शेतात गाळ भरण्याचे फायदे अनेक आहेत पण गाळ काढण्यापूर्वी गाळाचे परीक्षण आणि गुणवत्ता निश्चिती करणे अत्यंत महत्वाचे आहे. कारण यावरच तुमचे पुढील पिक नियोजन केले जाणार आहे.गाळाच्या गुणवत्ता कशी ठरवावी?◼️ पाणी साठ्यांमधील गाळ काढण्यापूर्वी गाळाचे परीक्षण करणे एक आवश्यक गोष्ट आहे.◼️ याचे कारण असे की गाळाच्या गुणवत्तेचा पीक उत्पादनावर, खतांच्या गरजा आणि पाण्याच्या गरजांवर लक्षणीय प्रभाव होतो.◼️ म्हणून, शेतीसाठी वापरण्यापूर्वी गाळाचे गुणधर्म समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.◼️ प्रयोगशाळेतील गाळाच्या नमुन्यांची चाचणी केल्याने त्याची रचना, रासायनिक गुणधर्म आणि पोषक घटकांबद्दल मौल्यवान माहिती मिळते.◼️ प्रयोगशाळेतील विश्लेषणाद्वारे नमुन्यातील वाळू, गाळ आणि चिकणमातीचे प्रमाण निश्चित करण्यात येते.◼️ कृषी वापरासाठी या तीन घटकांचे प्रमाण संतुलित राखणे आवश्यक आहे, कारण जास्त वाळूचे कण असल्यास पिकांच्या वाढीवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो.◼️ गाळाचा pH सामू ८ पेक्षा जास्त नसावा.◼️ कॅल्शियम कार्बोनेट १०% पेक्षा जास्त नसावे.◼️ सोडियम १५% पेक्षा जास्त नसावे.◼️ या घटकांची जास्त पातळी जमिनीची सुपीकता आणि पीक वाढीवर परिणाम करू शकते.◼️ म्हणून, गाळाच्या नमुन्यांचे परिक्षण करून शेतकऱ्यांना शेतीसाठी गाळाची उपयुक्ततेचा योग्य अंदाज घेता येतो आणि माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत होते.◼️ अचूक विश्लेषण सुनिश्चित करण्यासाठी, शेतकऱ्यांनी त्यांच्या शेतातील मातीचे योग्य नमुने गोळा करून तालुका किंवा जिल्हा स्तरावरील शासकीय माती परीक्षण प्रयोगशाळेत विश्लेषण करून घ्यावे.◼️ शेतातील माती परीक्षणासाठी कृषी सहाय्यक, ग्रामसेवक, पाणी समिती सदस्य (VWSC) किंवा NGO टीम सदस्यांकडून मार्गदर्शन घेता येते.◼️ विश्लेषण अहवालाचा अभ्यास करून योग्य दर्जाचा आणि प्रमाणात गाळ वापरणे फायदेशीर ठरते.
अधिक वाचा: गाळ कसा तयार होतो? व त्याचे शेतीसाठी कसे फायदे होतात? वाचा सविस्तर