Marathwada Dam Water Level : हिंगोली, नांदेड, परभणी प्रकल्प तुडूंब भरले; अतिवृष्टीत शेती बुडाली, पण ओला दुष्काळ का नाही?

Marathwada Dam Water Level : यंदाच्या विक्रमी पावसाने मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांचे नुकसान प्रचंड झाले आहे. खरीप हंगाम पूर्णपणे हातचा गेला, पिकांचे नुकसान झाले, आणि जमिनी अजूनही ओलसर आहेत. तरीही हिंगोली, नांदेड आणि परभणी जिल्ह्यांतील सव्वाशे प्रकल्प तुडूंब भरलेले असतानाही सरकारकडून 'ओला दुष्काळ' घोषित न झाल्याने शेतकऱ्यांमध्ये संतापाची लाट उसळली आहे. (Marathwada Dam Water Level)

Marathwada Dam Water Level : यंदा मराठवाड्यात विक्रमी पावसामुळे शेतीचे मोठे नुकसान झाले असून, अनेक भागांमध्ये अतिवृष्टीमुळे खरीप हंगाम अक्षरशः हातचा गेला आहे. पिके उभी असतानाच पावसाच्या सरींनी शेतकऱ्यांच्या आशा धुऊन काढल्या. (Marathwada Dam Water Level)  

आता पावसाळा संपून पंधरा दिवस उलटले तरीही हिंगोली, नांदेड आणि परभणी जिल्ह्यांतील बहुतेक प्रकल्प तुडूंब भरलेले आहेत. त्यामुळे 'ओला दुष्काळ जाहीर का होत नाही?' असा सवाल शेतकरी आणि नागरिक दोघेही विचारत आहेत.(Marathwada Dam Water Level)  

अतिवृष्टीची झळ, पण प्रशासनाकडून दुर्लक्ष

या तिन्ही जिल्ह्यांमध्ये यंदा वार्षिक सरासरीपेक्षा अधिक पाऊस झाला आहे. अनेक वेळा सलग पावसामुळे पूरस्थिती निर्माण झाली. शेतातील पिकांचे मोठे नुकसान झाले, तर काही ठिकाणी जमिनीतील ओल वाढल्याने पुन्हा पेरणी करावी लागली. शेतीचे उत्पादन जवळपास शून्यावर आले असून, शेतकऱ्यांचा खर्च पाण्यात गेला आहे.

मात्र, सर्वत्र झालेल्या अतिवृष्टीनंतरही सरकारकडून 'ओला दुष्काळ' जाहीर करण्याबाबत कोणतीही हालचाल नाही, यावर शेतकरी संघटनांनी नाराजी व्यक्त केली आहे.

सव्वाशे प्रकल्प तुडूंब

नांदेड पाटबंधारे मंडळाच्या १६ ऑक्टोबर रोजीच्या अहवालानुसार, नांदेड, परभणी आणि हिंगोली जिल्ह्यांतील ११५ प्रकल्प १०० टक्के क्षमतेने भरलेले आहेत.

१३ प्रकल्पांमध्ये ७६ ते १०० टक्के पाणीसाठा असून, एकूण १४२ प्रकल्पांपैकी तब्बल ११६ प्रकल्प पूर्ण क्षमतेने भरलेले आहेत.

यातून स्पष्ट होते की, पाणीटंचाईचा प्रश्न नसतानाही शेतकरी आर्थिकदृष्ट्या कोसळले आहेत.

प्रकल्पांची तपशीलवार स्थिती

नांदेड जिल्हा: मानार प्रकल्प, विष्णुपुरी प्रकल्प, तसेच ८० लघु प्रकल्प तुडूंब भरलेले.

हिंगोली जिल्हा: सिद्धेश्वर प्रकल्पातही पूर्ण क्षमतेचा पाणीसाठा.

परभणी जिल्हा: येलदरी प्रकल्पासह बहुतांश जलसाठे पूर्ण भरले.

तिन्ही जिल्ह्यांतील प्रकल्पांची एकत्रित पाणी साठवण क्षमता २७४७ दलघमी असून, सध्या २६२७ दलघमी पाणी उपलब्ध आहे, म्हणजेच ९५.६१ टक्के साठा.

दिवाळीतही पावसाची शक्यता

हवामान विभागाने दिलेल्या अंदाजानुसार, दिवाळीच्या सुमारास पुन्हा पाऊस पडू शकतो. त्यामुळे आधीच ओलसर झालेल्या जमिनीत आणखी पाणी साठण्याची शक्यता आहे. अशा परिस्थितीत खरीप हंगाम संपलाच आहे, आणि रब्बी हंगामाची तयारीही अडचणीत येऊ शकते.

शेतकऱ्यांच्या मागण्या

शेतकऱ्यांचा ठाम आग्रह आहे की, 

ओला दुष्काळ तातडीने जाहीर करावा. 

पिकविमा आणि भरपाई तत्काळ वितरित करावी.

सिंचनाचे दीर्घकालीन नियोजन आणि पाण्याचे योग्य व्यवस्थापन व्हावे.

स्थानिक प्रशासनाकडून मात्र अद्याप कोणतीही अधिकृत प्रतिक्रिया आलेली नाही. शेतकरी संघटनांनी सांगितले की, 'शंभर टक्के पाणीसाठा असूनही शेतकऱ्यांच्या हाती काहीच नाही, हीच खरी शोकांतिका आहे.'

मराठवाड्यातील नांदेड, परभणी आणि हिंगोली जिल्ह्यांतील सव्वाशे प्रकल्प तुडूंब भरले असले तरी शेतकऱ्यांचे हात रिकामे आहेत. 

अतिवृष्टी, पिकांचे नुकसान आणि पुन्हा पावसाचा अंदाज या तिहेरी संकटामुळे ओला दुष्काळ घोषित होणे आवश्यक आहे. मात्र, शासनाकडून अद्याप त्याबाबत ठोस निर्णय न झाल्याने शेतकरी अस्वस्थ आहेत.

हे ही वाचा सविस्तर : Maharashtra Weather Update : काळ्या ढगांचा खेळ सुरू; सायंकाळी पुन्हा बरसणार का?