साखर कारखान्यांचा गळीत हंगाम २०२५-२६ सुरु झाला असून ऊस उत्पादक शेतकरी तोडणी झाल्यानतंर आपल्या शेतातील पाचट जाळतात.
पाचट जाळणे योग्य की अयोग्य ते पाहूया. ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांनी आपल्या शेतातील ऊस गेल्यानंतर उसाचे पाचट जाळल्याने उलट नुकसान होईल.
शेतातील पाचट ठेवल्याने जमिनीच्या सुपीक जमिनीचे भौतिक, रसायनिक आणि जैविक गुणधर्म सुधारतील, ऊस उत्पादनात वाढ होईल, याचा विचार ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांनी करणे काळाची गरज आहे.
साधारणपणे एकरी जेवढे टन ऊस निघतो त्याच्या १०% पाचट निघते. पाचट कुजवण्यासाठी एकरी दोन गोणी युरिया, दोन गोणी सिंगल सुपर फॉस्टेट, कम्पोस्टिंग कल्चर ५ ते १० किलो किंवा द्रवरूप स्वरूपात असेल तर एकरी १ लिटर वापरावे.
तसेच साखर कारखान्यात उत्पादन होणारी मळी (प्रेसमड) ५ ते ७ टनांपर्यंत पाचटावर टाकावे. पूर्वी पाचट कुट्टी मशीन उपलब्ध नव्हती; परंतु आता आपल्या कार्यक्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात मशीन उपलब्ध आहेत.
त्यामुळे या सर्व गोष्टींचा विचार करून आपण नियोजन केले तरच पुढील ऊस लागवडीसाठी आपल्या जमिनीची सुपीकता वाढेल, जर तुम्ही पाचट जाळाल तर पुढचे पीक घेणे अवघड होईल, याचे घातक परिणाम सर्वांनाच भोगावे लागतील.
उसाच्या पाचटाचे फायदे
१) जमिनीत कुजवल्यास जमिनीतील सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण वाढेल.
२) सोबतच पिकाला लागणाऱ्या अन्नद्रव्यांचा व्यवस्थित वापर होईल.
३) पाचटामध्ये नत्राचे प्रमाण ०.४५ ते ०.५०% स्फुरदचे ०.१२ ते ०.१५% व पालाश ०.५२ ते ०.६२% असते.
४) त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या खर्चात बचत होईल.
५) त्याचबरोबर मातीच्या वरच्या थरातील अतिआवश्यक जिवाणू जिवंत राहतील.
६) सेंद्रिय कर्बाचा ऱ्हास होणार नाही.
७) गांडुळासारखे मित्रजीव नष्ट होणार नाहीत.
८) पाचटातील अन्नद्रव्ये जळून खाक होणार नाहीत.
अधिक वाचा: तुमच्या जमिनीत सेंद्रिय कर्बाचे प्रमाण किती आहे? ते किती असणे आवश्यक आहे? वाचा सविस्तर