Tax Examption under New Tax System : २०२५ च्या अर्थसंकल्पात नवीन कर प्रणाली अंतर्गत प्राप्तिकर सूट मर्यादा १२ लाख रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आली, तेव्हा लाखो पगारदार लोकांनी सुटकेचा नि:श्वास सोडला. जुन्या कर रचनेच्या तुलनेत, ही नवीन प्रणाली आता केवळ कर कमी करत नाही, तर कागदपत्रांच्या त्रासांपासूनही मुक्तता देत आहे. पण यासोबत एक प्रश्न निर्माण झाला की, आता कर नियोजनाची गरज नाही का? अर्थातच आहे, पण आता मार्ग बदलले आहेत. जुन्या रचनेप्रमाणे ८०सी, ८०डी आणि एचआरए (HRA) सारख्या वजावटी जरी गायब झाल्या असल्या तरी, नवीन प्रणालीमध्ये काही मार्ग खुले आहेत ज्यांचा वापर कराचा भार कमी करण्यासाठी सुज्ञपणे करता येईल.
नवीन कर प्रणालीमध्ये NPS हा एक मजबूत मार्ग
नवीन कर प्रणालीमध्ये, १२.७५ लाख रुपयांपर्यंतचे वार्षिक उत्पन्न पूर्णपणे करमुक्त आहे. पण जर वार्षिक उत्पन्न यापेक्षा जास्त असेल, तर काय कराल? इथे राष्ट्रीय पेन्शन सिस्टम (NPS) द्वारे कर वाचवण्याचा विचार करू शकता. बरेच लोक एनपीएस निवडत नाहीत कारण त्यांना वाटते की पैसे जास्त काळ अडकून राहतात. पण एनपीएस केवळ कर लाभच देत नाही, तर ते निवृत्तीसाठी एक विश्वासार्ह साधन देखील आहे.
कलम ८०CCD(2) अंतर्गत, कंपनी तुमच्या मूळ पगाराच्या १४% पर्यंत एनपीएसमध्ये गुंतवणूक करू शकते आणि ही गुंतवणूक पूर्णपणे करमुक्त आहे. यामुळे तुमचा कर कमी होईलच, शिवाय तुमचा निवृत्ती निधीही मजबूत होईल. तसेच, वयाच्या ६० व्या वर्षी एनपीएसमध्ये जमा केलेल्या एकूण रकमेच्या ६०% रक्कम पूर्णपणे करमुक्त असते.
EPF मध्ये योगदान वाढवून दुप्पट फायदा मिळवा
बरेच कर्मचारी किमान १५,००० रुपयांच्या १२% च्या सूत्रानुसार कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधीमध्ये फक्त १,८०० रुपये योगदान देतात. पण, त्यांच्याकडे त्यांच्या मूळ पगाराच्या पूर्ण १२% योगदान देण्याचा पर्याय असतो. असे केल्याने निवृत्ती बचत वाढते आणि कर देखील वाचतो. कंपनीने पीएफ फंडात दिलेले योगदान करमुक्त आहे. त्यामुळे, तुमच्या पगाराच्या रचनेत बदल करण्याची संधी मिळाल्यास ईपीएफ योगदान वाढवणे हा एक शहाणपणाचा निर्णय असू शकतो. मात्र, एनपीएस आणि ईपीएफचे एकत्रित योगदान दरवर्षी ७.५ लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे, अन्यथा जास्तीची रक्कम करपात्र होईल.
पालकांच्या नावावर गुंतवणूक करणे
काही लोक कर वाचवण्यासाठी त्यांची बचत न कमावणाऱ्या पालकांच्या खात्यात गुंतवतात. तांत्रिकदृष्ट्या हे कायदेशीर आहे, परंतु जर कर वाचवणे हा एकमेव उद्देश असेल तर ते नैतिकदृष्ट्या संशयास्पद मानले जाऊ शकते. जर हे काळजीपूर्वक केले गेले, जसे की भेटवस्तू जाहीर करणे आणि पैसे परत भेट म्हणून विचारात घेणे, तर ही पद्धत फायदेशीर ठरू शकते. मात्र, मोठ्या गुंतवणुकीच्या बाबतीत, भविष्यात कायदेशीर वाद निर्माण होऊ नये म्हणून मृत्युपत्र करणे महत्त्वाचे आहे.
