Sugarcane Crushing Season : दिवाळीनंतर आता ऊस शेतकऱ्यांचे लक्ष गळीत हंगामाकडे लागले आहे. कायगाव परिसरातील साखर कारखान्यांचे बॉयलर पेटले असून १ नोव्हेंबरपासून हंगामाला सुरुवात होणार आहे. (Sugarcane Crushing Season)
वाढलेल्या एफआरपीमुळे थोडा दिलासा मिळाला असला तरी दरांबाबतची उत्सुकता अजून कायम आहे.दरवर्षीप्रमाणे यंदाही गंगाथडी परिसरातील ऊस उत्पादक शेतकरी गळीत हंगामाची तयारी करत आहेत. (Sugarcane Crushing Season)
शेजारच्या अहमदनगर जिल्ह्यातील बहुतांश साखर कारखान्यांचे बॉयलर पेटले असून, तालुक्यातील कारखान्यांचा गळीत हंगाम १ नोव्हेंबरपासून सुरू होणार आहे. त्यामुळे कायगावसह आसपासच्या दहा गावांतील शेतकरी ऊस वाहतुकीसाठी, तोडणीसाठी आणि गाळपासाठी सज्ज झाले आहेत.(Sugarcane Crushing Season)
यंदाचा ऊस हंगाम लवकर सुरू
गेल्या वर्षी शासनाकडून गळीत हंगाम १५ नोव्हेंबरपासून सुरू करण्याचा निर्णय झाला होता. मात्र, यंदा १५ दिवस आधी, म्हणजेच १ नोव्हेंबरपासूनच हंगाम सुरू होत आहे.
याचे कारण म्हणजे काही कारखान्यांनी लवकर गाळप सुरू करण्याची तयारी केली असून, ऊस सध्या योग्य परिपक्व अवस्थेत असल्याने शेतकरी ऊस वाहतुकीसाठी सज्ज आहेत.
ऊस क्षेत्रात घट
गंगाथडीवरील कायगाव, जुने कायगाव, लखमापूर, अंमळनेर, गणेशवाडी, पखोरा, भेंडाळा, धनगरपट्टी, अगरवाडगाव, भिवधानोरा, गळनिंब आणि पाखोरा या गावांमध्ये एकूण २ हजार ८२५ हेक्टर क्षेत्रावर ऊस लागवड झाली आहे. गेल्या वर्षी सुमारे ३ हजार हेक्टर क्षेत्रावर ऊस लागवड होती. म्हणजेच यंदा क्षेत्रात किंचित घट झाली आहे.
या भागातून सुमारे ४ लाख मेट्रिक टन ऊस गाळपासाठी उपलब्ध होणार असल्याचा अंदाज कृषी विभागाने व्यक्त केला आहे. हंगाम साधारण १५० ते १६० दिवस चालण्याची शक्यता आहे.
गावनिहाय ऊसक्षेत्र (हेक्टरमध्ये)
| गाव | क्षेत्र (हेक्टर) |
|---|---|
| कायगाव | २५० |
| जुने कायगाव | — |
| लखमापूर | १८० |
| अंमळनेर | २६० |
| गणेशवाडी | ६० |
| पखोरा | ५०५ |
| भेंडाळा | ४७६ |
| भिवधानोरा | ७०५ |
| अगरवाडगाव | २१० |
| गळनिंब | १७९ |
| एकूण | २,८२५ |
दराबाबत शेतकऱ्यांमध्ये उत्कंठा
दरवर्षीप्रमाणे यंदाही शेतकऱ्यांना सर्वाधिक उत्सुकता आहे ती ऊसाच्या दराबाबत.
२०२४-२५ साठी केंद्र सरकारने एफआरपी प्रति टन ₹३४०० निश्चित केली होती.
तर २०२५-२६ च्या हंगामासाठी एफआरपीत १५० ने वाढ करून ती ३ हजार ५५० प्रति टन करण्यात आली आहे.
वाहतूक खर्च, तोडणी खर्च आणि उतारा यांचा अंतिम दरावर परिणाम होणार आहे. त्यामुळे साखर कारखाने ऊस उत्पादकांना किती दर देतात, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
पावसाचा परिणाम
या वर्षी पावसाने अनेक ठिकाणी थैमान घातल्याने काही भागात ऊसाच्या वाढीवर परिणाम झाला आहे. काही शेतकऱ्यांना पाणी साचल्याने उत्पादन घटण्याची भीती वाटत आहे. तरीही बहुतांश भागात ऊस समाधानकारक स्थितीत असल्याने उत्पादन अपेक्षित पातळीवर राहील, असा कृषी विभागाचा अंदाज आहे.
शेतकरी सज्ज
सध्या परिसरात तोडणीसाठी कामगारांची बुकिंग, वाहतुकीसाठी ट्रक व ट्रॅक्टर व्यवस्था, तसेच कारखान्यांकडून ऊस वाहतुकीच्या परवानग्या घेतल्या जात आहेत. ऊस उत्पादक शेतकरी आता प्रत्यक्ष गाळप हंगामाच्या स्वागतासाठी सज्ज झाले आहेत.
यंदाचा गळीत हंगाम लवकर सुरू होत असला तरी उत्पादनातील घट आणि खर्चातील वाढ यामुळे शेतकऱ्यांच्या मनात अनिश्चिततेचे वातावरण आहे.
वाढलेल्या एफआरपीमुळे थोडासा दिलासा मिळालेला असला, तरी कारखान्यांकडून योग्य दर मिळणे, हा अजूनही शेतकऱ्यांसाठी मोठा प्रश्न आहे.