Soyabean Farming : अनुकूल हवामानामुळे सध्या सोयाबीन पिकावर विविध कीड व रोगांचा प्रादुर्भाव वाढण्याची शक्यता लक्षात घेता त्यामुळे उत्पादनात लक्षणीय घट येऊ शकते. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी किडींची योग्य ओळख करून वेळीच नियंत्रण उपाययोजना करणे अत्यंत आवश्यक आहे.
प्रमुख खोड पोखरणाऱ्या किडी व त्यांचे नियंत्रण
खोडमाशीकाळ्या रंगाची मादी माशी पानावर व देठावर फिकट पिवळसर अंडी घालते. अंड्यातून निघालेली पांढऱ्या रंगाची पाय नसलेली अळी खोडात छिद्र करून आतील भाग पोखरते. रोपावस्थेत प्रादुर्भाव झाल्यास पिकाची पुनः पेरणी करावी लागण्याची शक्यता असते.
उपाययोजना :
- पेरणीपूर्वी बियाण्याची थायमेथोक्झाम ३०% एस.एस. ने बीज प्रक्रिया करावी.
- दरवर्षी जास्त प्रादुर्भाव असणाऱ्या क्षेत्रात फोरेट १०% दाणेदार १० कि.ग्रा./हे. पेरणीपूर्वी द्यावे.
- फवारणीसाठी एथिऑन ५० ई.सी. १५-३० मि.ली. किंवा क्लोरट्रेनिलीप्रोल १८.५ एस.सी. ३ मि.ली./१० लि. पाणी वापरावे.
चक्रभुंगा
मादी भुंगा देठ/फांदीवर दोन चक्रकाप करून अंडी घालते. अळी खोड पोखरून पोकळ करते. यामुळे शेंगा धरणे, दाण्यांची संख्या व वजन ५०% पर्यंत कमी होऊ शकते.
उपाययोजना :
- फुलोऱ्यापूर्वी ३-५ चक्रभुंगा/मीटर ओळ आढळल्यास तात्काळ फवारणी करावी.
- प्रोफेनोफॉस ५० ई.सी. २० मि.ली. किंवा थायक्लोप्रिड २१.७ ए.सी. १५ मि.ली. किंवा ट्रायझोफॉस ४०% १२.५ मि.ली. किंवा एथिऑन ५० ई.सी. १५-३० मि.ली. किंवा क्लोरट्रेनिलीप्रोल १८.५ एस.सी. ३ मि.ली./१० लि. पाणी वापरावे.
महत्त्वाच्या सूचना
- कीटकनाशकांचा वापर करण्यापूर्वी डब्यावरील सर्व सूचना लेबल क्लेम नुसार काळजीपूर्वक वाचाव्यात व पाळाव्यात.
- सुरक्षित फवारणीसाठी योग्य साहित्य (हातमोजे, मास्क, चष्मा) वापरावा.
- वापरण्यात येणारे पाणी स्वच्छ व योग्य pH असावे.
- प्रा. अजयकुमार सुगावे, किटकशास्त्र (पिक संरक्षण), कृषी विज्ञान केंद्र हिंगोली