Tata Group : देशातील सर्वात मोठे आणि प्रतिष्ठित व्यावसायिक घराने असलेल्या टाटा ग्रुपमध्ये गेल्या काही दिवसांपासून धुसफूस सुरू आहे. आता पुन्हा एकदा 'ऑक्टोबर' महिना मोठी राजकीय उलथापालथ घेऊन आला आहे. २०१६ मध्ये सायरस मिस्त्री यांना चेअरमन पदावरून हटवल्याची घटना अजूनही लोकांच्या स्मरणात ताजी असताना, आता आणखी एका 'मिस्त्री' व्यक्तीला बाहेरचा रस्ता दाखवल्याच्या बातमीने कॉर्पोरेट जगात खळबळ माजवली आहे.
यावेळी, रतन टाटा यांचे अत्यंत जवळचे मानले जाणारे मेहली मिस्त्री यांना टाटा ट्रस्ट्समधून काढण्यात आले आहे. सर रतन टाटा ट्रस्ट आणि सर दोराबजी टाटा ट्रस्ट या टाटा सन्सच्या प्रमुख होल्डिंग कंपन्यांमध्ये हा मोठा उलटफेर झाल्याचे संकेत आहेत, कारण मेहली मिस्त्री यांचा कार्यकाळ पुढे वाढवण्यास मंजुरी मिळाली नाही.
मेहली मिस्त्रींचा कार्यकाळ कसा थांबला?
'इकोनॉमिक टाइम्स'च्या अहवालानुसार, टाटा ट्रस्ट्सचे सीईओ सिद्धार्थ शर्मा यांनी मेहली मिस्त्री यांचा तीन वर्षांचा कार्यकाळ वाढवण्याचा प्रस्ताव ठेवला होता. या प्रस्तावाला ट्रस्टी डेरियस खंबाटा, प्रमित झावेरी आणि जहांगीर जहांगीर यांनी सहमती दर्शवली होती.
मात्र, ट्रस्ट्सचे चेअरमन नोएल टाटा (रतन टाटा यांचे सावत्र भाऊ), व्हाईस चेअरमन वेणू श्रीनिवासन आणि ट्रस्टी विजय सिंह यांनी या प्रस्तावाविरुद्ध मतदान केले. यामुळे, मिस्त्री यांच्या कार्यकाळावर प्रभावीपणे पूर्णविराम लागला.
'ऑक्टोबर'चा विचित्र योगायोग
हा एक विचित्र योगायोग आहे की, ज्या ऑक्टोबर महिन्यात २०१६ मध्ये सायरस मिस्त्रींना टाटा सन्सच्या चेअरमनपदावरून नाटकीय पद्धतीने हटवले गेले होते, त्याच महिन्यात त्यांचे चुलत भाऊ मेहली मिस्त्री यांनाही ट्रस्ट्समधून बाहेर जावे लागले आहे.
सायरस मिस्त्री हे शापूरजी पल्लोनजी समूहाचे होते, ज्यांची टाटा सन्समध्ये १८.३७% इतकी मोठी भागीदारी आहे. मेहली मिस्त्री हे देखील त्याच कुटुंबातील चुलत भाऊ आहेत. या घडामोडीमुळे टाटा समूहासाठी ऑक्टोबर महिना पुन्हा एकदा संघर्षाचा ठरला आहे.
कोण आहेत मेहली मिस्त्री?
टाटा ट्रस्ट्स हे टाटा समूहाची मुख्य होल्डिंग कंपनी टाटा सन्समध्ये ६६% भागीदारी ठेवतात. यापैकी सर दोराबजी टाटा ट्रस्ट आणि सर रतन टाटा ट्रस्ट या दोन प्रमुख ट्रस्टची मिळून ५१% भागीदारी आहे. याचा अर्थ, या ट्रस्ट्सचे निर्णय टाटा समूहाची दिशा ठरवतात.
मेहली मिस्त्री हे एम. पल्लोनजी ग्रुप ऑफ कंपनीजचे प्रवर्तक आहेत. हा समूह इंडस्ट्रियल पेंटिंग, शिपिंग, ड्रेजिंग आणि कार डीलरशिप यांसारख्या अनेक क्षेत्रांमध्ये कार्यरत आहे. टाटाच्या अनेक कंपन्या त्यांच्या व्यवसायाशी जोडलेल्या होत्या.
मेहली मिस्त्री यांचे संबंध केवळ व्यवसायापुरते मर्यादित नव्हते; ते दिवंगत रतन टाटा यांचे अत्यंत जवळचे मानले जात होते.
वाचा - तुम्ही देखील सोने-चांदी खरेदी करुन घरात ठेवलंय? CA नितीन कौशिक म्हणतात ही गुंतवणूक नाही तर...
रतन टाटा यांच्या निधनानंतर समूहात स्थिरता येईल अशी अपेक्षा असताना, ट्रस्ट्समधील ही अंतर्गत धुसफूस वेगळीच कहाणी सांगत आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, टाटा समूहाच्या काही उच्चपदस्थ अधिकाऱ्यांनी अलीकडेच दोन वरिष्ठ केंद्रीय मंत्र्यांची भेट घेतली होती.