Tax Benefits of Debt Mutual Funds : भारतीय रिझर्व्ह बँकेने तीन वेळा रेपो दरात कपात केल्यामुळे कर्जदारांना (ज्यांना कर्ज घ्यायचे आहे त्यांना) नक्कीच फायदा झाला आहे. पण याचा एक दुसरा परिणाम म्हणजे, सर्वात सुरक्षित मानल्या जाणाऱ्या मुदत ठेव योजनांमधील व्याजदरही कमी झाले आहेत. यामुळे ज्यांना कमी जोखीम घेऊन चांगले परतावे हवे आहेत, अशा गुंतवणूकदारांमध्ये चिंतेचे वातावरण आहे. अशा परिस्थितीत, बाजारातील अस्थिरता आणि वाढत्या सावधगिरीमुळे डेट म्युच्युअल फंड एक चांगला आणि सुरक्षित पर्याय म्हणून पुढे येत आहेत. विशेषतः, ज्यांना बँक FD पेक्षा जास्त परतावा हवा आहे, पण शेअर बाजारातील मोठा धोका नको आहे, त्यांच्यासाठी हे फंड फायदेशीर ठरू शकतात.
डेट म्युच्युअल फंड म्हणजे काय?
डेट फंड हे असे म्युच्युअल फंड आहेत जे गुंतवणूकदारांचे पैसे सरकारी बाँड, कॉर्पोरेट बाँड, फिक्स्ड डिपॉझिट आणि इतर स्थिर उत्पन्न देणाऱ्या साधनांमध्ये गुंतवतात. या फंडांचे मुख्य उद्दिष्ट गुंतवणूकदारांना सुरक्षित आणि निश्चित परतावा मिळवून देणे हे असते. शेअर बाजाराच्या तुलनेत यामध्ये जोखीम खूप कमी असते, कारण हे फंड अशा ठिकाणी गुंतवणूक करतात जिथे निश्चित व्याज मिळते.
डेट म्युच्युअल फंड कोणासाठी फायदेशीर आहेत?
जर तुम्हाला तुमच्या बचतीवर बँक FD पेक्षा जास्त परतावा मिळवायचा असेल, पण शेअर बाजारातील चढ-उतारांचा धोका पत्करायचा नसेल, तर डेट फंड तुमच्यासाठी एक उत्तम पर्याय आहेत. मात्र, एक गोष्ट लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की, डेट फंड पूर्णपणे जोखीममुक्त नसतात.
क्रेडिट जोखीम : जर ज्या कंपनीच्या बाँडमध्ये गुंतवणूक केली आहे, ती कंपनी पैसे परत करण्यात अपयशी ठरली (डिफॉल्ट झाली) तर त्याचा तुमच्या परताव्यावर परिणाम होऊ शकतो.
व्याजदराची जोखीम : बाजारात व्याजदरात अचानक बदल झाल्यास, फंडाच्या कामगिरीवरही परिणाम होऊ शकतो.
त्यामुळे, गुंतवणूक करण्यापूर्वी फंडाचे क्रेडिट रेटिंग आणि पोर्टफोलिओ (म्हणजे फंडात कोणत्या प्रकारच्या सिक्युरिटीज आहेत) समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.
डेट म्युच्युअल फंडचे मुख्य प्रकार
डेट म्युच्युअल फंडांचे अनेक प्रकार आहेत, जे तुमच्या गरजेनुसार निवडता येतात.
- लिक्विड फंड : हे फंड अत्यंत कमी कालावधीसाठी गुंतवणूक करतात आणि तुम्हाला ताबडतोब पैसे काढण्याची सुविधा देतात. आपत्कालीन निधीसाठी हे उत्तम आहेत.
- कॉर्पोरेट बाँड फंड : हे फंड कंपन्यांनी जारी केलेल्या बाँडमध्ये गुंतवणूक करतात. यातून चांगला परतावा मिळतो, पण कंपनीच्या क्रेडिट रेटिंगनुसार धोका असतो.
- दीर्घकालीन डेट फंड : जे गुंतवणूकदार दीर्घकाळासाठी (उदा. ३ वर्षांपेक्षा जास्त) गुंतवणूक करण्यास तयार आहेत, त्यांच्यासाठी हे फंड चांगले परतावे देऊ शकतात.
महत्वाचा कर-फायदा: जर तुम्ही डेट फंडमध्ये तीन वर्षांपेक्षा जास्त काळ गुंतवणूक केली, तर तुम्हाला इंडेक्सेशनचा (Indexation) फायदा मिळतो. यामुळे तुमचा करपात्र नफा कमी होतो आणि तुम्हाला कमी कर भरावा लागतो, ज्यामुळे हा एक कर-बचतीचा पर्याय ठरतो.
डेट म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक कशी कराल?
डेट म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक सुरू करण्यासाठी काही सोप्या पायऱ्या आहेत.
गुंतवणूक उद्दिष्ट ठरवा: तुम्हाला किती काळासाठी गुंतवणूक करायची आहे आणि किती परतावा अपेक्षित आहे हे ठरवा.
केवायसी (KYC) प्रक्रिया पूर्ण करा: म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी केवायसी पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
एसआयपी किंवा एकरकमी गुंतवणूक: तुम्ही दर महिन्याला थोडी थोडी (एसआयपी) गुंतवणूक करू शकता किंवा एकाच वेळी मोठी रक्कम (एकरकमी) गुंतवू शकता.
वाचा - जगातील सर्वात श्रीमंत देश बनू शकतो पाकिस्तान? 'या' नैसर्गिक खजिन्यापुढे चीन-अमेरिकाही काहीच नाही
योग्य फंड निवडा: तुमच्या उद्दिष्टानुसार लिक्विड फंड, कॉर्पोरेट बाँड फंड किंवा दीर्घकालीन डेट फंड यापैकी योग्य फंड निवडा. यासाठी एखाद्या आर्थिक सल्लागाराची मदत घेणे फायदेशीर ठरू शकते.