Goat Farming Tips : आजच्या युगात, शेळीपालन हा केवळ शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर व्यवसाय (Goat Farming) बनला नाही तर तो लहान आणि मोठ्या कृषी उद्योजकांसाठी स्थिर उत्पन्नाचा स्रोत देखील बनत आहे. दूध, मांस आणि लोकर यासारख्या शेळी उत्पादनांना नेहमीच मागणी असते, परंतु त्यांचे उत्पादन वाढवण्यासाठी (Sheli Palan) सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे त्यांचा योग्य आहार. जर शेळ्यांना योग्य पोषण मिळाले तर त्यांचे आरोग्य तर चांगले राहतेच, शिवाय उत्पादनातही वाढ होते.
शेळ्यांसाठी योग्य आहाराचे महत्त्व :
प्रथिने
- शेळ्यांना प्रथिनांची खूप गरज असते, विशेषतः जेव्हा त्या वाढतात किंवा दूध देतात.
- प्रथिने शेळ्यांची वाढ, त्यांची शरीरयष्टी आणि दूध उत्पादनात मदत करतात.
- शेळ्यांसाठी हिरवा चारा, गवत, कडधान्ये, सोयाबीन यांसारखे प्रथिनेयुक्त आहार महत्वाचे आहेत.
- त्यांना यापासून केवळ प्रथिने मिळत नाहीत तर त्यांच्या शारीरिक कार्यांसाठी आवश्यक असलेले अमीनो आम्ल देखील मिळतात.
- अशा परिस्थितीत, शेतकऱ्यांनी शेळ्यांना हिरव्या चाऱ्यासोबत कोरडा चाराही द्यावा, कारण त्यामुळे त्यांच्या प्रथिनांचे आणि इतर पोषक तत्वांचे संतुलन राखण्यास मदत होते.
जीवनसत्त्वे आणि खनिजे
- शेळ्यांची हाडे, स्नायू, त्वचा आणि रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासाठी जीवनसत्त्वे आणि खनिजांचे योग्य संतुलन आवश्यक आहे.
- कॅल्शियम, फॉस्फरस, मॅग्नेशियम आणि लोह यांसारखी खनिजे तसेच जीवनसत्त्वे अ, ड आणि ई शेळ्यांच्या आरोग्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
- हे शेळ्यांना रोगांपासून वाचवतातच पण त्यांच्या स्नायू आणि हाडांनाही बळकटी देतात.
- अशा परिस्थितीत, शेळ्यांचे आरोग्य सतत सुधारण्यासाठी आणि उत्पादन सुधारण्यासाठी त्यांच्या आहारात मिश्रित खनिज पूरक आणि जीवनसत्त्वे समृद्ध आहार समाविष्ट केला पाहिजे.
पाणी आणि मीठ
- शेळ्यांसाठी पाणी आणि मीठाचे संतुलित सेवन खूप महत्वाचे आहे.
- पाण्यामुळे शेळ्यांचे शरीर थंड राहते आणि त्यांची पचनसंस्था योग्यरित्या कार्य करते.
- उन्हाळ्यात शेळ्यांना जास्त पाणी द्यावे, जेणेकरून त्या हायड्रेटेड राहतील आणि शरीरातील उष्णता टाळता येईल.
- शेळ्यांना योग्य प्रमाणात मीठ देऊन त्यांच्या शरीरातील पाण्याची कमतरता पूर्ण करता येते आणि त्यांची ऊर्जा पातळी देखील राखता येते.
- अशा परिस्थितीत, उन्हाळ्याच्या हंगामात शेळ्यांना अधिक गोड्या पाण्याची आवश्यकता असते, जेणेकरून त्या थंड आणि निरोगी राहू शकतील.
फायबर
- फायबर शेळ्यांची पचनसंस्था निरोगी ठेवण्यास मदत करते.
- त्याचे मुख्य कार्य पचन सुधारणे आणि बद्धकोष्ठता सारख्या समस्या टाळणे आहे.
- हिरवा चारा, गवत आणि सायलेजमध्ये भरपूर प्रमाणात फायबर असते, जे शेळ्यांचे पचनसंस्था निरोगी ठेवते.
- यामुळे त्यांना पोषक तत्वे शोषण्यास मदत होते आणि त्यांचे पचन सुरळीत होते.
- अशा परिस्थितीत, पशुपालकांनी शेळ्यांना चांगल्या दर्जाचे गवत आणि सायलेज द्यावे, जेणेकरून त्यांची पचनसंस्था निरोगी आणि कार्यक्षम राहील.