लोह (Iron) आपल्या शरीराच्या वाढीसाठी आणि विकासासाठी आवश्यक असतो. शरीर हिमोग्लोबिन तयार करण्यासाठी त्याचा वापर करते. शरीराला काही हार्मोन्स तयार करण्यासाठी देखील लोहाची गरज असते. अशा स्थितीत शरीराला योग्यरित्या कार्य करण्यासाठी योग्य प्रमाणात लोहाची आवश्यक आहे. त्याच्या कमतरतेमुळे शरीरात पुरेशा लाल रक्तपेशी निर्माण होत नाहीत. तो एक प्रकारचा अशक्तपणा आहे. (Food for Iron and Hemoglobin) आहारात पुरेसे लोह नसणे, दीर्घकाळापर्यंत अशक्तपणा, गर्भधारणा आणि कठोर व्यायाम यांचा समावेश होतो. थकवा येणे, श्वास घेण्यास त्रास होणे अशा समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते. (How to increase hemoglobin)
आयुर्वेद तज्ज्ञ डॉ.दिक्षा भावसार यांनी लोहाची कमतरता दूर करणाऱ्या काही पदार्थांविषयी माहिती दिली आहे. त्यांनी आपल्या इन्स्टा पोस्टमध्ये लिहिले आहे की केस गळणे, कमकुवत होणे, मासिक पाळी उशीर होणे, थकवा येणे, रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होण्याचे मुख्य कारण म्हणजे लोहाची कमतरता. हे काही घरगुती उपायांनी तुम्ही पूर्ण करू शकता. (Ayurveda doctor shared 5 remedies for iron deficiency and prevent its symptoms)
लोहाची कमतरता दूर करतात काळे तीळ
अशक्तपणा असल्यास काळ्या तीळाचे सेवन करणे खूप फायदेशीर आ हे. वास्तविक, त्यात लोह, तांबे, जस्त, सेलेनियम, व्हिटॅमिन बी6, फोलेट आणि ई मुबलक प्रमाणात असतात. सुमारे 1 चमचे काळे तीळ घ्या, ते कोरडे करा आणि तळून घ्या. नंतर त्यात एक चमचा मध आणि तूप मिसळून लाडू बनवा. या पौष्टिक लाडूचे नियमित सेवन करा.
गव्हाचे गवत
गव्हाचे गवत बीटा-कॅरोटीन, व्हिटॅमिन के, फॉलिक अॅसिड, कॅल्शियम, लोह, प्रथिने, फायबर, व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन बी यांचा उत्कृष्ट स्रोत आहे. याशिवाय विविध प्रकारचे रक्त तयार करणारे घटकही त्यात असतात. दररोज फक्त 1 चमचे (3-5 ग्रॅम) सकाळी रिकाम्या पोटी खा किंवा त्याचा रस बनवल्यानंतर प्या.
रक्ताची कमतरता दूर करतात खजूर आणि मनुके
खजूर आणि मनुका हे आरोग्य वाढवणारे ड्राय फ्रूट मानले जातात. लोहाव्यतिरिक्त, त्यात मॅग्नेशियम, तांबे, जीवनसत्त्वे ए आणि सी देखील चांगल्या प्रमाणात आढळतात. तुम्ही 2-3 खजूर आणि एक चमचा मनुका नाश्त्यासोबत घेऊ शकता. हे तुम्हाला झटपट ऊर्जा देते आणि लोहाची पातळी वाढवण्याचे काम करते.
हाडांना भरपूर कॅल्शियम देतात रोजच्या आहारातले ६ पदार्थ; नियमित खा, ठणकणार नाहीत हाडं
बीट
बीटरूट आणि गाजर हे लोहाचे चांगले स्रोत मानले जातात. अशा परिस्थितीत, जर तुम्हाला अॅनिमिया असेल तर त्याचे सेवन केल्याने तुम्हाला चांगले परिणाम मिळू शकतात. सुमारे एक कप उकडलेले बीट आणि गाजर ब्लेंडरमध्ये ठेवा, चांगले मिसळा, रस गाळा. आता त्यात एक चमचा लिंबाचा रस घाला आणि हा अप्रतिम रस नियमितपणे सकाळी प्या.
७ आजारांना लांब ठेवते 'ही' स्वस्तात मस्त भाजी; पोटाचे त्रास तर कायम राहतील लांब
शेवग्याच्या शेंगा आणि पाला
शेवग्यात अनेक औषधी गुणधर्म आहेत. रक्ताची कमतरता असेल तर आहारात शेवग्याच्या पानांचा अवश्य समावेश करा. त्यात लोह, व्हिटॅमिन ए, सी आणि मॅग्नेशियम मुबलक प्रमाणात असते. डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार रोज सकाळी रिकाम्या पोटी १ चमचा शेवग्याची पावडर खाता येऊ शकते.
मात्र शेवग्याच्या शेंगा आहारात असणं चांगलंच.