प्राजक्त म्हणजेच केशरी देटाचे पांढऱ्याशुभ्र पाकळ्या असलेलं सुंदर सुगंधित फुल! ज्याच्या नावातच सौंदर्य आणि सुवास आहे अशा या मनमोहक फुलाचा मोह कुणालाही आवरता येत नाही. घराच्या अंगणात किंवा बाल्कनीतील कुंडीत प्राजक्ताचे रोप लावणे म्हणजे सुगंधाची उधळण...या फुलाचं रोप अनेकजण मोठ्या हौसेने आपल्या घराच्या बाल्कनीत, कुंडीत किंवा अंगणात लावतात. पण, अनेकांच्या तक्रारी असतात की, प्राजक्ताचे रोप वाढत नाही, फुलं येत नाहीत किंवा ते लवकर सुकते. याचे मुख्य कारण म्हणजे रोप लावताना आणि त्याची निगा राखताना नकळत होणाऱ्या काही लहान - सहान चुका...(parijat plant care and maintenance).
आपण अगदी आवडीने पारिजातकाचे रोप लावतो खरे, पण योग्य पद्धतीने काळजी न घेतल्यास हे रोप वाढत नाही, फुलत नाही किंवा लगेच वाळते. प्राजक्ताचे रोप लावताना काही खास गोष्टी लक्षात ठेवणे गरजेचे असते - जसे योग्य मातीचे मिश्रण, पाणी देण्याची पद्धत आणि सूर्यप्रकाशाचे प्रमाण. तसेच काही छोट्या चुका केल्यास रोपाची वाढ थांबू शकते. प्राजक्ताचे रोप लावताना कोणती काळजी घ्यावी आणि कोणत्या चुका टाळाव्यात, जेणेकरून अंगणात दररोज सुंदर सुगंधी फुलांचा सडा पडेल(how to grow parijat tree at home).
पारिजातकाचे रोप कुंडीत लावताना अशी घ्या काळजी...
१. पारिजातकाचे रोप घराच्या बाल्कनीमध्ये किंवा कुंडीत सहजपणे लावता येते. याला खूप जास्त देखभालीची आवश्यकता नसते. फक्त मातीची योग्य निवड थोड्या प्रमाणात सूर्यप्रकाश आणि नियमित पाणी दिल्यास, हे रोप वेगाने वाढते आणि काही महिन्यांतच फुलांनी बहरून जाते.
२. या रोपासाठी मध्यम आकाराची कुंडी सर्वात योग्य मानली जाते. कुंडी इतकी मोठी असावी की, मुळांना पसरण्यास कोणतीही अडचण येऊ नये. या कुंडीच्या तळाशी पाणी बाहेर पडण्यासाठी एक लहान छिद्र नक्कीच करा. यामुळे मातीमध्ये जास्त पाणी जमा होणार नाही आणि रोप सडण्यापासून वाचेल.
भुईमुगाच्या शेंगाची टरफलं कुंडीत टाकताच होईल कमाल! रोपांना मिळतील अनेक फायदे - मस्त उपाय...
३. प्राजक्ताचे रोप लावण्यापूर्वी माती तयार करणे खूप महत्त्वाचे असते. यासाठी तीन भाग बागेतील माती, एक भाग वाळू किंवा रेती आणि एक भाग सेंद्रिय खत मिसळा. हे मिश्रण रोपाच्या मुळांना पोषण देते आणि मातीला हलके ठेवते, ज्यामुळे रोपाची वाढ जलद गतीने होते.
४. पारिजातकाला नियमितपणे पाणी देणे आवश्यक आहे, पण मातीमध्ये पाणी साचणार नाही याची काळजी घ्या. कुंडीतील माती हलकी ओलसर राहिली पाहिजे. जर पाणी जास्त झाले, तर रोपाची मुळे सडू शकतात. म्हणूनच, दर दोन दिवसांनी थोडे-थोडे पाणी द्या आणि कुंडी हवेशीर जागी ठेवा.
पाणी घाला-खत घाला, तुळस सुकतेच? मातीत हे २ पदार्थ मिसळा, तुळस होईल डेरेदार-वाढेल जोमानं...
५. रोपाची मुळे मजबूत करण्यासाठी आणि फुलांची संख्या वाढवण्यासाठी दर १५ ते २० दिवसांनी थोडे सेंद्रिय खत घाला. हे रोप अशा ठिकाणी ठेवा जिथे सकाळचे कोवळे ऊन मिळेल. खूप जास्त कडक उन्हात ठेवल्यास रोपाची पाने जळू शकतात. हलके ऊन आणि मोकळी हवा हे या रोपासाठी सर्वात योग्य वातावरण आहे.
६. प्राजक्ताचे रोप खूप वेगाने वाढते. त्याला चांगला आकार देण्यासाठी आणि नवीन फांद्या फुटण्यासाठी नियमितपणे छाटणी करणे गरजेचे आहे. जेव्हा फुलांचा बहर संपतो, तेव्हा लगेच हलकी छाटणी करा. यामुळे पुढील बहरासाठी रोप तयार होते.
७. रोप खूप मोठे झाल्यावर दर दोन वर्षांनी त्याची कुंडी बदला. जुनी माती काढून नवीन माती वापरा. यामुळे रोपाला नवीन ऊर्जा मिळते.