Rupee Hit Record Low : भारतीय रुपया आज, सोमवार, १ डिसेंबर रोजी, अमेरिकन डॉलरच्या तुलनेत इतिहासातील सर्वात नीचांकी पातळीवर पोहोचला आहे. ही बातमी समोर येताच शेअर बाजारही लाल निशाणीवर गेला. डॉलरच्या तुलनेत रुपया ८९.८३ च्या स्तरावर आला. यापूर्वी काही आठवड्यांपूर्वी रुपयाने ८९.४९ या नीचांकी स्तराचा विक्रम नोंदवला होता, जो आज मोडला गेला आहे. रुपयाचे हे ऐतिहासिक पतन देशाच्या अर्थव्यवस्थेतील काही मोठ्या बदलांकडे लक्ष वेधत असून, याचा थेट परिणाम सामान्य नागरिकांच्या खर्चावर होण्याची शक्यता आहे.
मजबूत GDP असूनही रुपया कमकुवत का?
एकीकडे भारतीय अर्थव्यवस्था मजबूत आर्थिक वाढीचे संकेत देत आहे, तर दुसरीकडे रुपया सातत्याने कमजोर होत आहे, हे थोडे आश्चर्यकारक आहे. सहसा, चांगली आर्थिक वाढ झाल्यास कोणत्याही देशाचे चलन मजबूत होते. नुकत्याच जारी झालेल्या आकडेवारीनुसार, देशाचा वास्तविक जीडीपी ग्रोथ दुसऱ्या तिमाहीत ८.२% इतका राहिला, जो अपेक्षेपेक्षा खूप जास्त होता. मात्र, या चांगल्या बातमीचाही रुपयावर कोणताही विशेष परिणाम दिसून आला नाही.
रुपयाला दिलासा का मिळत नाही?
- बँकर्स आणि अर्थतज्ज्ञांच्या मते, जीडीपी ग्रोथ मजबूत असूनही रुपयाला दिलासा न मिळण्यामागे काही प्रमुख कारणे आहेत.
- भारत-अमेरिका व्यापार करारावर कोणतीही खास प्रगती दिसत नाही.
- टॅरिफमधील तणावामुळे विदेशी गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास कमी होत आहे.
- कोटक सिक्युरिटीजचे कमोडिटी आणि करन्सी हेड अनिनद्या बनर्जी यांनी सांगितले की, वास्तविक जीडीपी ग्रोथ मजबूत असली तरी, सांकेतिक जीडीपी ग्रोथ खूपच कमी आहे, जी अनेक वर्षांतील नीचांकी स्तरावर आहे.
सांकेतिक जीडीपी म्हणजे काय?
सांकेतिक जीडीपी म्हणजे ती वाढ, ज्यात महागाई समायोजित केलेली नसते. दुसऱ्या तिमाहीत ही वाढ फक्त ८.७% राहिली, जी वास्तविक वाढीच्या (८.२%) अगदी जवळ आहे. कोटक बँकेच्या उपासना भारद्वाज यांच्या मते, एक अंकी सांकेतिक जीडीपी ग्रोथ अजूनही बाजारात सध्याची ॲक्टिव्हिटी मंदावल्याचे संकेत देत आहे.
सामान्य माणसावर काय परिणाम होणार?
रुपयाचे मूल्य घसरल्यास त्याचा थेट परिणाम आपल्या आयात खर्चावर होतो. यामुळे पेट्रोलियम, इलेक्ट्रॉनिक वस्तू आणि परदेशातील शिक्षण यांसारख्या गोष्टी महाग होतील. यामुळे प्रत्येक सामान्य नागरिकाच्या दैनंदिन खर्चावर आणि खिशावर थेट परिणाम होईल.