार काळ टिकू शकत नव्हता. एखादा आरोपी सापडल्यानंतर त्याच्याशी हातमिळवणी करून आर्थिक तडजोडी ेकरण्यातच डीबीचा वेळ जायचा. शहरात अनेक अवैद्य व्यवसाय सुरू आहेत. या माध्यमातून हीच टीम हप्ता वसुलीसाठी पुढे असायची. विशेषत: लपून-छपून गुटखा विकणार्‍यांवर या टीमची विशेष मेहरनजर असायची. केवळ ‘तोडपाणी’ हाच या ‘डीबी’चा ‘उद्योग’ बनला होता. शहर पोलीस ठाण्याचा नव्याने कारभार हातात घेतलेले पोलीस निरीक्षक राजीव मुठाणे यांच्याही या डीबीच्या उचापती काही दिवसांतच लक्षात आल्या. त्यामुळे त्यांनी केवळ हप्ता वसुलीला महत्त्व आणि कामाशीवाय पोपटपंची करणार्‍या कर्मचार्‍यांना ‘डीबी’मधून बाहेरचा रस्ता दाखवला. मात्र तरीही यातील एक टोक त्यांनी साफ केले. पंरतु अद्याप या टीममध्ये अस्तनीतील निखारे असल्याचे या कारवाईतून समोर आले. ‘डीबी’ची मदार टीमच्या मोºहक्यावर अवलंबून असते. हाच मोहरक्या जर अशा तोडपाणीला महत्त्व देत असेल तर त्याच्या हाताखालच्या कर्मचार्‍यांनी कोणता आर्दश घ्यायचा. गोरख देरकर यांना मानणारा पोलीस दलात एक वर्ग होता. त्यांचा शांत स्वभाव आणि कामाची होताटी चांगली असल्यामुळे त्यांच्याकडे वरिष्ठांनी ‘डीबी’चा कार्यभार सोपविला होता. मात्र त्यांचा हप्ता वसुलीमध्ये हातखंडा होता, हे कोणालाच माहिती नाही म्हणे. पण त्यांच्यावर ‘एसीबी’ने कारवाई केल्यानंतर त्यांच्या एक-एक सरस कथा समोर येऊ लागल्या. रोज एक तरी ‘बकरा’ सापडलाच पाहिजे, अशी ते कर्मचार्‍यांकडे आरोळी ठोकत. जर कोणी मिळालाच नाही तर जुना-पुरान्या आरोपीला चौकशीसाठी बोलावून आपले इस्पीत साध्या करत होते. (प्रतिनिधी) बरखास्तीच्या मार्गावर ! नेहमी साध्या वेशात रुबाबात फिरणार्‍या ‘डीबी’ला युनीफॉर्ममधून सुट असते. याचाच अनेकांनी गैरफायदा घेण्याचा प्रयत्न सुरू केला होता. साध्या वेशामध्ये समाजात फिरायचे. एखाद्याचे पर्सनल बोलणे एकल्यानंतर ‘त्याला मी पोलीस आहे, आता मला सर्व समजले आहे, तुला आत टाकीन,’ अशी धमकी देवून या टीममधील काही अस्तनीतील निखार्‍यांनी हप्ता वसुली सुरू केली होती. अनेक तक्रारदार भितीपोटी आणि इज्जतीसाठी मुग गिळून गप्प बसले. याचाच या ‘डीबी’ने अनेकदा गैरफायदा घेतला. कधी ना कधी या या ‘डीबी’चे बिंग बाहेर पडणारच होते, असे खुद्द आता पोलीसच बोलू लागले आहेत. त्यामुळे ही ‘डीबी’ आता बरखास्तीच्या मार्गावर आहे.