demat account : शेअर बाजारात गुंतवणूक करणं आता खूप सोपं झालं आहे. अनेक ब्रोकरेज ॲप्समुळे घरबसल्या खरेदी-विक्री करता येते. पण, काहीवेळा गुंतवणूकदारांना आपलं ब्रोकरेज अकाउंट (Demat Account) बंद करण्याची गरज भासते. कदाचित तुम्ही दुसऱ्या ब्रोकरकडे जात असाल, किंवा शेअर बाजारातून काही काळासाठी ब्रेक घेत असाल, किंवा अगदी ब्रोकरेज शुल्कामुळे त्रस्त असाल. पण, कोणतंही ब्रोकरेज ॲप किंवा डिमॅट अकाउंट बंद करणं तितकं सोपं नसतं, जितकं ते उघडणं. जर तुम्ही योग्य प्रक्रिया पाळली नाही, तर भविष्यात तुम्हाला अडचणी येऊ शकतात. चला, शेअर मार्केट ब्रोकरेज ॲप किंवा डिमॅट अकाउंट कसं बंद करायचं, ते सोप्या भाषेत समजून घेऊया.
ब्रोकरेज ॲप बंद करण्यापूर्वी लक्षात ठेवण्यासारख्या गोष्टी
- सर्व पोझिशन्स क्लिअर करा: तुमच्या डिमॅट खात्यात कोणताही शेअर (Shares) किंवा इतर सिक्युरिटीज (Securities) शिल्लक नसाव्यात. जर असतील, तर त्या विकून टाका किंवा दुसऱ्या डिमॅट खात्यात (दुसऱ्या ब्रोकरकडे) ट्रान्सफर करा.
- पैसे काढून घ्या: तुमच्या ट्रेडिंग खात्यात जमा असलेले सर्व पैसे तुमच्या बँक खात्यात काढून घ्या.
- कोणतेही शुल्क बाकी नाही: तुमच्या ब्रोकरला देय असलेले कोणतेही शुल्क (Fees), ब्रोकरेज (Brokerage) किंवा दंड (Penalty) बाकी नाही याची खात्री करा. असल्यास, ते त्वरित भरा.
- कॉन्ट्रॅक्ट नोट आणि स्टेटमेंट: मागील सर्व कॉन्ट्रॅक्ट नोट आणि अकाउंट स्टेटमेंट तुमच्याकडे सुरक्षित ठेवा. भविष्यात त्यांची गरज भासू शकते.
ब्रोकरेज ॲप/डिमॅट अकाउंट बंद करण्याची प्रक्रिया
- अकाउंट क्लोजर फॉर्म मिळवा: बहुतेक ब्रोकरेज कंपन्या त्यांच्या वेबसाइटवर किंवा ॲपमध्ये 'अकाउंट क्लोजर फॉर्म' (Account Closure Form) देतात. तो डाउनलोड करा. जर ऑनलाइन उपलब्ध नसेल, तर त्यांच्या कस्टमर केअरशी संपर्क साधा.
- फॉर्म भरा आणि सह्या करा: फॉर्ममध्ये विचारलेली सर्व माहिती योग्यरित्या भरा. यात तुमचा डिमॅट अकाउंट नंबर, पॅन नंबर आणि बंद करण्याचे कारण सांगावे लागेल. फॉर्मवर तुमच्या स्वाक्षऱ्या करा. (जर संयुक्त खाते असेल, तर सर्व खातेदारांच्या सह्या आवश्यक आहेत.)
- आवश्यक कागदपत्रे जोडा: काही ब्रोकर तुमच्या पॅन कार्डची प्रत किंवा पत्त्याच्या पुराव्याची मागणी करू शकतात. फॉर्मसोबत ती जोडा.
- फॉर्म सबमिट करा: भरलेला फॉर्म आणि आवश्यक कागदपत्रे तुमच्या ब्रोकरच्या कार्यालयात पोस्टाने पाठवा किंवा प्रत्यक्ष जमा करा. काही ब्रोकर आता ऑनलाइन किंवा ॲपद्वारेही फॉर्म सबमिट करण्याची सुविधा देतात, पण बहुतेकांना प्रत्यक्ष फॉर्म पाठवणे आवश्यक असते.
- प्रक्रिया पूर्ण होण्याची वाट पहा: फॉर्म सबमिट केल्यानंतर, ब्रोकर तुमच्या अर्जाची पडताळणी करेल. सर्व काही ठीक असल्यास, काही दिवसांत तुमचे खाते बंद केले जाईल. तुम्हाला ईमेल किंवा एसएमएसद्वारे याची पुष्टी मिळेल. ही प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी साधारणपणे ७ ते १५ कामाचे दिवस लागू शकतात.