भारतीय आहारात पोळी हा रोजचा, सवयीचा भाग असला तरी पारंपरिक भाकरीकडे पुन्हा वळणे आरोग्याच्या दृष्टीने अधिक फायदेशीर ठरु शकते. ज्वारी, बाजरी, नाचणी किंवा मका अशा विविध धान्यांपासून तयार होणारी भाकरी केवळ चवीला रुचकर नसून शरीरासाठी पोषकही असते. (Bhakri is a must in the daily diet, this food gives strength - keeps you fit, eat bhakri daily )पोळीऐवजी भाकरी खाण्याची सवय लावल्यास पचनशक्ती, ऊर्जा आणि एकूणच आरोग्यावर सकारात्मक परिणाम दिसून येतो.
भाकरी ही संपूर्ण धान्यांपासून बनत असल्यामुळे त्यात नैसर्गिक तंतुमय घटक भरपूर प्रमाणात असतात. त्यामुळे ती खाल्ल्यानंतर पोट जास्त वेळ भरलेले राहते आणि वारंवार भूक लागण्याची समस्या कमी होते. यामुळे वजन नियंत्रणात राहण्यास मदत होते. याच्या तुलनेत पोळी प्रामुख्याने गव्हापासून केली जाते, जी काही वेळा जास्त प्रमाणात खाल्याने पचनावर ताण देऊ शकते, विशेषतः ज्यांना गहू पचायला जड जातो त्यांच्यासाठी.
भाकरी पचनासाठी हलकी ठरते असे नाही, पण ती पचनक्रिया नियमित ठेवण्यास मदत करते. ज्वारी, बाजरी किंवा नाचणीच्या भाकरीमुळे आतड्यांची हालचाल सुधारते आणि बद्धकोष्ठतेचा त्रास कमी होतो. ग्रामीण भागात भाकरी हा मुख्य आहार असण्यामागे हेच कारण आहे की ती दीर्घकाळ ऊर्जा देते आणि शरीराला थकवा जाणवत नाही.
भाकरी खाल्ल्याने शरीराला आवश्यक असलेली खनिजे आणि पोषक तत्त्वे मिळतात. नाचणीची भाकरी कॅल्शियमने समृद्ध असल्यामुळे हाडे आणि दात मजबूत ठेवण्यास मदत करते, तर बाजरीची भाकरी शरीराला उष्णता देऊन थंडीच्या दिवसांत विशेष फायदेशीर ठरते. ज्वारीची भाकरी रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात ठेवण्यास सहाय्यक ठरते, त्यामुळे मधुमेह असलेल्या व्यक्तींनाही ती योग्य ठरते.
पोळीऐवजी भाकरी खाण्याची सवय जीवनशैलीशी संबंधित आजारांचा धोका कमी होऊ शकतो. भाकरीचा ग्लायसेमिक प्रभाव तुलनेने कमी असल्यामुळे रक्तातील साखर झपाट्याने वाढत नाही. याचा फायदा ऊर्जा पातळी स्थिर ठेवण्यासाठी आणि चिडचिड, थकवा यांसारख्या तक्रारी कमी करण्यासाठी होतो.
भाकरी ही पारंपरिक आणि ऋतूनुसार बदलता येणारी असल्यामुळे आहारात विविधता येते. ऋतूप्रमाणे धान्य बदलल्यास शरीराला त्यानुसार पोषण मिळते आणि आहार अधिक संतुलित होतो. शिवाय भाकरीसोबत भाजी, उसळ, भाजी-चटणी असा साधा आहार घेतल्यास तो पचायला सोपा आणि पोषक ठरतो.
एकूणच पोळीऐवजी भाकरी खाण्याची सवय ही शरीरासाठी अधिक नैसर्गिक आणि आरोग्यदायी ठरते. आधुनिक जीवनशैलीत पुन्हा पारंपरिक आहाराकडे वळल्यास आरोग्य सुधारते, पचनशक्ती मजबूत होते आणि दीर्घकाळ निरोगी राहण्यास मदत मिळते.