Home Gardening : घरगुती बगीचा (Home Gardening) करणाऱ्या लोकांना नेहमी हवामानाचा समतोल राखावा लागतो. सध्या देशात थंडीचा हंगाम सुरू आहे. हिवाळ्यात, बहुतेक लोक तक्रार करतात की त्यांच्या बागेची वाढ थांबली आहे. हिवाळ्यात हवा (Winter Season) आणि पाणी थंड होते, सूर्यप्रकाशही योग्य प्रकारे पोहोचत नाही, त्यामुळे झाडांना योग्य पोषण मिळत नाही. बागेच्या चांगल्या वाढीसाठी विशेष तयारी करणे आवश्यक आहे. चला बारकावे समजून घ्या..
योग्य जागा निवडाबागकामासाठी जागा खूप महत्त्वाची आहे. अनेकजण कुंड्या मातीने भरतात आणि ते लावतात आणि ते कुठेही ठेवतात आणि चांगल्या वाढीची आशा करतात. हवा, पाणी आणि प्रकाश यांचे योग्य संतुलन असेल तेव्हाच झाडे चांगली वाढतात हे आम्ही तुम्हाला सांगतो. दिवसातून किमान ८ तास सूर्यप्रकाश मिळेल अशा ठिकाणी रोप लावा. प्रकाशाअभावी झाडांची वाढ खुंटते.
सिंचनाची योग्य पद्धतकाही लोकांना वाटते की जास्त पाणी दिल्याने झाडे लवकर वाढतील. झाडांना पाण्याची गरज असते, परंतु जास्त पाणी देणे हानिकारक आहे. जेव्हा तुम्ही कुंड्याला पाणी देता तेव्हा जमिनीतील आर्द्रता तपासा. गरजेपेक्षा जास्त पाणी कधीही देऊ नका. ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी फक्त पुरेसे सिंचन आवश्यक असते. हिवाळ्यात यापेक्षाही जास्त काळजी घेणे आवश्यक आहे. या दिवसात आठवडाभरानंतरही पाणी दिले तर बरे होईल.
कुंडीतील माती बदला कुंडीतील माती दोन वर्षांपेक्षा जुनी असल्यास किंवा मातीत बुरशीची समस्या असल्यास ती बदलावी. भांड्यात भरलेली माती नीट वाळवा; त्यात ओलावा नसावा. हिवाळ्यात, ओल्या किंवा बुरशीमुळे झाडे मरायला लागतात. चांगली पाणी धरून ठेवणाऱ्या मातीत थोडी वाळू आणि कंपोस्ट मिसळून रोप लावा.
बाग पूर्णपणे सेंद्रिय ठेवाहिवाळ्यात वनस्पतींची वाढ थांबवण्यातही रसायनांची भूमिका असते. काही लोक बाजारात विकल्या जाणाऱ्या महागड्या वस्तू वापरतात, काहीवेळा या गोष्टी हवामानाशी जुळत नाहीत. नेहमी शेणखत, गांडुळ खत, स्वयंपाकघरातील कचऱ्याचे खत किंवा नारळाच्या सालीपासून बनवलेले कोको पीट वापरा, यामुळे झाडाची वाढ चांगली होईल.