Wheat Farming : गेल्या ११ वर्षांत शेतकऱ्यांनी गव्हाची पेरणी (Gahu Lagvad) वाढवली आहे आणि त्यामुळेच या काळात क्षेत्र २० लाख हेक्टरपर्यंत वाढले आहे. याचे कारण म्हणजे गव्हाची बाजारपेठेत असलेली मागणी आणि त्याला मिळणारा चांगला भाव. तर, हवामान आणि पाऊस देखील भूमिका बजावतात.
शेतकऱ्यांची गहू पेरणीची आवड (Wheat Farming) वर्षानुवर्षे वाढत आहे. गेल्या ११ वर्षांत शेतकऱ्यांनी गव्हाची पेरणी (Gahu Perani) वाढवली आहे आणि त्यामुळेच या काळात क्षेत्र २० लाख हेक्टरपर्यंत वाढले आहे, असे आकडेवारीवरून दिसून येते. २०२४-२५ च्या रब्बी हंगामाच्या आकडेवारीनुसार, यावेळी ३२० लाख हेक्टरमध्ये गव्हाची पेरणी झाली आहे, जी गेल्या वर्षीपेक्षा २ टक्के जास्त आहे. गव्हाच्या पिकाला मिळणारी चांगली किंमत आणि विक्री यामुळे शेतकरी लागवड वाढवत आहेत.
गव्हाची पेरणी पूर्ण, गेल्या वर्षीपेक्षा क्षेत्रात वाढ२०२४-२५ च्या रब्बी हंगामात, १६ जानेवारीपर्यंत, गव्हाची पेरणी २ टक्क्यांनी वाढून ३२० लाख हेक्टर झाली आहे. हा आकडा २०२३-२४ च्या संपूर्ण हंगामात झालेल्या ३१८.३३ लाख हेक्टर पेरणीपेक्षा खूपच जास्त आहे. १० जानेवारी रोजी संपलेल्या आठवड्यात २६ हजार हेक्टर अधिक गहू पेरण्यात आला. साध्य गहू फुटवे फुटण्याच्या आणि कांडी धरण्याच्या अवस्थेत असून शेतकरी विशेष काळजी घेत आहेत.
गव्हाचे उत्पादन वाढण्याची अपेक्षायंदा जास्त उत्पादन होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे. मात्र महाराष्ट्र आणि कर्नाटकमध्ये गव्हाच्या लागवडीखालील क्षेत्रात वाढ नसल्याचे चित्र आहे. जर पंजाब आणि हरियाणामध्ये गव्हाचे पीक चांगले असेल तर उत्पादनात मोठी वाढ दिसून येते. यावेळी, दोन्ही राज्यांमध्ये सध्यातरी रोगांचा प्रादुर्भाव कमी प्रमाणात आहे. डिसेंबरमध्ये झालेला पाऊस आणि जानेवारीच्या पहिल्या दोन आठवड्यातील थंडी यामुळे पिकाची सकारात्मक वाढ होण्यास मदत झाली आहे.
शेतकरी गहू लागवड का पसंत करतात?रब्बी हंगामात शेतकऱ्यांनी गव्हाची चांगली पेरणी केली आहे. नोव्हेंबर २०२४ मध्ये गव्हाच्या किमान आधारभूत किमतीत (एमएसपी) प्रति क्विंटल १५० रुपयांची वाढ करण्याची घोषणा करण्यात आली. आणि यामुळेच बहुतांश शेतकऱ्यांनी गहू लागवडीला प्राधान्य दिले.
सध्या गहू खरेदीसाठी किमान आधारभूत किंमत २२७५ रुपये प्रति क्विंटल आहे, परंतु एप्रिल-मे मध्ये शेतकऱ्यांना नवीन पिकासाठी किमान आधारभूत किंमत १५० रुपयांची वाढ मिळेल. म्हणजेच गव्हाचा भाव प्रति क्विंटल २४२५ रुपये होईल.
याशिवाय, खरीप हंगामात चांगल्या मान्सून पावसामुळे जमिनीत ओलावा टिकून राहिला आहे, ज्यामुळे ऑक्टोबरनंतर गव्हाची पेरणी सुरू झाली आहे. परंतु, डिसेंबरमध्ये ३-४ दिवस हलक्या पावसामुळे शेतकऱ्यांना गहू लागवड करण्यास प्रोत्साहन मिळाले.