मेथीची भाजी म्हणजे घराघरात होणारी एक साधी पण अतिशय ताकद देणारी हिरवी पालेभाजी. तिची थोडीशी कडवट चव काहींना पहिल्यांदा आवडली नाही तरी तिच्यात लपलेले पोषण इतके अप्रतिम असते की मेथी नक्की आहारात असावी. ( Cheap and great nutrition, available fresh in the cold, definitely eat fenugreek but in this way because....)पण हे पोषण पूर्णपणे मिळवायचे असेल, तर मेथी कशी खावी आणि भाजी करताना कोणती काळजी घ्यावी, हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
मेथीत लोह, कॅल्शियम, पोटॅशियम, फायबर, व्हिटॅमिन ए, सी आणि के भरपूर प्रमाणात असते. ही सर्व तत्त्वे शरीराला अनेक प्रकारे मदत करतात—रक्त वाढवतात, साखर नियंत्रणात ठेवतात, पचन सुधारतात आणि थकवा कमी करतात. मेथीतील फायबर पोटाला हलके ठेवते, तर तिच्यातील अॅण्टी ऑक्सिड्ंट्स शरीरातील सूज कमी करतात. हिवाळ्यात तर मेथीची भाजी शरीराला उबही देते आणि रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते.
हे फायदे मिळवण्यासाठी मेथी स्वच्छ धुवावी. खूप वेळ पाण्यात भिजत ठेवल्यास तिच्यातील काही महत्त्वाची तत्त्वे कमी होतात. भाजी करताना जास्त परतणे किंवा जास्त मसाले वापरणे टाळावे. मेथीला हलक्या आचेवर काही मिनिटेच शिजवले तरी ती छान तयार होते आणि पोषण टिकते. तिचा कडूपणा कमी करायचा असेल तर ती थोड्यावेळासाठी कोमट पाण्यात ठेवणे हा उत्तम उपाय आहे, मीठ घालून ठेवणे टाळले तर पोषण जास्त जपले जाते.
तेलही कमी वापरावे. साधी फोडणी, थोडा लसूण किंवा कांदा, आणि शेवटी मेथी इतक्यातच चवदार आणि पौष्टिक भाजी तयार होते. मेथीसोबत बेसन पीठ किंवा थोडी मूगडाळ घातली तर भाजी अधिक हलकी आणि पचायला सोपी होते. शक्य असेल तर लोखंडी कढई वापरावी, कारण त्यात शिजवल्यास मेथीतील लोह शरीरात अधिक चांगले शोषले जाते.
ताजी, हिरवीगार आणि सुगंधी मेथी हीच सर्वात चांगली. पानं पिवळी किंवा ओलसर दिसत असतील तर ती वापरणे टाळावे. थोडी काळजी घेतली, कमी मसाले वापरले आणि मेथीला जास्त शिजू दिलं नाही, तर तिचं खरं पोषण आपल्या शरीराला मिळतं. मेथी झाकून वाफवूनही करता येते. त्यामुळे तिचे पोषण जास्त प्रमाणात टिकते. एकूणच मेथीची भाजी ही साधी, स्वस्त पण अतिशय गुणकारी भाजी आहे. तिच्यातील पोषक तत्त्वे नीट मिळवण्यासाठी ती नैसर्गिक, हलक्या पद्धतीने खाणे हेच सर्वात महत्त्वाचे.