IT Companies Market Cap Falls : या वर्षात भारतीय शेअर बाजारात, विशेषतः आयटी (IT) क्षेत्रातील कंपन्यांना मोठा धक्का बसला आहे. देशातील ५ सर्वात मोठ्या आयटी कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये गेल्या सात महिन्यांत सुमारे २५ टक्क्यांनी घसरण झाली आहे. ही गेल्या पाच वर्षांतील त्यांची सर्वात खराब कामगिरी मानली जात आहे. या घसरणीमुळे गुंतवणूकदारांना मोठा फटका बसला असून, कोट्यवधी रुपयांचे नुकसान झाले आहे.
आयटी कंपन्यांना बसलेला मोठा फटकादेशातील टॉप ५ आयटी कंपन्या, ज्यामध्ये इन्फोसिस, विप्रो, टीसीएस, टेक महिंद्रा आणि एचसीएल टेक्नॉलॉजीज यांचा समावेश आहे, त्यांचे एकूण बाजार भांडवल मोठ्या प्रमाणात घटले आहे. गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये हे मार्केट कॅप ३२.६७ ट्रिलियन रुपये होते, ते आता कमी होऊन २४.८६ ट्रिलियन रुपयांवर आले आहे.
या घसरणीचा सर्वाधिक फटका टीसीएसला बसला आहे, ज्याचे मार्केट कॅप या वर्षात सुमारे २६% ने घसरले आहे. इतर कंपन्यांची स्थितीही फारशी चांगली नाही.
- इन्फोसिस: २४.३% घसरण
- एचसीएल टेक्नॉलॉजीज: २३.१% घसरण
- विप्रो: २०.७% घसरण
- टेक महिंद्रा: १३.२% घसरण
- या कंपन्यांचे पीई (Price-to-Earnings) गुणोत्तर देखील कमी झाले आहे. डिसेंबर २०२१ मध्ये ते विक्रमी ३६ पट होते, जे आता फक्त २२.३ पट राहिले आहे.
घसरणीमागील प्रमुख कारणे
आयटी कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये या मोठ्या घसरणीमागे अनेक प्रमुख कारणे आहेत.
- आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सचे आव्हान : सध्या आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि स्वयंचलित (automation) तंत्रज्ञान खूप वेगाने वाढत आहे. त्यामुळे पारंपारिक आयटी सेवांची मागणी कमी होण्याची शक्यता आहे. गुंतवणूकदारांना भीती आहे की, भविष्यात एआयमुळे आयटी कंपन्यांच्या नफ्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.
- कमकुवत तिमाही निकाल: गेल्या काही तिमाहींमध्ये अनेक आयटी कंपन्यांनी अपेक्षेपेक्षा कमी कामगिरी केली आहे. त्यांच्या कमाईत आणि नफ्यात घट झाल्यामुळे गुंतवणूकदारांचा विश्वास कमी झाला आहे.
- जागतिक आर्थिक अनिश्चितता: अमेरिका आणि युरोपसारख्या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये आर्थिक मंदीची भीती आणि अनिश्चितता आहे. त्यामुळे परदेशी कंपन्यांनी आयटी सेवांवरील खर्च कमी केला आहे, ज्यामुळे भारतीय आयटी कंपन्यांवर थेट परिणाम झाला आहे.
- नोकरी कपातीची चर्चा: काही आयटी कंपन्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात नोकऱ्यांमध्ये कपात होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांचा विश्वास आणखी कमी झाला आहे.
वाचा - सावधान! बनावट नोटांचा सुळसुळाट! तुमच्या हातातली नोट खरी की खोटी, असे ओळखा!
या सर्व कारणांमुळे भारतीय आयटी कंपन्यांना एक मोठे आव्हान उभे राहिले आहे. त्यांना आता नवीन तंत्रज्ञान आणि सेवांवर लक्ष केंद्रित करून पुन्हा एकदा बाजारात मजबूत स्थिती मिळवावी लागेल.
(टीप - यामध्ये सामान्य माहिती देण्यात आलेली आहे. हा गुंतवणूकीचा सल्ला नाही. शेअर बाजारातील गुंतवणूक जोखमीच्या अधीन असते. कोणत्याही प्रकारची गुंतवणूक करण्यापूर्वी या क्षेत्रातील जाणकार किंवा तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.)