Zendu Flower Market : झेंडूच्या भावाने शेतकऱ्यांची दिवाळी फिक्की केली

Zendu Flower Market : अकोला जिल्ह्यातील फुलबाजारात दिवाळीच्या आदल्या दिवशी मोठी उलथापालथ झाली. सकाळी ६० ते ७० रुपये किलो दराने विकली जाणारी झेंडूची फुले सायंकाळी अवघ्या १० रुपयांवर कोसळली. (Zendu Flower Market)

आवक प्रचंड वाढली, पण मागणी कमी राहिल्याने फुलांचे भाव अक्षरशः जमिनीवर आले. अनेक शेतकऱ्यांनी विक्री न झालेली फुले रस्त्यावर फेकून दिली, आणि त्यांच्या दिवाळीच्या आनंदावर विरजण पडले.(Zendu Flower Market)

दिवाळीच्या सणात झेंडूच्या फुलांची मागणी प्रचंड असते. लक्ष्मीपूजन, घराची सजावट, तोरणं व वाहनांच्या अलंकरणासाठी झेंडू फुलांना विशेष स्थान आहे. (Zendu Flower Market)

या मागणीवर भरवसा ठेवून अनेक शेतकऱ्यांनी मेहनत घेऊन झेंडूची शेती केली. परंतु यंदा दिवाळीच्या आदल्या दोन दिवसांत झेंडूच्या भावात मोठी घसरण झाल्याने शेतकरी वर्ग अक्षरशः हतबल झाला आहे.(Zendu Flower Market)

सकाळी ५० ते ६० रुपये किलो दराने विकली जाणारी फुले सायंकाळपर्यंत केवळ १० रुपयांवर आली, अशी परिस्थिती निर्माण झाली. त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांनी विक्री न झालेली फुले रस्त्यावर फेकून देण्याची वेळ आली.(Zendu Flower Market)

आवक मोठी, मागणी कमी

लक्ष्मीपूजनाच्या दोन दिवस आधीपासूनच अकोला शहरातील गांधी चौक, गोरक्षण रोड, जवाहर नगर चौक, जय हिंद चौक या प्रमुख ठिकाणी फुलांच्या गाड्या व विक्री स्टॉल्स उभारण्यात आले होते.ग्रामीण भागातून मोठ्या प्रमाणात झेंडू, शेवंती, गुलाब अशी विविध फुले बाजारात दाखल झाली. मात्र, ग्राहकांची खरेदी अपेक्षेपेक्षा कमी झाली.

सकाळी झेंडू ६० ते ७० रुपये किलो

दुपारी ३० ते ४० रुपये किलो

सायंकाळी फक्त १० रुपये किलो दरावर विक्री

फुलांची आवक वाढली पण मागणी घटली, परिणामी बाजारात दर कोसळले आणि शेतकरी तसेच विक्रेते दोघांनाही मोठा फटका बसला.

शेतकऱ्यांचा खर्चही निघाला नाही

फुलांची लागवड करण्यासाठी शेतकऱ्यांना बी-बियाणे, खते, फवारणी, मजुरी, सिंचन यावर मोठा खर्च करावा लागतो. 

झेंडूचं पीक घेताना प्रति एकर ३० ते ४० हजार रुपयांपर्यंत खर्च येतो. परंतु बाजारभावात झालेल्या घसरणीमुळे खर्च परत मिळवणेही अवघड झाले.

एका शेतकऱ्याने सांगितले, आम्ही सकाळी फुले ५० रुपयांनी विकली. दुपारी बाजारात परतलो तेव्हा १० रुपयांवर भाव घसरले होते. एवढ्या कमी दरात विक्री करून काय उपयोग? म्हणून फुले रस्त्यावरच दिली.

रस्त्यावर पडला झेंडूचा सडा

दिवाळीच्या दिवशी अकोला शहरातील गांधी चौक, जनता भाजी बाजार, गोरक्षण रोड या ठिकाणी रस्त्यावर झेंडूच्या फुलांचा अक्षरशः सडा पडला.

अनेकांनी न विकली गेलेली फुले बाजारातच सोडून दिली. दृश्य इतकं गंभीर होतं की फुलांनी रस्त्याचं सोनं झालं, पण शेतकऱ्यांच्या चेहऱ्यावर काळजीचं सावट पसरलं.

दरांतील चढ-उतार

धनत्रयोदशीपूर्वी: ९० ते १०० रुपये किलो

लक्ष्मीपूजनाच्या आदल्या दिवशी: ५० ते ६० रुपये किलो

दिवाळीच्या दिवशी सायंकाळी: ५ ते १० रुपये किलो

या तीव्र घसरणीमुळे अनेक विक्रेत्यांनी फुले उधारीत विकली किंवा नुकसान सोसले.

शेतकऱ्यांची मागणी

शेतकऱ्यांचा आरोप आहे की बाजार नियोजनाचा अभाव आणि अवकाळी आवक यामुळे दर कोसळतात.

सरकारने फुल उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी किमान आधारभूत किंमत (MSP) ठरवावी, जेणेकरून सणासुदीच्या काळात मोठं नुकसान टळेल.

दिवाळीचा सण उजळवण्यासाठी मेहनत घेणाऱ्या फुल उत्पादक शेतकऱ्यांची स्वतः  दिवाळी मात्र अंधारात गेली. सकाळी ६० रुपयांनी विकली गेलेली फुले सायंकाळी १० रुपयांवर येणं ही परिस्थिती केवळ बाजारातील चढउतार नाही, तर शेतीतील असुरक्षिततेचं वास्तव आहे. फुलांचा सुगंध पसरला असला तरी शेतकऱ्यांच्या घामाला मिळाला नाही भाव, ही खंत त्यांच्या मनात राहिली.

हे ही वाचा सविस्तर : Farmer Success Story : नोकरी नको, शेतीच हवी! दोन एकरांतून मिळवले ४ लाखांचे उत्पन्न वाचा सविस्तर