Gratuity Calculator : नोकरी बदलताना अनेक कर्मचाऱ्यांचा सर्वात मोठा प्रश्न असतो. मला ग्रॅच्युइटी मिळणार की नाही? पूर्वी ५ वर्षांची सक्ती असल्यामुळे अनेक कामगारांना या लाभापासून वंचित राहावे लागत होते. मात्र, केंद्र सरकारच्या नवीन लेबर कोडने हे संपूर्ण चित्र बदलले आहे. आता फक्त एक वर्षाच्या नोकरीनंतरही कर्मचाऱ्याला ग्रॅच्युइटी मिळण्याचा हक्क प्राप्त होतो. तुमच्या सध्याच्या पगारात तुम्हाला किती ग्रॅच्युइटी मिळू शकते, याचे सोपे गणित आणि नियम समजून घेऊ.
१ वर्षातच ग्रॅच्युइटीचा हक्क, पण 'या' अटी पाळा
नवीन लेबर कोडमधील सर्वात मोठा फायदा हा आहे की, ग्रॅच्युइटी मिळवण्यासाठी तुम्हाला आता दीर्घकाळ वाट पाहावी लागणार नाही. फक्त तुम्हाला कंपनीत सलग १ वर्ष काम करणे आवश्यक आहे. जर कर्मचाऱ्याने कामाच्या दरम्यान कोणतीही दीर्घ रजा, मोठा ब्रेक किंवा नॉन-पेड गॅप घेतला असेल, तर याचा परिणाम ग्रॅच्युइटीवर होऊ शकतो. त्यामुळे १ वर्ष पूर्ण होण्यासोबतच तुमच्या सेवेची निरंतरता महत्त्वाची मानली जाते. जर कर्मचाऱ्याने सहा महिन्यांपेक्षा जास्त काम केले असेल, तर नवीन नियमांनुसार त्याला पूर्ण १ वर्ष मानले जाते. म्हणजेच, ११ महिने काम करूनही ग्रॅच्युइटीचा हक्क मिळू शकतो.
ग्रॅच्युइटी कॅलक्युलेट करण्याचे सोपे सूत्र
ग्रॅच्युइटीची रक्कम ठरवण्यासाठी सरकारने एक निश्चित फॉर्म्युला तयार केला आहे, जो प्रत्येक कंपनीला पाळावा लागतो.
ग्रॅच्युइटीची रक्कम = अंतिम मूळ पगार*(15/26)* कामाची एकूण वर्षे
येथे '१५' हा तुमच्या सेवेचे मूल्य (सर्व्हिस व्हॅल्यू) मानले जाते (एका वर्षातील १५ दिवसांच्या पगाराच्या आधारावर).
'२६' हे महिन्यातील सरासरी कामाचे दिवस मानले जातात. (३० किंवा ३१ दिवसांऐवजी २६ दिवस कारण महिन्यातील ४ रविवारची सुट्टी गृहीत धरली जाते).
उदाहरणार्थ गणित
समजा एखाद्या कर्मचाऱ्याचा शेवटचा मूळ पगार ३०,००० रुपये आहे आणि त्याने कंपनीत १ वर्ष काम केले आहे.
मूळ पगार: ३०,००० रुपये
गणित : ३०,००० रुपये* (१५/२६)*१
अंदाजित रक्कम : ही रक्कम जवळपास १७,३०७ रुपये इतकी येते.
याचा अर्थ, फक्त एका वर्षाच्या नोकरीवरही कर्मचाऱ्याला ग्रॅच्युइटी म्हणून चांगली रक्कम मिळू शकते.
ग्रॅच्युइटीचे फायदे
- ग्रॅच्युइटीची संपूर्ण रक्कम ही करमुक्त असते.
- ग्रॅच्युइटी ही कर्मचाऱ्याने केलेल्या दीर्घ आणि प्रामाणिक सेवेबद्दल कंपनीकडून दिली जाणारी 'धन्यवाद रक्कम' असते.
वाचा - गुंतवणूक करताय, पण कशासाठी हे माहीत नाही? ९०% गुंतवणूकदार अडकलेत 'या' मोठ्या 'मनी ट्रॅप'मध्ये!
उच्च मूळ पगार असलेल्या कर्मचाऱ्यांसाठी नोकरी सोडताना ही रक्कम मोठी आर्थिक मदत ठरते. नवीन नियमांमुळे वारंवार नोकरी बदलणारे तरुण आणि कॉन्ट्रॅक्टवर काम करणारे कर्मचारी आता अधिक लाभाच्या स्थितीत आले आहेत.