Wheat Sowing : देशाच्या बहुतेक भागात गव्हाची पेरणी आता पूर्ण झाली आहे. तथापि, काही भागात पेरणी अजूनही बाकी आहे. करनाल येथील भारतीय गहू आणि बार्ली संशोधन संस्थेने अद्याप पेरणी न केलेल्या शेतकऱ्यांना चांगले उत्पादन मिळण्यासाठी उशिरा हंगामातील लागवडीसाठी सुधारित वाण निवडण्याचा सल्ला दिला आहे.
हवामान-प्रतिरोधक वाणांची निवड करण्याचा आणि नेहमी प्रतिष्ठित स्त्रोताकडून बियाणे खरेदी करण्याचा सल्ला दिला जातो. हा सल्ला १ डिसेंबर ते १५ डिसेंबर पर्यंत वैध आहे.
लवकर येणाऱ्या वाणांसाठी हे कराज्या शेतकऱ्यांनी गहू लवकर पेरला (२५ ऑक्टोबर ते ५ नोव्हेंबर) त्यांनी वेळेवर तण व्यवस्थापन (३०-३५ दिवस) आणि पहिले पाणी (२१-२५ दिवस) करावे. तसेच, कीटक किंवा रोगांच्या कोणत्याही लक्षणांसाठी शेताचे नियमितपणे निरीक्षण करावे. ५ नोव्हेंबर नंतर पेरलेल्या गव्हासाठी, पहिले पाणी (२१-२५ दिवस) देण्याची व्यवस्था करा आणि पुरेसे पाणी द्या. गहू पिकासाठी पहिले पाणी देणे अत्यंत महत्वाचे आहे.
तसेच या गोष्टीही लक्षात ठेवा:
- तुमच्या भागात उशिरा पेरणीसाठी योग्य असलेल्या रोग-प्रतिरोधक जाती निवडा. इतर प्रदेशातील जाती लावल्याने रोगाचा धोका वाढतो.
- पेरणीच्या ४०-४५ दिवसांच्या आत नायट्रोजनची पूर्ण मात्रा द्या आणि त्याची कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी नेहमी सिंचनाच्या आधी युरिया वापरा.
- संतुलित पद्धतीने (खते, सिंचन, कीटकनाशक/तणनाशक) वापरा आणि पाण्याची बचत करताना जास्तीत जास्त उत्पादन देण्यासाठी सिंचनाचे वेळापत्रक योग्यरित्या तयार करा.
- पिकावर पिवळेपणा दिसल्यास जास्त युरिया टाकू नका. धुके किंवा सतत ढगाळ वातावरणात नायट्रोजन टाकणे टाळा, कारण यामुळे नुकसान होण्याचा धोका वाढतो.
- सिंचन करण्यापूर्वी हवामानाचा अंदाज नक्की तपासा आणि पाऊस अपेक्षित असल्यास सिंचन टाळा.
- गंज रोगासाठी पिकाचे नियमितपणे निरीक्षण करा आणि लक्षणे दिसल्यास जवळच्या संशोधन संस्था, राज्य कृषी विद्यापीठ किंवा कृषी विज्ञान केंद्राचा तात्काळ सल्ला घ्या.
- मागील पिकाचे अवशेष जाळू नका; ते जमिनीत मिसळा. जर पृष्ठभागावर अवशेष असतील तर गहू पेरणीसाठी हॅपी सीडर/सुपर सीडर/स्मार्ट सीडर वापरा, ज्यामुळे पेरणीला होणारा विलंब टाळता येईल आणि जमिनीतील कार्बनचे प्रमाण देखील वाढेल.
- गहू पिकांना सिंचनाच्या अगदी आधी युरिया टॉप-ड्रेसिंग करा जेणेकरून झाडे जास्तीत जास्त पोषक तत्वे शोषून घेतील.
Web Summary : Still sowing wheat? Choose resistant varieties, manage nitrogen efficiently, and schedule irrigation wisely. Monitor for pests and diseases. Incorporate crop residue; don't burn it for better yield.
Web Summary : अभी भी गेहूं बो रहे हैं? प्रतिरोधी किस्में चुनें, कुशलतापूर्वक नाइट्रोजन का प्रबंधन करें और बुद्धिमानी से सिंचाई का समय निर्धारित करें। कीटों और बीमारियों के लिए निगरानी करें। बेहतर उपज के लिए फसल अवशेषों को शामिल करें; इसे जलाएं नहीं।