Animal Care In Rainy : पावसाळा (Rainy Season) हा शेतकरी आणि पशुपालकांसाठी अनेक आव्हाने घेऊन येतो. या हंगामात केवळ पिकांकडेच नव्हे तर जनावरांच्या आरोग्याकडेही विशेष लक्ष देणे खूप महत्वाचे आहे. पावसामुळे वातावरणातील आर्द्रता वाढते, ज्यामुळे रोग पसरण्याचा धोका जास्त असतो.
अशा परिस्थितीत जनावरांची योग्य काळजी (Animal Care in Rainy Season) घेतली नाही तर ते आजारी पडू शकतात, ज्यामुळे शेतकऱ्याला आर्थिक नुकसान देखील सहन करावे लागू शकते. पावसाळ्यात जनावरांची योग्य काळजी कशी घ्यावी, जेणेकरून ते निरोगी आणि तंदुरुस्त राहतील ते जाणून घेऊया.
पावसाळ्यात जनावरांना कोणते आजार होतात?पावसाळ्यात जनावरांमध्ये खुरांचे आणि तोंडाचे आजार सर्वात जास्त आढळतात. गायी, म्हशी, मेंढ्या आणि शेळ्यांमध्ये हे आजार सामान्य आहेत. पावसाळ्यातील ओलावा आणि चिखलात राहिल्याने जीवाणू आणि जंतूंचा प्रादुर्भाव वाढतो, ज्यामुळे प्राण्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होतो. याशिवाय पचनाच्या समस्या आणि पायांचे संसर्ग देखील वारंवार दिसून येतात.
पावसाळ्यात जनावरांच्या काळजीसाठी महत्वाचे उपाय
गोठा स्वच्छ आणि कोरडा ठेवापावसाळ्यात गोठ्यात पाणी साचू देऊ नका. चिखल आणि माती टाळा कारण चिखलात जीवाणू वाढतात, ज्यामुळे जनावरांच्या पायांना आणि खुरांना संसर्ग होतो. गोठा वेळोवेळी स्वच्छ करावा आणि शक्य असल्यास तो थोडा उंच करावा आणि पाण्याचा निचरा करावा जेणेकरून पाणी साचणार नाही.
वेळेवर लसीकरण करापावसाळा सुरू होण्यापूर्वी तुमच्या जनावरांना लसीकरण करणे खूप महत्वाचे आहे. विशेषतः एफएमडी (पाय आणि तोंडाचे आजार) सारख्या संसर्गजन्य आजारांपासून बचाव करण्यासाठी, दर सहा महिन्यांनी लसीकरण करा. यामुळे जनावरे आजारांपासून सुरक्षित राहतात आणि त्यांची प्रतिकारशक्ती वाढते.
खुरांची आणि पायांची काळजीपावसाळ्यात प्राण्यांमध्ये खुरांचे आणि पायांचे आजार सामान्य असतात. खूर आणि पाय स्वच्छ ठेवा, शिवाय पशुवैद्यकांचा सल्ला घ्या.
जिभेवर जखमा आणि सूज येते अनेकदा जनावरांच्या जिभेला जखमा किंवा सूज येत असते. त्यामुळे जखम बारी होण्यासाठी किंवा सूज कमी करण्यासाठी पशुवैद्यकांचा सल्ला घ्या. पशुवैद्यकांनी दिलेल्या उपचारामुळे जनावरांचे तोंड निरोगी राहते आणि ते सहजपणे अन्न खाऊ शकतात.
पोषण आणि पाण्याची व्यवस्थापावसात जनावरांना स्वच्छ पाणी द्या. त्यांच्या अन्नात पोषक तत्वांची कमतरता पडू देऊ नका. हिरव्या गवत, चाऱ्यासोबतच आहारात जीवनसत्त्वे आणि खनिजे पूरक आहार द्या, जेणेकरून त्यांची रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत राहील.
जनावरांना पावसात भिजवू नकाप्राण्यांना जास्त वेळ पावसात भिजू देऊ नका. ओल्या त्वचेमुळे संसर्ग होऊ शकतो, ज्यामुळे ते आजारी पडू शकतात. गोठ्यात त्यांना कोरडे आणि उबदार ठेवण्याची पूर्ण व्यवस्था करा.