रोजगार क्षेत्रातून दिलासादायक बातमी; बेरोजगारी 9 महिन्यांच्या नीचांकी पातळीवर

सरकारने बेरोजगारीचे आकडे जाहीर केले आहेत. राष्ट्रीय बेरोजगारीचा दर नऊ महिन्यांच्या नीचांकी पातळीवर पोहोचला आहे. महत्त्वाचे म्हणजे, ग्रामीण बेरोजगारीत विक्रमी घट झाली आहे, तर शहरी बेरोजगारीचा दर ६.५ टक्के राहिला आहे.

मागील काही महिन्यांपासून देशातील बेरोजगारी वाढली असल्याची चर्चा सुरू होती. दरम्यान, आता एक मोठी माहिती समोर आली आहे. नोव्हेंबर २०२५ मध्ये १५ वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या लोकांसाठी बेरोजगारीचा दर ४.७ टक्क्यांपर्यंत घसरला, हा ऑक्टोबर २०२५ मध्ये ५.२ टक्के होता. सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाच्या मते, नोव्हेंबर २०२५ मध्ये १५ वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या लोकांसाठी बेरोजगारीचा दर ४.७ टक्क्यांपर्यंत घसरला, हा एप्रिल २०२५ नंतरचा सर्वात कमी आहे. 

गीझर-हीटरमुळे तुमचे वीज बिल जास्त येतंय? या स्मार्ट टिप्स वापरून पैसे वाचवा

नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ग्रामीण बेरोजगारीचा दर ३.९ टक्क्यांपर्यंत घसरला, तर शहरी बेरोजगारीचा दर ६.५ टक्क्यांपर्यंत घसरला, हा एप्रिल २०२५ मध्ये नोंदवलेल्या त्याच्या मागील सर्वात कमी पातळीच्या बरोबरीचा आहे. एप्रिल २०२५ मध्ये बेरोजगारीचा दर ५.१ टक्के होता. निवेदनानुसार, एकूणच, ग्रामीण रोजगारात वाढ, महिलांच्या सहभागात वाढ आणि शहरी कामगार मागणीत हळूहळू सुधारणा यामुळे कामगार बाजारातील परिस्थिती मजबूत होत असल्याचे ट्रेंड दर्शवतात.

पुरुष आणि महिला दोघांमध्येही बेरोजगारी कमी झाली

नोव्हेंबर २०२५ मध्ये १५ वर्षे आणि त्यावरील वयाच्या पुरुष आणि महिला दोघांमध्येही बेरोजगारीचा दर लक्षणीयरीत्या कमी झाला असल्याचे मंत्रालयाने म्हटले आहे. महिलांमध्ये, बेरोजगारीचा दर नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ४.८ टक्क्यांपर्यंत घसरला, जो ऑक्टोबर २०२५ मध्ये ५.४ टक्के होता. ग्रामीण आणि शहरी दोन्ही भागातील महिलांसाठी बेरोजगारीचा दर अनुक्रमे ४ टक्क्यांवरून ३.४ टक्के आणि ९.७ टक्क्यांवरून ९.३ टक्के झाला आहे. शिवाय, पुरुषांसाठी एकूण बेरोजगारीचा दर नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ४.६ टक्क्यांपर्यंत घसरला, जो ऑक्टोबर २०२५ मध्ये ५.१ टक्के होता.

प्रदेशनिहाय आकडेवारीचा विचार करता, नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ग्रामीण आणि शहरी पुरुषांसाठी बेरोजगारीचा दर अनुक्रमे ४.१% आणि ५.६% होता, जो मागील महिन्यात ४.६% आणि ६.१% होता. एप्रिल-नोव्हेंबर २०२५ दरम्यान पुरुष, महिला आणि सर्व व्यक्तींसाठी बेरोजगारीच्या दरात सातत्यपूर्ण आणि व्यापक घट दिसून आली. ही घट ग्रामीण भागात अधिक स्पष्टपणे दिसून आली, तिथे नोव्हेंबरमध्ये पुरुष आणि महिला दोन्ही बेरोजगारी दर त्यांच्या सर्वात कमी पातळीवर पोहोचले. शहरी भागातील बेरोजगारीचे दर उच्च राहिले परंतु कालावधीच्या अखेरीस त्यात सुधारणा झाली.

महिला लोकसंख्या प्रमाण देखील वाढते

नोव्हेंबर २०२५ मध्ये १५ वर्षे आणि त्यावरील वयोगटातील व्यक्तींसाठी महिला लोकसंख्या प्रमाण (WPR) मध्ये व्यापक सुधारणा दिसून आली. ग्रामीण भागात महिला कामगार शक्ती प्रमाण (WPR) एप्रिल २०२५ मध्ये ५५.४ टक्क्यांवरून नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ५६.३ टक्क्यांपर्यंत वाढले, तर त्याच कालावधीत एकूण WPR ५२.८ टक्क्यांवरून ५३.२ टक्क्यांपर्यंत वाढले. शहरी भागात WPR तुलनेने स्थिर राहिला. ग्रामीण महिला WPR एप्रिल २०२५ मध्ये ३६.८ टक्क्यांवरून नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ३८.४ टक्क्यांपर्यंत वाढला, ज्यामुळे या कालावधीत एकूण महिला WPR मध्ये ३२.५ टक्क्यांवरून ३३.४ टक्क्यांपर्यंत वाढ झाली.

LFPR मध्ये वाढ

एकूण कामगार संख्येत वाढ झाली, ती जून २०२५ मध्ये ५१.२ टक्क्यांवरून नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ५३.२ टक्क्यांपर्यंत वाढली. १५ वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या व्यक्तींमध्ये एकूण LFPR नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ५५.८ टक्क्यांपर्यंत वाढला, जो एप्रिल २०२५ नंतरचा सर्वोच्च स्तर आहे.

कामगार शक्ती सहभाग दर (LFPR) मध्ये वाढ प्रामुख्याने ग्रामीण भागातून झाली, तिथे तो एप्रिल २०२५ मध्ये ५८.० टक्क्यांवरून नोव्हेंबर २०२५ मध्ये ५८.६ टक्क्यांपर्यंत वाढला. मागील महिन्याच्या तुलनेत, ग्रामीण LFPR ५७.८ टक्क्यांवरून ५८.६ टक्क्यांपर्यंत वाढला, तर शहरी LFPR किरकोळ प्रमाणात घटला, जो ५०.५ टक्क्यांवरून ५०.४ टक्क्यांपर्यंत घसरला.