एफडी सोडा, आर्बिट्रेज फंड्सचा वापर करा
जर तुम्ही फिक्स्ड डिपॉझिटमध्ये गुंतवणूक केली, तर तुम्हाला जास्त कर कपात सहन करावी लागते, कारण एफडीवरील व्याज दरवर्षी करपात्र असते. याउलट, आर्बिट्रेज फंडावरील परतावा फक्त रिडेम्पशनच्या वेळीच करपात्र असतो, तोही कमी दराने. जर तुम्ही एफडीऐवजी आर्बिट्रेज फंड निवडले आणि 'गेन्स हार्वेस्टिंग' सारख्या पद्धतींचा अवलंब केला, तर तुम्हाला दरवर्षी १.२५ लाख रुपयांपर्यंतच्या भांडवली नफ्यावर कोणताही कर भरावा लागणार नाही. यामुळे केवळ कर वाचेलच, शिवाय दीर्घकाळात चांगले परतावेही मिळतील.
फ्रीलांसर किंवा सल्लागार असाल तर कलम ४४एडीएचा फायदा घ्या
पगारदार नसलेले लोक एनपीएस किंवा ईपीएफ सारख्या पर्यायांपासून वंचित राहतात. परंतु कलम ४४एडीए (Section 44ADA) त्यांच्यासाठी एक सुवर्णसंधी आहे. या योजनेअंतर्गत, एकूण उत्पन्नाच्या फक्त ५०% रक्कम करपात्र मानली जाते. उदाहरणार्थ, जर तुम्ही वार्षिक २० लाख रुपये कमवत असाल, तर तुम्हाला फक्त १० लाख रुपयांवर कर भरावा लागेल. खर्चाचा पुरावा देण्याची आवश्यकता नाही, तसेच पुस्तके राखण्याची सक्ती नाही. ही योजना विशेषतः सल्लागार, फ्रीलांसर आणि निवृत्त व्यावसायिकांसाठी योग्य आहे.
नवीन कर प्रणालीतही कर टाळण्यासाठी इतर मार्ग
जरी ८०सी आणि घरभाडे भत्ता (HRA) सारख्या क्लासिक कपाती नवीन प्रणालीमध्ये लागू होत नसल्या तरी, काही लहान परंतु महत्त्वाच्या कपाती अजूनही अस्तित्वात आहेत:
ऑफिसमध्ये मोफत चहा/कॉफी, ऑफिस मोबाईल, पुस्तकांवरील खर्च किंवा प्रशिक्षण - जर ते तुमच्या कामाशी संबंधित असतील तर हे सर्व करपात्र नाहीत.
जर तुम्ही तुमचे घर भाड्याने दिले असेल, तर गृहकर्जाचे व्याज देखील कापले जाऊ शकते, परंतु ही सुविधा फक्त 'भाड्याच्या मालमत्तेवर' लागू आहे, तुम्ही ज्या घरात राहता त्यावर नाही.
वाचा - छोटा पॅक बडा धमाका! कोसळलेल्या बाजारात 'या' ३ रुपयांच्या शेअरचा बंपर परतावा, जाणून घ्या कारण
नवीन कर प्रणाली जुन्या कर रचनेच्या तुलनेत कमी वजावट देऊ शकते, परंतु ती कर नियोजन पूर्णपणे काढून टाकत नाही. केवळ कर वाचवण्यासाठी नव्हे तर तुमच्या आयुष्यातील मोठ्या उद्दिष्टांसाठी गुंतवणूक करणे शहाणपणाचे आहे. तुमच्या निवृत्ती, मुलांच्या शिक्षणासाठी किंवा आपत्कालीन परिस्थितीत उपयुक्त ठरणाऱ्या धोरणे हेच खरे कर नियोजन आहे.