शेतजमिनीवर गाळ व्यवस्थित पसरवला तर जमिनीचे आरोग्य सुधारण्यास आणि पीक उत्पादन वाढविण्यास मदत करते. गाळ ही एक बारीक मातीच्या कणांची सामग्री आहे, जी पोषक आणि सेंद्रिय पदार्थांनी समृद्ध आहे, ज्यामुळे मातीची उत्कृष्ट गुणवत्ता सुधारते.
शेतजमिनीवर एकसमान गाळ कसा पसरवायचा? गाळ पसरवण्याच्या विविध मशिनरी व पद्धती कोणत्या? याविषयी विस्तृतपणे माहिती पाहूयात.
शेतजमिनीवर गाळ कसा पसरवायचा?◼️ शेतजमिनीवर गाळ पसरविण्याची पहिली पायरी म्हणजे जलसाठ्यांचे पुनरुज्जीवन कार्यक्रम मागणी-आधारित प्रक्रियेद्वारे जलसाठ्यातून गाळ काढणे.◼️ एकदा का तुम्ही गाळ मिळवला की, पुढची पायरी म्हणजे ती शेतजमिनीत नेणे. शेतजमिनीवर गाळ पसरविण्यासाठी, तुम्हाला स्प्रेडर किंवा लोडर वापरावे लागेल.◼️ जर तुम्ही स्प्रेडर वापरत असाल, तर ते गाळाच्या सामग्रीने भरा आणि ते ट्रॅक्टर किंवा इतर उपकरणांना जोडा. त्यानंतर, स्प्रेडरला संपूर्ण शेतजमिनीवर चालवा, जमिनीवर समान रीतीने गाळाचे वितरण करा.◼️ जर तुम्ही लोडर वापरत असाल, तर गाळाची सामग्री फक्त स्कूप करा आणि नियंत्रित पद्धतीने शेतजमिनीवर जमा करा, ते जमिनीच्या पृष्ठभागावर समान रीतीने वितरित केले जाईल, याची खात्री करा.
गाळ पसरवण्याच्या विविध मशिनरी व पद्धतीशेतजमिनीवर गाळ पसरविण्यासाठी अनेक पद्धती वापरल्या जाऊ शकतात. सर्वात सामान्य पद्धतींमध्ये खालील पद्धती समविष्ट आहेत.१) स्प्रेडरस्प्रेडर हे एक मशीन आहे, जे ट्रॅक्टर किंवा इतर उपकरणांना जोडले जाऊ शकते. स्प्रेडर मातीच्या पृष्ठभागावर गाळाची सामग्री समान रीतीने वितरीत करतो.२) लोडरलोडर हे एक यंत्र आहे, ज्याचा वापर गाळ काढण्यासाठी आणि नियंत्रित पद्धतीने शेतजमिनीवर जमा करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.ब्लोअर३) ब्लोअर हे एक मशीन आहे, जे संकुचित हवेचा वापर मोठ्या क्षेत्रावर गाळ सामग्री वितरीत करण्यासाठी करते. ही पद्धत मोठ्या शेतांसाठी सर्वात योग्य आहे.४) स्प्रेअरस्प्रेअर हे एक मशीन आहे, ज्याचा वापर मातीच्या पृष्ठभागावर गाळ टाकण्यासाठी केला जाऊ शकतो. ही पद्धत लहान शेतांसाठी सर्वात योग्य आहे.
गाळ एकसमान पसरविण्याचे महत्त्व◼️ प्रथम, हे सुनिश्चित करते की मातीला पोषक आणि सेंद्रिय पदार्थांचे सातत्यपूर्ण प्रमाण मिळते, जे जमिनीचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करते आणि पीक उत्पादन वाढवते.◼️ दुसरे, गाळ एकसमान पसरविणे हे शेतजमिनीच्या काही भागात गाळाचा जास्त वापर आणि इतर भागात कमी वापरास प्रतिबंध करण्यास मदत करते. हे मातीचे संकुचन आणि धूप रोखण्यास मदत करते, ज्यामुळे मातीच्या आरोग्यावर आणि पीक उत्पादनावर नकारात्मक परिणाम होतो.◼️ तिसरे, गाळ एकसमान पसरविणे वारा किंवा पाण्याच्या धूपामुळे वाया जाणारे किंवा नष्ट होणारे गाळाचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करते. हे सुनिश्चित करते की, मातीचे आरोग्य आणि पीक उत्पादन सुधारण्यासाठी गाळाचा प्रभावी आणि कार्यक्षमतेने वापर केला जातो.
मृद व जलसंधारण विभाग, महाराष्ट्र शासन आणि बीजेएस
अधिक वाचा: कोणत्या जमिनीत किती प्रमाणात गाळ भरावा हे कसे ठरविले जाते? जाणून घ्या सविस्तर