Kharif Season : नागली (Ragi Crops) हे एक तृणधान्य तर खुरासणी (Khurasani Crop) कडधान्य पीक आहे, जे प्रामुख्याने महाराष्ट्रात आणि इतर काही राज्यांमध्ये घेतले जाते. हे पीक उष्ण आणि दमट हवामानात चांगले वाढते. नागली आणि खुरासणी ही दोन्ही पीक पारंपरिक आहेत आणि त्यांच्यामध्ये अनेक पौष्टिक गुणधर्म आहेत.
या पिकांच्या शेतीला प्रोत्साहन देणे आवश्यक आहे, जेणेकरून शेतकरी चांगले उत्पादन मिळवू शकतील आणि या पौष्टिक पिकांचा उपयोग लोकांच्या आरोग्यासाठी केला जाईल. यंदाच्या खरिपात पेरणीची तयारी कशी करावी, हे जाणून घेऊयात...
नागली पिकासाठी
- सुधारित वाण : फुले नाचणी, दापोली-१, दापोली सफेद, दापोली-२, फुले कासारी.
- पेरणीकरिता गादीवाफा साधारणत : १ ते १.५ मीटर रुंद व ८ ते १० सें.मी. उंच व उतारानुसार लांबी ठेवून गादीवाफे जून महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात तयार करावेत.
- दर चौ.मी. क्षेत्रावर ३ किलो याप्रमाणे शेणखताचा थर द्यावा.
- खरीप हंगामासाठी रोपवाटिकेसाठी बियाण्याची पेरणी गादीवाफ्यावर जून ते जुलै चा दुसरा पंधरवडा दरम्यान पेरणीयोग्य पाऊस (७५ ते १०० मिमी) झाल्यानंतर सुरु करावी.
वरई पिकासाठी...
- वरई पिकाचे चांगल्या प्रतीचे सुधारित वाण जसे फुले एकादशी विकत घेण्याचे नियोजन करावे
- पावसाचा अंदाज लक्षात घेता शेतक-यांनी वरई पिकांची रोपवाटिका ८ दिवसांच्या अंतराने २ टप्प्यात तयार करावी.
खुरासणी पिकासाठी...
- खुरासणी पिकासाठी सुधारीत वाणांचा वापर करा. उदा. फुले वैतरणा, फुले कारळा.
- रोपवाटीका तयार करणे एक एकर क्षेत्रावर लागवड करण्यासाठी 4 गुंठे क्षेत्रावर रोपवाटीका तयार करावी.
- गादीवाफे ५ x १ मी. गादीवाफ्यावर १० टक्के कार्बारील रेषेत पेरावे.
- खरीप हंगामात खुरासणी पिकाची पेरणी १५ जून ते १५ जुलै दरम्यान पेरणीयोग्य पाऊस (७५ ते १०० मिमी) झाल्यानंतर सुरु करावी.
- ४-५ किलो प्रति हेक्टरी (बियाण्याच्या आकाराची वाळू घेऊन बियाण्यात १:३ या प्रमाणात मिसळून पेरणी करावी).
- ३० x १० सें.मी. (दोन ओळीतील अंतर ३० सें. मी. ठेऊन नांगराच्या मागे बी टाकून अगर तिफन / पाभरीने पेरणी करावी.
- ग्रामीण कृषी मौसम सेवा आणि विभागीय संशोधन केंद्र, इगतपुरी