Top 5 Retirement Plans : आजकाल निवृत्तीनंतरचं आयुष्य आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित आणि चिंतामुक्त असावं, अशी प्रत्येकाची इच्छा असते. बदलत्या जीवनशैलीमुळे आणि महागाईमुळे निवृत्तीनंतर पैशांची चणचण भासू नये म्हणून योग्य वेळी योग्य गुंतवणूक करणं फार महत्त्वाचं आहे. अनेकदा गुंतवणूकदार गोंधळून जातात की कोणत्या योजनेत पैसे गुंतवावे. पण काळजी करू नका! तुमच्या निवृत्तीसाठी खास असलेल्या आणि सुरक्षितता व चांगला परतावा देणाऱ्या ५ सर्वोत्तम योजनांबद्दल आज आपण सविस्तर माहिती घेणार आहोत.
राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली (National Pension System - NPS)
ही एक सरकार-समर्थित योजना आहे, जी तुम्हाला निवृत्तीसाठी मोठा निधी (कॉर्पस) तयार करण्यास मदत करते. यामध्ये तुम्ही इक्विटी (शेअर बाजार), कॉर्पोरेट बाँड्स (कर्जरोखे) आणि सरकारी रोखे यांमध्ये गुंतवणूक करू शकता. यामुळे तुम्हाला बाजाराशी संबंधित परतावा मिळतो. निवृत्तीनंतर, जमा झालेल्या रकमेतील ६०% पर्यंतची रक्कम तुम्ही करमुक्त काढू शकता, तर किमान ४०% रक्कम पेन्शन मिळवण्यासाठी वापरणे बंधनकारक आहे. यामध्ये गुंतवणुकीवर कलम 80C अंतर्गत कर सवलत मिळते.
सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (Public Provident Fund - PPF)
पीपीएफ ही दीर्घकालीन बचत योजना असून ती सरकारची हमी असलेली आहे. यामुळे तुमच्या गुंतवणुकीवर कोणताही धोका नसतो. याचा कालावधी १५ वर्षांचा असतो, जो ५-५ वर्षांच्या ब्लॉकमध्ये वाढवता येतो. यात वार्षिक ५०० ते १.५ लाख पर्यंत गुंतवणूक करता येते. पीपीएफला 'EEE' (Exempt-Exempt-Exempt) दर्जा मिळाल्यामुळे, केलेली गुंतवणूक, मिळणारे व्याज आणि मॅच्युरिटीवरील रक्कम करमुक्त असते. कमी जोखीम घेऊ इच्छिणाऱ्या आणि कर बचतीचा विचार करणाऱ्यांसाठी हा उत्तम पर्याय आहे.
कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी (Employees' Provident Fund - EPF)
नोकरदार लोकांसाठी ईपीएफ हा एक अनिवार्य सेवानिवृत्ती बचत कार्यक्रम आहे. यात कर्मचारी आणि नियोक्ता (कंपनी) दोघेही कर्मचाऱ्याच्या मूळ वेतन आणि महागाई भत्त्याच्या १२% रक्कम योगदान देतात. यावर सरकारकडून दरवर्षी व्याजदर जाहीर केला जातो (सध्या सुमारे ८.२५%). निवृत्तीच्या वेळी (५८ वर्षांनी) जमा झालेली रक्कम व्याजासह मिळते. यातील योगदान कलम 80C अंतर्गत कर वजावटीसाठी पात्र आहे.
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (Senior Citizens' Savings Scheme - SCSS)
निवृत्त झालेल्या लोकांसाठी (६० वर्षांवरील) ही एक उत्तम योजना आहे, विशेषतः ज्यांना एकरकमी मोठी रक्कम मिळाली असेल. या योजनेत सध्या ८.२% पर्यंत उच्च व्याजदर मिळतो, जो दर तीन महिन्यांनी सुधारित केला जातो. यात किमान १,००० आणि जास्तीत जास्त ३० लाख गुंतवता येतात. याचा कालावधी ५ वर्षांचा असतो, जो आणखी ३ वर्षांसाठी वाढवता येतो. यातील गुंतवणुकीवर कलम 80C अंतर्गत कर सवलत मिळते, पण मिळणारे व्याज करपात्र असते.
अटल पेन्शन योजना (Atal Pension Yojana - APY)
ही योजना असंघटित क्षेत्रातील कामगार आणि कमी उत्पन्न गटातील लोकांसाठी आहे. या योजनेत तुम्हाला निवृत्तीनंतर (६० वर्षांनंतर) १,००० ते ५,००० पर्यंत निश्चित पेन्शन मिळते, जे तुमच्या योगदानाच्या रकमेवर अवलंबून असते. ही पेन्शन आयुष्यभर मिळते. ही योजना केंद्र सरकारद्वारे समर्थित असल्यामुळे सुरक्षित आणि परवडणारी आहे.
वाचा - तत्काळ तिकीट बुकिंगच्या नियमांमध्ये मोठा बदल! १ जुलैपासून आधार लिंक नसेल तर मिळणार नाही तिकीट
निष्कर्ष
या सर्व योजना निवृत्तीनंतरच्या तुमच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी महत्त्वाच्या आहेत. प्रत्येक योजनेचे स्वतःचे फायदे आणि वैशिष्ट्ये आहेत. तुमच्या वयानुसार, उत्पन्नानुसार आणि जोखीम घेण्याच्या क्षमतेनुसार योग्य योजनेची निवड करणे महत्त्वाचे आहे. आर्थिक नियोजकांशी सल्लामसलत करून तुम्ही तुमच्यासाठी सर्वोत्तम निवृत्ती योजना निवडू शकता.