Gold Investment : भारतीय संस्कृतीत सोन्याला केवळ एक दागिना म्हणून नव्हे, तर एक महत्त्वाची गुंतवणूक आणि सुरक्षित मालमत्ता म्हणून पाहिले जाते. अनेकजण अडचणीच्या काळात किंवा आर्थिक नियोजन करताना सोन्याची विक्री करण्याचा विचार करतात. पण सोन्याच्या दागिन्यांची विक्री करून खरंच नफा मिळतो का, आणि नफा मिळवण्यासाठी सोन्याच्या किमतीत किती टक्के वाढ होण्याची वाट पाहावी, असे प्रश्न अनेकदा पडतात. याविषयी सविस्तर माहिती घेऊया.
सोन्याचे दागिने विकून खरंच नफा मिळतो का?
सोन्याचे दागिने विकून नफा मिळवणे हे अनेक घटकांवर अवलंबून असते. केवळ सोन्याच्या किमतीत वाढ झाली म्हणजे लगेच नफा मिळेलच असे नाही. खालील गोष्टी विचारात घेणे महत्त्वाचे आहे.
- घडणावळ (Making Charges) : जेव्हा आपण सोन्याचे दागिने खरेदी करतो, तेव्हा सोन्याच्या वजनावर आधारित किमतीव्यतिरिक्त घडणावळ (Making Charges) लागतात. हे शुल्क दागिन्यांच्या किमतीच्या १०% ते २५% पर्यंत असू शकतात. जेव्हा तुम्ही दागिने विकता, तेव्हा सामान्यतः ही घडणावळ परत मिळत नाही. त्यामुळे, सोन्याच्या किमतीत वाढ झाली तरी, नफा मिळवण्यासाठी घडणावळीचा खर्च भरून निघणे आवश्यक आहे.
- सोन्याची शुद्धता (Purity): दागिन्यांच्या सोन्याची शुद्धता कॅरेटमध्ये (Karat) मोजली जाते (उदा. २२ कॅरेट, १८ कॅरेट). २४ कॅरेट सोने १००% शुद्ध मानले जाते. दागिने बनवण्यासाठी सहसा २२ कॅरेट सोन्याचा वापर होतो, कारण ते थोडे कडक असते. जेव्हा तुम्ही दागिने विकता, तेव्हा खरेदीदार सोन्याच्या शुद्धतेनुसारच किंमत देतो, आणि त्यातून अशुद्धता (उदा. तांबे, चांदी) वजा केली जाते.
- वजन आणि घसारा (Weight & Wastage): अनेकदा दागिने जुने झाल्यावर किंवा वापरल्यामुळे त्यांचे वजन थोडे कमी होते (घसारा). विक्री करताना या वजनाचा आणि घसाऱ्याचाही विचार केला जातो.
आजचा सोन्याचा दर (Today's Gold Rate): ज्या दिवशी तुम्ही दागिने विकता, त्या दिवसाचा शुद्ध सोन्याचा (२४ कॅरेट) खरेदी दर महत्त्वाचा असतो. ज्वेलर्स सहसा या दरातून थोडी कमी किंमत देतात.
या सर्व गोष्टींचा विचार करता, तुम्ही जेव्हा दागिने खरेदी केले, तेव्हाच्या किमतीपेक्षा सोन्याचा सध्याचा दर लक्षणीय वाढलेला असला पाहिजे, तरच तुम्हाला घडणावळीचा खर्च भरून निघून काही प्रमाणात नफा मिळू शकतो.
सोन्याच्या किमतीत किती टक्के वाढ झाल्यावर विकणे योग्य?
किमान १०-१५% वाढ: जर तुम्ही फक्त सोन्याच्या किमतीत झालेल्या वाढीचा विचार करत असाल तर, किमान १०% ते १५% (किंवा अधिक) वाढ झाल्यानंतर विक्रीचा विचार करणे योग्य ठरू शकते. यामुळे तुम्हाला घडणावळ, घसारा आणि ज्वेलर्सकडून होणारी कपात यातून होणारे नुकसान भरून काढायला मदत होते.
२०% किंवा त्याहून अधिक वाढ: जर सोन्याच्या किमतीत २०% किंवा त्याहून अधिक वाढ झाली असेल, तर तुम्हाला दागिन्यांवर चांगला नफा मिळण्याची शक्यता जास्त असते. कारण अशावेळी खरेदीच्या वेळेचा घडणावळीचा खर्च आणि विक्री करतानाची कपात भरून काढणे सोपे होते.
वाचा - पीएम किसानचा २०वा हप्ता कधी येणार? 'या' ४ चुका टाळा, नाहीतर पैसे अडकतील!
उदाहरणार्थ: समजा, तुम्ही एक लाख रुपयांचे दागिने खरेदी केले. त्यात ९० हजार रुपयांचे सोने आणि १० हजार रुपये घडणावळ होती. जर सोन्याचा दर २०% वाढला, तर तुमच्या सोन्याची किंमत ९० हजारांवरून १.०८ लाख होईल. तुम्ही जेव्हा विकाल, तेव्हा घडणावळ वजा होऊन, तुम्हाला ९० हजार रुपयांच्या सोन्याचेच पैसे मिळतील (जे काही प्रमाणात जास्त असतील). त्यामुळेच, किमान २०% पेक्षा जास्त वाढ झाल्यासच चांगला नफा दिसू शकतो.