RCB for sale : यंदाच्या इंडियन प्रीमियर लीगमध्ये रॉयल चॅलेंजर्स बंगळुरू संघाने इतिहास रचला. तब्बल १८ वर्षांनंतर विराट कोहलीचा संघ आरसीबीने जेतेपद पटकावले आणि त्यांच्या विजयोत्सवाने संपूर्ण देशाला वेड लावले. आता हाच आरसीबी संघ पुन्हा एकदा मोठ्या चर्चेत आला आहे. ब्लूमबर्गने दिलेल्या वृत्तानुसार, ब्रिटिश मद्य कंपनी 'डियाजियो पीएलसी' (Diageo PLC) आयपीएल क्रिकेट फ्रँचायझी रॉयल चॅलेंजर्स बंगळुरू मधील त्यांचा काही भाग किंवा संपूर्ण हिस्सा विकण्याची शक्यता आहे.
डियाजियोचा 'युनायटेड स्पिरिट्स लिमिटेड'मध्ये मोठा हिस्सा आहे, ज्यामुळे कंपनीची आरसीबी संघात मोठी भागीदारी आहे. सध्या, कंपनी संभाव्य सल्लागारांशी याबद्दल सुरुवातीच्या चर्चा करत आहे. अद्याप कोणताही अंतिम निर्णय झालेला नाही, पण या फ्रँचायझीचे मूल्य १७ हजार कोटी रुपये किंवा २ अब्ज डॉलर्स असू शकते, असा अंदाज आहे. डियाजियो आणि युनायटेड स्पिरिट्सने या संभाव्य निर्गुंतवणुकीबाबत अद्याप कोणतेही सार्वजनिक विधान केलेले नाही.
का सुरू झाली चर्चा?
केंद्रीय आरोग्य मंत्रालय आयपीएलमध्ये तंबाखू आणि अल्कोहोल (दारू) ब्रँडच्या जाहिरातींवर बंदी घालण्याचा आग्रह करत आहे. तसेच, क्रीडा सेलिब्रिटींकडून इतर आरोग्याला अपायकारक उत्पादनांचा अप्रत्यक्ष प्रचार रोखण्याची मागणीही होत आहे. भारतात तंबाखू आणि अल्कोहोल उत्पादनांच्या स्पष्ट जाहिरातींवर बंदी आहे. मात्र, डियाजियोसारख्या कंपन्यांनी 'सोडा' सारख्या इतर उत्पादनांचा प्रचार करण्यासाठी विराट कोहलीसारख्या टॉपच्या क्रिकेटपटूंचा वापर केला आहे, ज्याला 'सरोगेट ॲडव्हर्टायझिंग' म्हणतात.
आरसीबी हा आयपीएलच्या संस्थापक संघांपैकी एक आहे. सुरुवातीला हा संघ बिअर उद्योजक विजय माल्ल्या यांनी विकत घेतला होता. २०१२ मध्ये कर्जदारांना पैसे देण्यास असमर्थतेमुळे त्यांची किंगफिशर एअरलाइन्स लिमिटेड कोसळली. माल्ल्याचा स्पिरिट व्यवसाय विकत घेतल्यानंतर डियाजियोने आरसीबीची मालकी घेतली होती.
या करारामुळे अनेक विक्रम होऊ शकतात!
आरसीबीने नुकतेच पहिल्यांदाच आयपीएलचे विजेतेपद जिंकले आहे. संघाचा सर्वात मोठा स्टार विराट कोहली आहे, ज्याचे खेळाडू म्हणून जगात सर्वाधिक सोशल मीडिया फॉलोअर्स आहेत. आयपीएलचे वाढते मूल्यांकन पाहता, संघाची मालकी घेणे हे क्रीडा क्षेत्रातील सर्वात आकर्षक मालमत्तांपैकी एक बनले आहे.
जर ही विक्री झाली, तर ती जगातील सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या क्रीडा लीगपैकी एक असलेल्या आयपीएलमधील भविष्यातील मोठ्या सौद्यांसाठी एक बेंचमार्क सेट करू शकते. आयपीएल आता जागतिक स्तरावर मनोरंजन आणि जाहिरातींचे एक मोठे माध्यम बनले आहे, जे व्यावसायिकदृष्ट्या राष्ट्रीय फुटबॉल लीग आणि इंग्लिश प्रीमियर लीगला टक्कर देत आहे.
वाचा - गोल्ड लोन घेताय? थांबा! RBI च्या 'या' नवीन नियमांचा तुम्हाला फायदा होणार की तोटा? वाचा सविस्तर
आयपीएलच्या केवळ तीन तासांच्या छोट्या सामने भारत आणि जगभरात लाखो प्रेक्षकांना आकर्षित करत आहेत. अमेरिकेत, डियाजियोची सर्वात मोठी बाजारपेठ आहे, जिथे टॅरिफ आणि ग्राहक मंदीमुळे प्रीमियम दारूच्या विक्रीवर परिणाम झाला आहे. अशा स्थितीत, कंपनी जागतिक स्तरावर तिचे कामकाज सुधारण्याचा आणि गैर-मुख्य मालमत्तेचे पुनर्मूल्यांकन करण्याचा विचार करत असल्याने, आरसीबीच्या विक्रीतून त्यांना मोठे भांडवल उपलब्ध होऊ शकते.