Puja Rituals: उदबत्तीची रक्षा, जळलेल्या वाती तुम्ही कचऱ्यात तर फेकून देत नाही ना? 

Puja Rituals: देवघरात आपण रोज दिवा, उदबत्ती, धूप लावतो, पण त्याच्या वापरानंतर उरलेल्या अवशेषांचे योग्य विसर्जन होणेही तेवढेच महत्त्वाचे आहे. 

एखादी गोष्ट वापरून झाली की ती फेकून देणे ही आपल्या संस्कृतीची शिकवण नाही. त्याची योग्य विल्हेवाट किंवा योग्य शब्दात सांगायचे तर विसर्जन होणे तेवढेच महत्त्वाचे असते. दैनंदिन पूजेत वापरल्या जाणाऱ्या दिव्यांच्या जळलेल्या वाती, निर्माल्य, उद, धूप, उदबत्तीची राख अथवा रक्षासुद्धा योग्य ठिकाणी विसर्जित केली पाहिजे असे शास्त्र सांगते. तर ती योग्य पद्धत कोणती, ते जाणून घेऊ. 

Numerology: अंकज्योतिषानुसार 'या' तारखांना जन्मलेल्या व्यक्तींवर सदैव राहते लक्ष्मी-कुबेराची कृपा

आपण घरात दररोजजी पूजा करतो, त्यातील उदबत्तीची राख, कापूरची राख, दिवा लावल्यानंतर उरलेल्या वाती आणि पूजा साहित्य अत्यंत पवित्र मानले जाते. या पूजेच्या अवशेषांचा अनादर केल्यास घरात नकारात्मकता (Negativity) वाढू शकते, म्हणून त्यांचे योग्य आणि आदराने विसर्जन करणे महत्त्वाचे आहे.

१. पूजेचे साहित्य विसर्जित करण्यासाठी खालील तीन पद्धती सर्वात शुभ मानल्या जातात:

अ. वाहत्या प्रवाहात विसर्जन (Flowing Water)

नदी किंवा पवित्र पाण्यात: पूजेची राख, फुले, हार किंवा वातींचे अवशेष नदी, तलाव किंवा वाहत्या पवित्र पाण्यात विसर्जित करणे सर्वात उत्तम मानले जाते. वाहत्या पाण्यामुळे ती ऊर्जा शुद्ध होऊन पुन्हा सृष्टीत समाविष्ट होते. विसर्जन करताना हे साहित्य प्लास्टिकच्या पिशवीत टाकू नये, तर कागदी पिशवीत किंवा थेट पाण्यात टाकावे. ज्यामुळे पर्यावरणाची हानीदेखील होणार नाही. 

ब. झाडांच्या मुळाशी विसर्जन (Near Plants/Soil)

पवित्र वनस्पती: जर जवळ नदी किंवा तलाव नसेल, तर पूजेची राख किंवा भस्म तुळस, केळीचे झाड किंवा इतर पवित्र वृक्षांच्या मुळाशी मातीत विसर्जित करावे.

घरातील कुंड्या: घरातील स्वच्छ व चांगल्या झाडांच्या कुंड्यांमध्येही हे साहित्य विसर्जित केले जाते. यामुळे झाडांना पोषण मिळते आणि साहित्याचा आदर राखला जातो.

Vastu Shastra: 'या' सात वस्तू प्रत्येक श्रीमंत घरात हमखास सापडणारच; तुम्हीही घरी आणा!

क. भस्म किंवा विभूती म्हणून वापर

विभूती: शिवलिंगावर किंवा हवनकुंडातून मिळालेले शुद्ध भस्म (राख) अत्यंत पवित्र मानले जाते. हे भस्म कपाळावर किंवा शरीरावर लावण्यासाठी एका स्वच्छ डबीत (Box) साठवून ठेवले जाते.

प्रसाद: हे भस्म देवाचा प्रसाद मानले जाते, जो घरात सुख-समृद्धी आणतो.

२. पूजेच्या राखेबाबत टाळायच्या ५ मोठ्या चुका

कचरापेटीत टाकणे (Dustbin): पूजेचे कोणतेही साहित्य (विशेषतः राख, वात) थेट घरातील कचरापेटीत किंवा रस्त्यावर फेकू नका. कचरापेटीत विसर्जन करणे हा देवाच्या साहित्याचा अपमान मानला जातो.

घाणेरड्या जागी विसर्जन: स्नानगृह, शौचालयाच्या आसपास किंवा जिथे अस्वच्छता आहे अशा जागी चुकूनही पूजेची राख पडू नये. यामुळे दोष लागतो.

घरात साठवून ठेवणे: पूजेचे साहित्य जास्त दिवसांसाठी घरात साठवून ठेवू नका. ते लवकरात लवकर आणि योग्य पद्धतीने विसर्जित करणे आवश्यक आहे.

शारीरिक संपर्क: राख विसर्जित करताना ती चुकून पायाखाली येणार नाही, याची काळजी घ्यावी. पायाखाली आल्यास अशुभ मानले जाते.

अशुभ दिवसात विसर्जन: अमावस्या किंवा ग्रहण काळात पूजेच्या साहित्याचे विसर्जन टाळावे. विसर्जन नेहमी स्वच्छ दिवशी आणि सकाळी किंवा संध्याकाळी करावे.

मन शांत ठेवण्यासाठी आणि दिवस आनंदात जाण्यासाठी रोज सकाळी मनाला द्या 'या' पाच सूचना!

थोडक्यात, पूजेचे साहित्य हे देवाचे अंश आणि आशीर्वाद घेऊन आलेले असते. त्यामुळे त्यांचे विसर्जन अत्यंत आदरपूर्वक आणि पवित्रतेने केले पाहिजे. योग्य नियमांचे पालन केल्यास घरात सकारात्मकता टिकून राहते आणि देवाचा आशीर्वाद कायम मिळतो.